|
 |
 |
 |
Bakkal amcadan hipermarkete
1985'te süpermarketlerin yeni yeni kurumsallaşmaya başladığı Türkiye'de, toplam zincir market sayısı 50'yi geçmiyordu. Bugün sadece en büyük 5 oyuncuya ait 2 bin 250 market var. Yerel ve bölgesel zincirlerle bu sayı 5 bin 500'ü buluyor.
Yıl 1980'lerin başı. Ortaoyuncular tarafından tiyatroda sergilenen oyun, Türkiye'deki bir savaşı tiyatro sahnesine kadar taşıyor: Kahraman Bakkal Süpermarkete Karşı. İlk kez 1981-1983 yılları arasında sahnelenen oyun, daha sonra 1990'larda tekrar sahnelenmeye başlıyor. Her iki dönem de perakendecilikte Türkiye'nin dönüm noktası olacak gelişmelerin yaşandığı yıllar. 1980'lerin ortası marketleşme ve 90'lar, yabancı perakende devlerinin Türkiye'yi keşfetmesi. 1980'lerin başı, o yıllar alışverişte bakkal-pazar formatının, yani bugünkü deyimle geleneksel perakendeciliğin toplam tüketimdeki payının neredeyse yüzde 100 olduğu dönem. İşte o yüzden, ışıklı, reyonlu büyük marketler, "Acaba bakkal amca ölecek mi?" diye endişeyle karşılanıyor.
80'LER: VAROLUŞ DÖNEMİ
Tam 20 yıl öncesine döndüğümüzde bugünün perakende devlerinin, Türkiye'de yeni yeni güçlenmeye başladığını görüyoruz. Bugün sadece yurt içinde mağaza sayısı 557'ye ulaşan Migros, 1985'te İstanbul'da 28 mağaza ile faaliyet gösteriyordu. 1989 yılı sonuna gelindiğinde sadece 2 büyük ilde 34 mağazaya sahipti. 1990'lara gelindiğinde ise 3 bölge 9 ilde 51 mağazaya ulaşılmıştı. O yıllarda Türk perakende sektöründe bir başka oyuncu da Gima idi. 1956 yılında bir kamu iktisadi teşekkülü olarak kurulan Gima, 1996 yılında çoğunluk hisseleri ve yönetiminin Fiba Holding'e geçmesiyle büyümeye başladı. 2000'lerin ortasında 80 mağazaya sahipti. Bir başka perakendeci olan Tansaş ise 1970'lerde tanzim satış mağazası olarak kurulduktan sonra 1984 yılında İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Burhan Özfatura tarafından süpermarket zincirine dönüştürüldü. İzmirli bir perakendeci olan Tansaş, 1990'larla birlikte İzmir sınırlarını aşıp Egeli oldu. İlerleyen yıllarda da Doğuş Grubu'na satıldı ve Ege sınırlarını aştı.
90'LAR: YABANCILAR GELİYOR
80'ler, süpermarketlerin doğup büyüdüğü yıllar olarak tarihe geçerken, 1990'lar yabancı sermayenin perakende sektörüne girdiği yıllar oldu. Doygunluğa ulaşan Avrupa pazarı, 90'larda Türkiye'yi Alman ve Fransız perakende devlerinin gözdesi haline getirdi. Önce Alman Metro Grubu, İstanbul Güneşli'deki ilk mağazasını açtı. O güne kadar en çok 3 M Migros'a alışık olan Türk halkı, dev koridorlar ve 30 kg kapasiteli alışveriş sepetleriyle ilk kez karşılaştı. Metro aslında Cash&Carry formatıyla nakit ve toptan satışı hedefliyordu ama ilk yıllar bir market muamelesi gördü. Metro'dan sonra Fransız Promodes Grubu'na bağlı Continent hipermarketleri Doğuş Grubu ortaklığıyla Türkiye'ye girdi. Continent, Beylikdüzü'nde hipermarketçilik yaparken, aynı yıllarda bir başka oyuncu olan Carrefour da ilk hipermarketini İstanbul'un Anadolu yakasında, İçerenköy'de açıyordu. Daha sonra Avrupa'da Carrefour ile Promodes Grubu birleşti, bunun üzerine Türkiye'deki 3 Continent de Carrefour bünyesine geçti. Türkiye pazarına 1993 yılında giren Carrefour, 1996 yılında da Sabancı Grubu ile ortaklığa gitti.
ESEN EVRAN
|
|
|
|
 |
| DİĞER HABERLERİ |
|  2005'te iki büyük evlilik! | | Gıda harcaması 2.7 kat arttı | | Rekabet sarhoş etti | | Güvenlik krizi tadımızı kaçırdı | | Zorlandık ama inancımızı yitirmedik | | Yavaşlamak düşmek demektir | | Organizenin payı halâ çok düşük | | 50 yıldır buradayız, en hızlı büyüyenler arasındayız | | Türkiye'nin koşulları yordu, ama artık rahatız | | AB'ye hazırız, artık ihracata yükleneceğiz | | Kahve tiryakisi oldular | | Gıda denetimi için yeterli eleman yok | | 60 yaşımızı tamamladık ama hâlâ genç bir grubuz | | Gıda mühendislerinin iş sorunu olmayacak | | Kiler her şehirde olacak | | Artık teknoloji emrimizde | | Bisküvi ve çikolatayla başladık 100 ülkeye ihracat yapıyoruz | | Ambalajlı ürün payı arttı gıdada ürünler çeşitlendi | | Bir alışveriş merkezi yılda 18 bin ziyaretçi ağırlıyor | | Küçüğüm, onun için ucuzum | | Alkollü içeceklerde önce evrim, sonra devrim oldu | | Çayda radyasyon, gıdada hormonu tartıştık | | Pasta büyüdü devler gıdaya yöneldi | | Tüketici yine kazanacak | | Hem gıdada hem perakendede büyüdü | | Onlar hastalandı, biz korktuk | | Yeni kategorilerle atağa kalktı | | Sadece üretmek yetmez, pazarı büyütmek gerek | | Ülker Holding | | Kooperatif döneminden modern mağazacılığa geçtik | | 3.9 trilyon $'lık sektörde Türkiye'nin önemi artıyor | | AB, sofralarımızı değiştirecek | | Tansaş 20, Gima 49'unda devlerle evlendi | |
|
|
|
|
