Dün Hollanda'nın üçüncü büyük şehri Lahey'de toplanan zengin yedi ülke lideri Rusya'yı cezalandırma kararı aldılar. Buna göre ABD, Fransa, İngiltere, Almanya, Japonya, İtalya ve Kanada Rusya uluslararası hukuka aykırı olarak işgal ettiği Kırım topraklarından çekilene kadar enerji, bankacılık, finans ve silah endüstrisine yaptırım uygulayacaklar. Bir de Haziran 2014'te Soçi'de toplanacak G-8 zirvesine yedi ülke katılmayacak. Bu defa G-8 ülkeleri haziranda Rusya olmadan Brüksel'de toplanacaklar. Açıklanan bu kararlar üzerine Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov "biz bir ya da bir buçuk yıl bekleyebiliriz, nasıl yaşayacağımızı görürler karşılığını" verdi. Bu arada Almanya Başbakanı Angela Merkel, AB'nin Rusya'ya yaptırım uygulanması için 28 üyenin ortak karar alması gerektiğini söyledi. Yine ABD Başkanı Barack Obama, Çin lideri Xi Jinping'i Rusya'ya yaptırım uygulanması için ikna etmeye çalışıyor. Ama Çin'in yaptırımlara katılması mümkün değil. Çünkü kendisinin benzeri hassas egemenlik sorunları var.
Gelelim ABD'nin durumuna... Rusya'ya yaptırım uygulanması ABD'ye yeni bir enerji pazarı açıyor aslında. Çünkü ABD kaya gazı sayesinde enerji fazlası yaratmaya başladı. Dolayısıyla enerji ithal eden ülke olmaktan çıkarak enerji ihracatçısı ülkeye dönüşüyor. İşte Avrupa'nın Rusya'ya uygulayacağı bir enerji ambargosu ABD'ye sıvılaştırılmış doğalgaz ya da LNG ihraç etme olanağını ortaya çıkardı şimdi. Bu arada ABD'nin AB ile yapacağı serbest ticaret anlaşması LNG ihracatını kolaylaştıracak. Hemen belirtelim ABD, LNG ihracatı için beş terminal inşa ediyor.
Bir konuyu da hemen hatırlatalım Litvanya, Estonya, Macaristan ve Bosna Hersek'in Gazprom anlaşmaları gelecek yıl sona eriyor. Yeni anlaşma için bu ülkeler masada fiyat avantajı elde etmek için çalışıyorlar. Çünkü yaptırımların Gazprom'un fiyatları indirmesine neden olacağını söyleyebiliriz.
"Peki bu yaptırımların maliyeti Rusya'ya ne olacak?" sorusu hemen akla gelebilir. Ruslar yaptırımların bu yılın ilk üç ayında 55 milyar dolarlık sermaye çıkışına neden olacağını düşündüler. Oysa dün Financial Times'ın manşetinde sermaye çıkışının 70 milyar dolar olacağı ileri sürüldü. Tabii bu miktar sermaye çıkışı büyüme hızını düşürecek hatta ekonomik durgunluğa neden olabilecek Rusya'da.
Gelelim Rusya'yı terk eden 70 milyar doların hangi piyasalara yöneleceğine... Ülkeyi terk eden paraların bir kısmının Rus zenginlerinin olduğu biliniyor. Ve G-7'ler Rusya'ya yaptırım uygulayacaklarını dün açıkladılar. Bu ülkeler arasında İngiltere de var. Niye İngiltere önemli? Çünkü Rus zenginlerin büyük kısmı Londra'da iş yapıyor. Fakat hal böyle olunca yaptırım nedeniyle bir kısım yatırımcının Türkiye'ye gelmesi mümkün. Çünkü yatırımcıların parasını güvenle kullanabileceği örgütlü piyasa Londra'ya rakip olarak orta vadede İstanbul'da gelişiyor. İşte bu nedenle bu yıl Türkiye'ye beklenenin üzerinde sermaye girişi olabilir.
