Dudaklar anatomik olarak nasıl bir yapıya sahiptir?
Dudaklar en hassas organımızdır. Dudak derisi vücudumuzun diğer kısımlarına göre daha incedir. Dudaklarda cildimize renk veren melanin maddesi ve deriyi koruyucu özelliği olan yağ dokusu da çok azdır. Bütün deri katmanlarının az olması dudakları savunmasız hale getirir. Kişiler bu yüzden ciltlerine gösterdikleri önemi dudaklarına da göstermelidir.
Dudaklara zarar veren etmeler nelerdir?
Dudaklarımız çevresel faktörlerden çok kolay etkilenir. İklim değişiklikleri, dudak yalama alışkanlığı, kullanılan bazı ilaçlar, yüze uygulanan kozmetik ürünlerin dudaklara temas etmesi, diş hekimlerinin kullanmış oldukları dolgu malzemelerinin dudaklara teması ve güzel görünüm kazandırmak amacıyla uygulanan dudak kozmetikleri dudaklarımızın tahriş olmasına neden olan başlıca etmenlerdir.
Dudakların en önemli düşmanlarından biri de güneş ışınlarıdır. Güneş ışınlarına uzun süreli maruz kalma sonrasında dudaklarda ciddi zararlar gözlenir. Ağız çevresindeki kırışıklıklar, dudak çevresi lekelenmeleri, güneşin bu bölgeye vermiş olduğu zararın göstergesidir. Kolajen doku güneş etkisiyle zarar görerek kırışıklara neden olur.
Tahriş edici dış etmenler dudaklarda ne gibi yakınmalara neden olur?
Tahriş edici ajanlar dudaklarda kızarıklık, gerilme, kaşıntı, kanama, çatlama gibi şikayetlere neden olur. Olayın ilerlemesi tahriş edici maddenin devam etmesi ile ilişkilidir. Tedavide öncelikli olarak tahriş edici maddeyle olan temasın ortadan kaldırılması gerekir. Bunun için de sırta yapılacak yama testi yakınmalara neden olan alerjen maddenin tespitine yardımcı olur.
Alerjiye neden olan maddeler nasıl tespit edilir?
Alerjik maddenin tespitinde yama testine başvurulur. Test kişinin sırtına alerjik maddelerin yapıştırılıp 48-72 saat sonra değerlendirilmesi prensibine dayanır. Bu süre içinde test materyalleri sırttan çıkartılır. Test süresince duş alınmamalı ve terlenmemelidir. Test sonucuna göre alerjen madde hastaya belirtilerek o maddeyi içeren ürünleri kullanmaması konusunda bilgi verilir. Hasta kullanacağı ürünlerin etiket bilgisine dikkat etmelidir.
Parlatıcılar ve rujlar dudakların parlak ve çekici bir görünüm kazanmasına yardımcı olan kozmetik ürünlerdir. Rujların içeriğinde çok sayıda alerjiye neden olabilecek madde yer almaktadır. Lanolin, balmumu ve renk maddeleri bunlar içinde en önemlileridir .
Dudaklardaki kuruluğu gidermek için neler yapılabilir?
Dudaklarda olan kuruluğu engellemek amacıyla dudak nemlendiricileri kullanılmalıdır. Her kuruluk hissedildiği zaman nemlendirici tekrarlanmalıdır. Yaz mevsiminde dudaklar, hem ultraviyolenin direkt zararından, hem de havuzun klorlu sularından dolayı daha fazla zarar görür. Güneş koruyucu içeren dudak nemlendiricileri yardımıyla dudaklar hem nemlenmiş hem de güneş ışınlarının daha fazla zarar vermesi engellenmiş olur.
Dudaklarda olan ince görüntüden kurtulmak için neler yapılabilir?
Dudakları dolgunlaştırmak amacıyla dolgu maddesi enjeksiyonu yapılır. Dolgu uygulamalarında genelde hyarülonik asit içeren ürünler tercih edilir. Dolgu maddesi uygulaması ile dudaklar daha dolgun ve nemli bir görünüm kazanmış olur. Uygulama poliklinik koşullarında olan, tek seans, kısa süren bir işlemdir. Uygulama öncesi ağrı hissini ortadan kaldırmak amacıyla anestezi sağlayacak krem uygulanır. Enjeksiyon sonrası hasta günlük aktivitelerine dönebilir. Tedavinin etkinliğinin ne kadar süreceği kişiye göre değişir. Ancak etkinlik ortalama 6- 9 aydır. Uygulama sonrası hastaların aşırı sıcak, soğuk ve sert masajlardan kaçınması gerekir.
Dudaklarda iyileşmeyen yara olduğunda ne yapılmalıdır?
Güneş ışınlarının dudaklara verdiği en büyük zarar dudak kanseridir. Dudaklardaki kolajen doku güneş etkisiyle zarar görür. Başlangıçta aktinik keratoz diye adlandırılan küçük kırmızı, kepekli yaralar gözlenir. Aktinik keratoz hücrelere güneşin vermiş olduğu harabiyetin göstergesidir. Tedavi edilmediği takdirde dudak kanserine dönüşebilir.
Dudak kanserinin oluşmasında güneş ışınları dışında sigara ve alkol tüketimide önemli etkenlerdir. Yoğun güneşe maruz kalan çiftçiler ve denizciler dudak kanseri açısından riskli meslek gruplarıdır. Dudakta ağrılı, kanayan, iyileşmeyen ve çatlaklı yaralarla karşılaşıldığında hastalar gecikmeden hekime başvurmalıdır. Şüpheli durumlarda patolojik inceleme ile tanı doğrulanmalıdır. Dudak kanserleri, erken teşhis edildiği zaman tedaviden iyi sonuç alınan tümör çeşididir. İlerlemiş durumlarda lenf bezlerine yayılma gösterebilir.
Parlak ve canlı dudaklara kavuşmak için neler yapılabilir?
Dudakların çatlamaması ve kurumaması için sık sık dudak nemlendiricisi sürümeli, gün içinde tekrarlanmalıdır. Nemlendiricilerin ve rujların güneş koruyucu içermesine dikkat edilmelidir.
Sabah ve akşam dudaklarla yumuşak bir fırça ile ovuşturulursa yüzeyel dudak peelingi yapılmış olur ve dudaklar daha parlak bir görünüm kazanır. Dudak makyajı ile uyunmamalıdır. Makyaj gece boyunca kaldığı zaman dudak dokusunun tahriş olmasına neden olur. Dudaklarda ince görüntü ve nemsizlik rahatsızlık veriyorsa dolgu uygulamaları faydalı olacaktır. Dolgu uygulamasının belirli aralıklarla tekrarlanması gerekir.
