Libya'nın, Ergenekon'un, seçim peşrevlerinin konuşulmasından sıkıldınız mı siz de? Öyleyse ara sıra bambaşka şeylerden söz edelim.

***
Azıcık biber bir yiyeceği yavanlıktan kurtarabilir. Aşırı düzgün, "sütten çıkmış ak kaşık gibi" ayıpsız insan da tatsız olur.
Hafiften flörtçülük kadının çekiciliğini artırmaz mı sizce? Haspa, aşüfte, hatta kaltak gibi sözcükler aşağılayıcı değil de beğenme belirtici bir tonla dile getirilince iltifat yerine geçer. Erkeğin de biraz hergele olanını severim ben. Anasının kuzusu kalmayan, sırasında kural dışı delikanlı gibi davranabileni anlamında.
O sözcüğü ilk duyduğumda on yaşındaydım. Babamla bir çiftlik ziyaretinde, ahırdan geçerken gördüğüm bir ata binmek istemiştim de, bizi gezdiren kâhya "Olmaz" demişti, "hergele o." Hayvanın insan ya da yük taşımaya alıştırılmamış olduğunu öğrenmiştim. Biraz öfkeli ve isyana hazır bakan gözleri vardı; ilginç gelmişti.
***
Hürriyet'in sırasında kafa tutmayı bilen genç yazarı Kanat Atkaya'nın değişik konuları incelikle işlemeyi de başarması hoşuma gidiyor. Pazar günü benim gençliğimde yasak delecek sol yayın paravanası diye kurup bir süre yönettiğim Çağlayan Yayınevi'ne olumlu bir dille değindi. Değerbilirliğine teşekkür etmek ve olayın kulisine ilişkin tamamlayıcı bilgi vermek için bir elektronik posta notu attım ona.
Eksik olmasın, yayımlanacağını düşünmediğim mesajı tarihe not düşme amacıyla dün sütununa almış. Sevdiğim için Çağlayan'a ortak ettiğim askerlik arkadaşım Ertem Eğilmez'den ve yine beğenip sevdiğim için kitap serisini Dişi Örümcek romanıyla başlattığım Refik Halid Karay'dan "sevimli hergeleler" diye söz ediliyordu içinde.
Dün öğle vakti olmadan birkaç tepki geldi. (Anlaşılan hem Sabah, hem Hürriyet izleyen okurlar az değil). Nezaketle eleştiriyorlar, ölmüş iki ünlüye öyle demek doğru mudur diye. Aynı kaygıyı paylaşabilecek başka dostlar da müsterih olsunlar. Çünkü:
Refik Halid müthiş zeki, gerçekten sevimli, alabildiğine alaycı, kural aşmaktan ve -kendisinin sıkça kullandığı sözcükle- "edepsiz" davranmaktan hoşlanan bir insandı. (İnanmazsanız ve o tür tutuma alerjiniz yoksa soyadına dikkatlice bakın).
Yanılmıyorsam Kurtuluş Savaşımız başlarken sonradan sürgüne gönderilmesine yol açan tutumu ve direniş liderine "Deli misin Mustafa?" diye seslenmek gibi çıkışları ulus sevgisi eksikliğinden değil, "biraz hergele" görünme hevesinden kaynaklanıyordu.
Eminim, bugün sağ olsaydı kendisine o yakıştırmanın yapılmasına gücenmez, dudaklarındaki sigarayı biraz daha sarkıtarak gülerdi.
***
Rahmetli Ertem kardeşime gelince... Gökhan Akçura'nın "Ertem Eğilmez Kendini Anlatıyor" başlığıyla 23 Eylül 1990 günü Güneş gazetesinde yayımlanan röportajından alıntı yaparak sözü ona bırakayım. Hep yaptığı gibi, gülün diye. Çağlayan öncesi günlerini anlatıyor:.
"Maksat para kazanmak değil mi... Oradan buradan toplayıp On Derste Cinsiyet diye bir kitap yazdım. Askerde takmıştım ya müstehcen yayına! Satış müthiş oldu, 50 bin hemen tükendi. Baktım tatlı kâr, hemen ikincisi. Sahne Sanatları Takvimi. Her sayfada çıplakça bir kadın resmi. Takvim yılbaşında çıkar, değil mi? Biz tarihi biraz kaçırdık. Haziranda çıktı piyasaya. Ama alanların gözü takvimin günlerinde değil, başka yerlerinde olduğu için mesele yok. Ortaokul için Fransızca kitabının haklarını satın aldım, komikten öte bir fiyata. Fransızca dizgi zor iş. Kapı kapı dolaştım. Galiba Journal d'Orient diye bir gazeteyi dizen ve basan bir yer. Yaşlı bir adam, piyasayı filan bildiği yok. 'Dizerim, ama geceleri patronlardan gizli yaparım bu işi' dedi. Bana ne? İsterse sabaha karşı dizsin. Piyasayı bilmediğinden, Babıâlî Türkçe satırı on kuruşa dizerken, bu Fransızca dizginin satırına bir kuruş istiyor. Keyiften çıldıracağım..."
Ertemciğim de yaşasaydı, duysaydı kendisine sevimli hergele dendiğini. Çıldırırdı keyiften.