Doç. Dr. Gökhan Okan
Doç. Dr. Gökhan Okan
Cilt kuruluğu hakkında bilinmesi gerekenler
23.08.2021 | Pazartesi

Cilt kuruluğu nedir? Ciltte kuruluk nasıl oluşuyor?

Cilt kuruluğu cildin nemsizliğine verilen isimdir. Cildimizin nemi, derimizin salgıladığı doğal nemlendirici faktör ve hyarülonik asit etkisiyle sağlanmaktadır. Doğal nemlendirici faktör ve hyarülonik asidin su tutucu etkileri vardır. Kuru ciltlerde bu maddelerin eksikliği söz konusudur.

Kış aylarında cilt kuruluğuna daha sık rastlanılır. Dışarıdaki soğuk havaya karşılık içerideki sıcak ortam vücudun nem kaybına neden olarak kuruluğa sebep olur. Kuruluk iklimsel nedenler dışında, cilde yapılan yanlış uygulamalar sonrasında da gelişebilmektedir.

Cilt kuruluğu vücutta nasıl belirtiler verir?

Kuruluğunun ilk belirtisi, deride donuk gri beyaz bir renktir. Ciltte pul pul dökülme, çatlama, yarılma, kaşıntı şeklinde belirtiler verir. Kuruluk tedavi edilmezse egzama oluşabilir. Kuruluğun neden olduğu kaşıntı ciltte kanamalara neden olabilir. Bazı durumlarda kanayan bölgeler kaşıntı sonrası enfekte olabilir.

Cilt kuruluğunun sebepleri nelerdir?

Cilt kuruluğu genetiksel olabileceği gibi, yanlış yapılan harici işlemler, bazı ilaçlar ve sistemik hastalıklar sonrasında da kuruluk gelişebilir. Ailesinde ciddi cilt kuruluğu olan kişilerin kuruluk sorunu yaşama olasılıkları daha yüksektir. Hipotiroidi, diyabet, böbrek yetmezliği kuruluğa neden olan dahili hastalıklardır. Kan yağlarını düşürmek amacıyla kullanılan ilaçlar, retinoidler kuruluğa neden olan ilaç grupları arasında en önemlileridir. Aşırı soğuk hava, çok sıcak suyla yapılan banyolar, keselenme, harici kullanılan kurutucu sabunlar, duş jelleri, giysilerin cildimizde yaratmış olduğu tahrişler hepsi dışsal olarak cildimizin nem dengesini bozarak kuruluğa sebep vermektedir.

Kuruluk vücudun hangi bölgelerinde daha sık görülür?

Kuruluk en sık kollar, bacakların alt kısımları, karnın iki yan kısmı ve kalçalarda görülmektedir. Bu bölgelerde hem yağ ve nem oranının diğer bölgelere göre daha az olması, hem de harici tahriş edici maddelerle temasının daha fazla olması kuruluğun buralarda daha fazla görülmesini açıklamaktadır.

Cilt kuruluğu kimlerde daha çok görülür?

Kuruluk her yaş grubunda görülebileceği gibi en sık görüldüğü yaş grubu bebeklik çağı ve yaşlılardır. Bebeklerde ve yaşlılarda ciltteki nem oranı azalmıştır. Bayanlarda özellikle menopozdan sonra azalan östrojen seviyesi yaşın yanında kuruluğu arttırıcı etkiye sahiptir..

Sıcak yapılan duşlar ve duş esnasında kullanılan cildi tahriş edici özelliğe sahip olan temizleyici ürünler cildin nem ve pH dengesini bozarlar. Bu şekilde cilt kuruluğu bu grupta daha sıktır.

Yüz kuruluğunu engellemek için neler yapabilir?

Yüz kuruluğun olan kişiler yüzlerini yıkadıkları sabunlara, temizleyicilere, bayanlar kullandıkları makyaj ürünlerine dikkat etmelidir. Kullanılacak makyaj ürününün cildi tahriş etmeyen, mümkün olduğunca az kimyasal madde içeren nitelikte olması önemlidir. Temizleme sütü tarzı ürünler daha uygundur, tonikler çok fazla tercih edilmemelidir. Soğuk havalarda yüz bölgesi atkı, şapka veya örtüyle kapatılmalıdır. Yüz nemlendirici kremlerle sık sık nemlendirilmelidir. Bazı durumlarda kuru ciltleri nemlendirmek amacıyla nem maskeleri kullanılabilir.

El kuruluğuna karşı alınması gereken önlemler nelerdir?

El kuruluğu, elde çatlama yakınması olan kişiler öncelikli ellerine zarar verici özelliği olan dış etmenlerden korumalıdır. Sabunlar kurutucu olmamalıdır. Kolonya, ıslak mendil kullanımı kısıtlanmalıdır. Mutfakta eldivensiz iş yapılmamalıdır. Soğuk havalarda ellere eldiven giyilmelidir. Eller sık sık nemlendirmelidirler. Kişiler nemlendiricileri yanında taşımalı her kurulukta tekrarlamalıdır. Bol yağlı özellikte olması gerekir.

Dudak kuruluğu olan kişiler ne gibi önlemler almalıdır?

Dudakların kuruluğu mevsimsel, dış faktör sebepli olabileceği gibi bazı ilaçların yan etkisi olarak da görülebilir. Yüksek doz A vitamini dudak kuruluğuna neden olan ilaçlar arasında en önemlisidir. Bu tedavi uygulanan kişilere tedavi bitince kuruluğun ortadan kalkacağı bilgisi verilmelidir. Soğuk havalarda dışarıda kalındığında ağız bir atkı ile örtülmelidir. Asitli gıdalar kuruyan dudak derisinin zararını arttırır. Asitli gıdaları tüketirken, diş fırçalarken dudaklara temas etmemesine dikkat edilmelidir. Dudak kuruluğunu azaltmak amacıyla yapılan dudak ıslatma işlemi kısır döngü yaratarak kuruluğu daha çok arttırır. Dudak ıslatma yerine dudak nemlendiricileri kullanılmalıdır. Su tüketimi arttırılmalıdır.. Dudak nemlendirici ile sık sık nemlendirilmelidir.

Kol ve bacakları kuruluğuna karşı neler yapabilir?

Vücut kuruluğunda dikkat edilmesi gereken ilk husus banyo alışkanlığıdır. Banyo ılık suyla yapılmalıdırlar. Banyo süresi kısa tutulmalıdır. Nemlendiriciler banyodan hemen sonra uygulanmalıdır. Nemlendirici hafif nemli tene sürülmelidir. Giysiler kol ve bacaklarda cildi fazla tahriş edeceğinden giysilerin dar olmamasına, baskı yapmamasına dikkat edilmelidir. Kıyafetler makinede yıkandığında deterjan artığı kalmamasına özen gösterilmeli, iyi durulanmalıdır.

Çocuklarda cilt kuruluğu için neler yapılabilir?

Çocukların banyo sabunlarının cildi kurutucu özellikte olmasına dikkat edilmelidir. Her banyo sonrası çocukların ciltleri uygun bir nemlendirici ile nemlendirilmelidir. Kullanılacak nemlendiricinin kokusuz, katkı maddesi mümkün olduğunca az olan nitelikte olmasına dikkat edilmelidir. Çocuklar havuza gidiyorlarsa havuzda bulunan klorun kurutucu özelliği olduğu göz önünde bulundurulmadır. Havuz sonrası çocuklar hemen duş aldırılarak klorun ciltten atılması sağlanmalıdır. Çocuklar soğukta dışarı çıkarılacaksa elleri ve yüzlerine soğuk gelmemesi için iyice örtülmelidir. Eldivensiz dışarı çıkarılmamalıdır.

Yaşlılarda cilt kuruluğunu tedavi etmenin yolları nelerdir?

Yaşa bağlı gelişen kuruluk çoğu kişide karşılaşılan bir durumdur. Yaşa bağlı olarak cildin yağ ve nem dengesinde azalma olur. Bayanlarda menopozdan sonra azalan östrojen miktarı kuruluğu tetikleyicidir. Yaşlılık döneminde alınan ilaçların da kuruluğu arttırabileceği unutulmamalıdır. Öncelikli kişiler su tüketimini arttırmalıdır. Yıkanma alışkanlıklarına dikkat etmeli, kullanılacak temizleyicilerin katkısız olmasına özen göstermelidir. Menopozdaki bayanlarda cilt kuruluğu dışında kemik erimesi, sıcak basmaları gibi diğer menopoz bulguları da varsa kadın doğum uzmanının kontrolü altında verilecek hormon takviyesi cilt kuruluğunu da iyileştirici özellikte olacaktır. Parfüm ve deodarantlarda bulunan alkol cildi tahriş ederek kuruluğu daha çok arttırır. Kullanırken içeriklerinin alkolsüz olmasına dikkat edilmelidir.

Doğal yöntemlerle cilt kuruluğu nasıl giderilebilir?

Evde alınan birtakım önlemlerle cilt kuruluğu hafifletilebilir. Bitkisel bazı ürünlerin cilt kuruluğunu azalttığı bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir. Ayçiçek yağı, hindistan cevizi yağı, yulaf özü, mineral yağlar ve Aloe vera bu bitkisel ürünler arasında en popülerleridir. Hindistan cevizi yağı cildin kuruluk, kaşıntı, kızarıklık gibi bulgularını hafifletmesinin yanında, kuruluğun ileri aşaması olan egzama durumunda ciltlte yoğun olarak bulunan Stafilokok Aureus bakterisi miktarını azaltıcı özelliği vardır. Aloe vera bitkisi cildi yatıştırıcı,kaşıntı ve yangı giderici özelliğinden dolayı kuruluk tedavisinde de faydalıdır. Bu bitkisel ürünler kuruluğu hafifletmekle birlikte ileri vakalarda dermatolojik tedavi gerekmektedir.

SON DAKİKA SON DAKİKA