Millet İttifakı'nı bir araya getiren temel zemin 16 Nisan'da alınan yüzde 49 "hayır" oyları idi. Malum bu oylar parlamenter sistem kalsın, yeni sistemi istemiyoruz diyenlerin sayısını ifade ediyordu. Muhalefet referandumun hemen sonrasında bu oranın ilk seçimlerde konsolide edilmesi stratejisini ortaya koydu. Nitekim referandum sonrasında ama özellikle seçim tarihi açıklandığı andan itibaren millet ittifakının partileri ve liderleri yeni sistemin tek adamlık ürettiğini, anti demokratik olduğunu ve dolayısıyla eski sisteme geri dönülmesi gerektiğini söylediler. Bu vurguyu her gün her mitingde, her televizyon programlarında, attıkları her twitte açıklayıp durdular.
Her partinin kendi başına en büyük vaadi buydu ve bunun da ötesinde ittifakı bir araya getiren, ayakta tutan en önemli ortak zemin "parlamenter sisteme geri döneceğiz" zeminiydi. Bu zemin dün İttifakın ortak açıklaması ve sonrasında İyi Parti'nin karşı açıklaması ile artık ortadan kalkmıştır. Birlikte bakalım. Hatırlayalım.
Meral Akşener'in "madem parlamenter sisteme geri dönüş sözü veriyoruz, o halde bir araya gelip yol haritasını seçmenlerimize açıklayalım" çıkışından sonra Akşener ile Kılıçdaroğlu 4 Haziran'da bir araya geldiler. Görüşme medyada "Kılıçdaroğlu ile Akşener parlamenter sistemi konuştular" başlıklarıyla verildi.
Görüşme sonrası kameraların karşısına geçen Kılıçdaroğlu; Vatandaşın, demokratik parlamenter sisteme geçişin takvimini beklediğini dile getirdi.
"Sayın Genel Başkanın böyle bir önerisi oldu. Bizim açımızdan keyifli bir öneri bu. Bu önerinin gereğini yerine getireceğiz. Demokratik parlamenter sistemi nasıl inşa edeceğimiz, parlamentoyu nasıl güçlendireceğimiz konularında ekipler ortak bir çalışma yapacaklar."
Kılıçdaroğlu'nun bahsettiği ve CHP, İyi Parti, SP ve DP'den oluşan çalışma gurubu seçime üç gün kala "Millet İttifakı Tutum Belgesi" adında bir belge açıkladı. Ancak gelin görün ki kurulma amacı olan parlamenter sisteme dönüş yol haritası veya çalışmaları bu belgede yer almadı.
Bunun üzerine de İyi Parti basın sözcüsü ve genel sekreteri Aytun Çıray imzalı bir başka bir açıklama yayınlandı.
Açıklama özetle şunu söylüyordu. Parlamenter sisteme dönüş yol haritası için kurulan ortak girişimde bu konunun işlenmemesini seçmene havale ediyoruz. Biz sözümüzün arkasındayız.
Bu konuyu bize değil ittifakın diğer partilerine sorun diyor İyi Parti kısaca.
Görüldüğü üzere Meral Akşener'in yol haritasını açıklayalım zorlaması ve bunun karşılık bulmaması ittifakı çökertmiştir. Akşener neden böyle bir çıkış yaptı sorusunun birçok cevabı vardı mutlaka. Bana göre Akşener, Millet ittifakının Meclis'te çoğunluğu elde etme ihtimaline karşı, eski sisteme dönüşü mutabakat altına almak istedi. Zira kendi siyasi geleceği ancak parlamenter sistem var olursa mümkün olacaktı. Kılıçdaroğlu Cumhurbaşkanı adayı olmadığı için milletvekili olarak devam ediyor ve hangi sistem olursa olsun oyunun içinde kalıyor. Ancak Akşener için durum böyle değil. Eski sisteme dönüş olmazsa siyaset sahnesinden hızla silinip, unutulup gidecek. Kendisi için hayati olan bu çıkışı yaptı ancak ittifak belgesinde bu konuda bir söz alamadı.
İttifak neden böyle hızlı çöktü sorusunun cevabına gelince. Muhalefet partileri, parlamenter sisteme geri dönme isteklerini topluma demokrasi soslu cümlelerle sunsalar da, esas meselenin referandumda alınan yüzde 49 oy oranını konsolide etmek olduğu açıktı. Eğer ilkesel olarak ve gerçekten inandıkları için parlamenter sisteme geri dönmek isteselerdi bu konuda daha net olacaklardı ve ittifak kararlı bir şekilde yoluna devam edecekti. Temel zemin ilkesel değil de oy pragmatizmi üzerine oturunca çöküş de hızlı oldu haliyle.
Peki ama 16 Nisan'dan beridir uğraştıkları yüzde 49'un konsolidasyonu tehlikeye atmadılar mı bu son gelişmeyle, sorusunun da cevabı şu.
Aylardır her yerde, her televizyonda parlamenter sisteme döneceğini anlatan muhalefetin son iki gün kala bu sözünü tutmayacağının ortaya çıkması kaç seçmenine ulaşacak? Kaç kişi Millet İttifakı Ortak Tutum Belgesi'nde parlamenter sisteme dönüş sözünün olmadığını, sırf bu yüzden ittifakın ikinci büyük ortağı İyi Parti'nin karşı bir açıklama yazdığını bilecek.
Milyonlarca insan muhalefetin bu sistemden döneceği konusunda ilkeli bir tavır içinde olduğunu düşünüyor ancak gerçek bu değil. Muhalefet öncelikle kendi seçmenini aldatıyor ne yazık ki?
Millet ittifakı'nı oluşturan temel zemin nedir diye soracak olursak, hiç kuşkusuz temel cevap "parlamenter sisteme" dönüş olacaktır. Bu ittifakı oluşturan partilerin; 16 Nisan ve sonrasında "hayır" cephesinde olduklarını ve seçim sürecine girildiği İttifakın şimdiden çöküşe girmesi seçim sonrası birlikte hareket etmelerini umdukları seçmen için bir hayalkırıklığı oldu muhtemelen.