Doç. Dr. Gökhan Okan
Doç. Dr. Gökhan Okan
Biotin ve cilt sağlığı üzerine etkisi
27.09.2021 | Pazartesi

Biotin nedir?

Biotin cilt sağlığı için önemli bir vitamindir. H vitamini olarak da bilinir. Yağ ve karbonhidrat metabolizmasında rol oynayan, suda eriyen bir vitamindir. Bir çok saç ve deri kozmetik ürünlerinin içerisinde biotin bulunmaktadır. Bunun nedeni saç ve tırnaklar üzerine olan olumlu etkisidir. Biotin gıdalar yoluyla alınabileceği gibi bağırsak bakterileri tarafından vücudumuzda da sentezlenmektedir. Süt, karaciğer, ceviz, tahıllar, soya fasulyesi ve yumurta biotin bakımından yoğun olan gıdalardır.

Biotin eksikliği neden gelişir?

Biotin eksikliği doğumsal yada sonradan gelişebilir. Doğumsal biotin eksikliği genetik kökenlidir. Vücutta bulunan biotinin geri kazanılmasında olan bir bozukluk buna neden olur. Diyetle alınan biotinden vücut faydalanamaz. Bulgular doğum sonrası ilk aylarda görülmeye başlar. Bebeklerde saç dökülmesi, saçlarda kırılganlık, tırnaklarda soyulma, ekzematöz bulgular görülürken; ileri haftalarda nörolojik bozukluklar buna eklenir. Yeni doğanlarda eksiklik tespit edilip tedavinin hemen başlanması çok önemlidir. Tedavinin geç başlanması kalıcı sorunlara neden olabilir.

Erişkinlerde biotin eksikliğinin sebepleri nelerdir?

Erişkinlerde biotin eksikliği çok sebepten dolayı gelişir. Çiğ yumurta tüketimi erişkinlerde biotin eksikliğinin en önemli nedenidir. Çiğ yumurtada bulunan avidin maddesi biotinin emilimini bozar. Yanık hastaları, yoğun alkol tüketenler, gebeler, loğusalar, uzun süreli antibiyotik, epilepsi ilaçları kullanan kişiler biotin eksikliği açısından riskli kişilerdir. Yapılan çalışmalarda fazla sigara içen kadınlarda biotin eksikliğinin daha fazla olduğu gösterilmiştir ama durum netlik kazanmamıştır.

Biotin eksikliği ne gibi bulgulara neden olur?

Biotin eksikliği; cilt, saç, tırnak, sinir sistemi ve bağırsaklar üzerinde etkilerini gösterir. En sık dermatolojik yakınmalara neden olur. Saç dökülmesi, tırnak kırılması, ekzematöz bulgular biotin eksikliğini düşündüren önemli dermatolojik şikayetlerdir. Saçlarda kalite kaybına yol açar. Saçlar hacimsiz, kırılgan ve mat görünümlüdür. Tırnaklarda kırılmalar, soyulmalar görülür. Yüzde özellikle ağız çevresinde, burun çevresinde ekzematöz bulgular gelişir. Ellerde ayaklarda uyuşmalar, kas ağrıları, mide bulantısı ve iştahsızlık yakınmaları çocukluk çağında görülen doğumsal kökenli biotin eksikliklerinde görülen bulgulardır.

Biotin eksikliği tanısı nasıl konulur?

Biotin eksikliği düşünülen bir vakada, klinik bulgular öncelik kazanır. Hastanın şikayetleri biotin eksikliğini düşündürür. Kandaki biotin değeri ölçümü, eksikliği doğrular. Çocukluk çağı biotin eksikliklerinde enzim düzeylerine bakılır.

Biotin eksikliğinin tedavisi nasıl yapılır?

Enzim eksikliğinden kaynaklanan biotin eksikliklerinde tedaviye hemen başlanmalıdır. Tedaviye yüksek doz biotin ile başlanılmalı, biotin değeri normale dönünce doz düşürülmelidir. Uzun süreli bir tedavidir.

Erişkinlerde olan biotin eksikliklerinde ise öncelikli biotin eksikliğine neden olan sebep ortadan kaldırılmalıdır. Çiğ yumurta tüketilmemelidir. Yoğun antibiyotik kullanımı varsa antibiyotik ile birlikte biotin tedavisi başlanmalıdır. Bazı epilepsi ilaçları biotin eksikliğine neden olduğundan ya ilaçlarda değişiklik yapmalı yada ilaçlarla beraber biotin takviyesi alınmalıdır. Kişiler beslenme alışkanlıklarını düzenleyerek, biotin bakımından yoğun olan gıdalara yönelmelidir. Yoğun sigara içen kişiler sigarayı azaltmalıdır. Biotin tabletleri tedavi edicidir. Tedaviye yüksek dozlarla başlanmalı, kandaki biotin değeri normale dönene kadar tedavi devam ettirilmelidir. Tedaviden alınacak yanıtın hemen olmayacağı hastalara bildirilmelidir. Yakınmalar genelde 3-5 hafta sonra azalmaya başlar, 3-4 ay gibi sürede de ortadan kalkar. Loğusalık döneminde biotin tabletleri kullanılabilir. Alınacak biotin dozu hastanın yaşı, eksikliğin derecesine göre değişir. Biotin tedavisi vücudun diğer kıl köklerine etki edip tüylenmeye neden olmaz. Hastaların bu konudaki endişeleri ortadan kaldırılmalıdır.

Düzensiz beslenen ve biotin metabolizmasındaki sorundan dolayı ihtiyacın fazla olduğu kişiler aralıklı olarak takip edilmelidir. Biotin eksikliğinin teşhisinin erken konulup tedavinin çabuk başlanması yakınmaların çabuk ortadan kalkmasına neden olur.

SON DAKİKA SON DAKİKA