Sabah Finans
Oluşturma Tarihi 14 Mart 2022 14:03
Son Güncelleme Tarihi 14 Mart 2022 15:16
Hazine ve Maliye Bakanlığı, evini, arsasını, dükkânını beş yıl içinde elden çıkaranların hangi durumlarda vergi ödemesi gerektiğini tek tek anlattı. Maliye ayrıca evini beş yıldan önce satan 110 bin vatandaşa mesaj gönderdi. Gayrimenkul satışından doğan değer artış kazancının 25 bin lirası bu yıl için gelir vergisinden istisna tutuluyor. Satın aldığı evi beş yıldan önce satanların istisna tutarının üzerinde kazanç elde etmesi durumunda değer artış kazancı vergisi ödemesi gerekiyor.
GELİR İDARESİ ÖRNEKLERLE ANLATTI
Gelir İdaresi Başkanlığı gayrimenkullerin 5 yıl içinde elden çıkarılmasında gelir vergisi beyanı broşürü hazırladı. Gayrimenkul alım satımı organizasyon içinde yürütülüyorsa ticari kazanç sayılıyor. Bir bedeller ödeyerek elde edilen gayrimenkulün 5 yıl içinde elde edilmesi durumunda elde edilen kazanç ise değer artış kazancı sayılıyor.
Değer artışı kazancında vergilendirilecek kazanca "safi değer artışı" deniliyor. Gayrimenkulün 5 yıllık süre sonunda satılması durumunda elde edilen gelir vergiye tabi değil. Gelir İdaresi'nce hazırlanan broşürde vergi uygulamaları örneklerle anlatıldı. Örneğin; 15 Kasım 2020 tarihinde 5000 bin liraya satın aldığı gayrimenkulü 20 Mayıs 2021'de 600 bin liraya satan beş yıl geçmeden sattığı için değer artış kazancı olarak vergiye tabi olacak.
MİRAS YOLUYLA KALANDA VERGİ YOK
Miras bağışla kalan gayrimenkuller kaça satılırsa satılsın değer artış kazancı kapsamında vergiye tabi tutulmuyor. Eylül 2018 tarihinde kendisine miras yoluyla kalan apartman dairesini geçen yıl Kasım'da satan vatandaşın elde ettiği gelir değer artışı kazancı olarak vergilendirilmeyecek. Elde Gayrimenkullerin elden çıkarılmasından doğan değer artışı kazancının, 2021 yılı için 19 bin lirası, 2022 için de 25 bin lirası gelir vergisinden istisna bulunuyor. Değer artışı kazancı elde eden mükelleflerin, gelirlerini elde edildiği yılı izleyen Mart ayında beyan etmeleri gerekiyor. Vergi de Mart ve Temmuz ayında iki taksitte ödenebiliyor.
31 MART'A KADAR VERİLMESİ GEREKİYOR
Elde edilen değer artışı kazancı istisna sınırını aşanların 31 Mart'a kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi vermesi gerekiyor. Memleketi terk eden ayrılmadan önceki 15 gün içinde, vefat eden kişi için de ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde beyanname verilmesi gerekiyor. Hayat, şahıs sigorta primleri, eğitim ve sağlık harcamaları, bağış ve yardımlar, sponsorluk harcamaları, Kızılay ve Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarındaki ayni, nakdi bağışlar indirim konusu yapılabiliyor.
DEĞER ARTIŞ KAZANCI ÖDEMEYENLER
Değer artış kazancı vergisi bildirimi zorunlu olup bildirmeyen kişilere vergi cezası tahakkuk ettirilir. Cezalı olarak ödenen tutarda aynı zamanda vergi istisna tutarının düşürülmesine de izin verilmez ve bu nedenle daha yüksek vergi ödemesi çıkar. Gayrimenkulün satışından elde edilen değer artış kazancından ayrıca tapuda satıcının ödediği tapu harcı, DASK ve deprem sigortası prim tutarları ile alım-satıma ilişkin olarak emlak komisyoncusuna ödenen bedellerin de düşülebilme imkânı da bulunuyor.
66.3 MİLYAR EKSİK BEYAN EDİLDİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu, geçen yıl incelemeye alınan 54 bin 65 mükellefin farklı vergi türlerinde toplam 66 milyar 290 milyon 584 bin 483 liralık vergi matrahını eksik beyan ettiğini ortaya koydu. Geçen yıl vergi türleri itibarıyla en yüksek matrah farkı 18.1 milyar lira ile KDV'de tespit edildi. Kurumlar geçici vergisinde 14.8 milyar lira, kurumlar vergisinde 13.7 milyar lira ve damga vergisinde 6.8 milyar liralık matrah farkı hesaplandı.
İncelemeler neticesinde eksik ödendiği tespit edilen yaklaşık 24.2 milyar liralık tarhiyatın, yüzde 58.6'sını KDV, yüzde 18.8'ini ÖTV, yüzde 9.1'ini kurumlar vergisi, yüzde 7.5'ini kurumlar geçici vergisi, yüzde 2'sini kurumlar vergisi stopajı ve geriye kalan yüzde 4'ünü diğer vergi türleri oluşturdu. Son yıllarda vergi inceleme sonuçlarında verimliliğin de önemli ölçüde artış gösterdiği görüldü.
