UYARIYORUM... Sevgili okur! Bu yazıyı ya hiç okuma ya da tamamını oku. Yarısında, ha meseleyi anladım dersen yanılırsın. İşte başlıyoruz...
Dün ilginç bir şey öğrendim. İsrail'in Tel-Aviv Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde din ve psikoloji dersleri veren Ariel Rubinstein bir makalesinde Müslümanları incelemiş.
"Müslüman Karakteri" başlıklı makale, İslam tarihinden yola çıkarak, Müslümanların genel karakterini inceliyor.
Aslında makale yeni sayılmaz. Fakülte dergisinin 2000 yılında çıkan sayısında yayınlanmış. Ariel Rubinstein o zamanlar bizdeki karşılığı yardımcı doçent olan bir unvana sahipmiş.
İnternete baktım: Ariel Bey aynı üniversitenin, aynı bölümünde ders vermeyi sürdürüyor. İşin ilginç yanı unvanı değişmemiş, hâlâ yar. doç...
Yok artık daha neler?
Sabredin "ilginç" demekle yetindiğim noktaya geldik sayılır: Ariel Rubinstein'ın makalesinde Müslüman karakterinin temel özellikleri olarak saydığı sıfatların bir kısmı şunlar:
1) Üstünlük taslamak, 2) Katı yüreklilik, 3) Sözleri tahrif etmek, 4) Haklının hakkını vermemek, 5) Hırs, 6) Kıskançlık, 7) Zulüm etmek, 8) Cehalet, 9) Katletmek, 10) İhtilaf ve tartışmacılık, 11) Aşağılık duygusu ve korkaklık, 12) İkiyüzlülük, 13) Bozgunculuk, 14) İsyankarlık, 15) Yalancılık... (Ve buraya almaya elimin gitmediği çok daha ağır nice sıfat...)
İnsan bunları okuyunca dehşete düşüyor. Muhakkak ki her dinde, her toplumda bu özelliklerin birkaçına, hatta tamamına sahip bazı insanlar bulunabilir. Ama milyonlarca Müslüman'ın bu özelliklere sahip olduğunu iddia etmek... İşte bu çok saçma.
Herkes mi kötü?
"Zırva tevil götürmez" denir. Yani saçmalığın yorumu olmaz. Ancak gelin bir an için bu iddiayı ciddiye alalım:
Yazar neticede bir sosyal bilimci olmasına rağmen çok açık bir gerçeği görmüyor: Ortak özellikleri bu kadar olumsuz olan bir topluluk bir arada yaşayamaz ki...
İnsanlar toplandıkları andan itibaren tartışmaya, sonra da kavga etmeye başlar. Ardından cinayetler ve kan davası gelir. Bu insanlar bir arada yaşayamayacakları için de ortak karakter özellikleri geliştiremezler.
Bitmedi... Topluluğu bir arada tutan en önemli mekanizmalardan biri ticarettir. Bu karakterdeki insanların ticari ilişkiye girmeleri, mal alıp satmaları da imkansızdır. Ekonomi bir hafta içinde çöker.
Ciddi bir üniversite böyle bir makaleyi nasıl yayınlamış; anlamak mümkün değil. Biri bu olumsuz sıfatları Yahudiler için söylese, Tel Aviv Üniversitesi'nin yönetimi kabul eder mi? Etmez.
O halde biraz empati kurmalı: Sana yapılmasını istemediğini, başkasına yapma.
Ve işte acı gerçek
1) Oyun Teorisi'ne katkılarıyla ünlü iktisatçı Ariel Rubinstein, böyle bir makale yazmadı.
2) İşin aslı şu: "Yahudi Karakteri" başlıklı makalenin yazarı Yard. Doç. Süleyman Sayar... Yazar yukarıdaki olumsuz karakter özelliklerini, Müslümanlar için değil Yahudiler için sıralamış. Kendisi aynı unvanla Dinler Tarihi Anabilim Dalı'nda hocalık yapmakta.
3) Merak edenler, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi'nin 9'uncu sayısında (2000) yayınlanan yazıya internet sitesinden ulaşabilir.
Özel not: Ey bu yazıya ilham veren Roni, sen burada nasıl yaşayabiliyorsun?