Kelimelerin bizi mutlak doğruya ulaştırmayacağını söyleyenler olmuştur. Büyük ölçüde katılıyorum. Fakat bu tartışma gazeteciler olarak bizim kelimeleri doğru kullanma yükümlülüğümüzü ortadan kaldırmıyor.
Tıpkı insanlar gibi kelimelerin de tarihi vardır. Bir kelimenin anlamı zamanla değişebilir, başkalaşabilir, daralabilir, genişleyebilir.
Bundan da öte kelimelerin uyandırdığı duygular vardır. Bir kelime nefret, bir diğeri sevgi; bir kelime merhamet, bir başkası meşruiyet telkin edebilir.
Yerli yerinde kullanılan bir kelime ifadeyi güçlendirip müspet bir algı yerleştirirken, yanlış kullanılan bir kelime menfi algıları pekiştirebilir. Bağlamında kullanılmayan bir kelime sorunlu bir eylemi, hatta kimi zaman bir suçu sevimli hale getirebilir. 'Namus cinayeti' tamlamasında olduğu gibi.
Taner Dora gazetemizin kıdemli ve dikkatli okurlarından... Daha önce 'infaz' kelimesinin hatalı kullanımına dikkat çekmişti ve biz de konuyla alakalı bir yazı yazıp editörlerimizi uyarmıştık. Sayın Dora, Sabah'ın 24.06.2016 tarihli manşetinde yer alan FETÖ'den Domuz Bağıyla İnfaz haberine aynı gerekçe ile itiraz etti:
"Daha önce defalarca konu ettiğimiz ve hatta Sayın Hıncal Uluç'un da değindiği infaz kelimesi, gazetenin birinci sayfa manşetinde yine cinayet anlamında kullanılmış. Manşetin yayın toplantısında kararlaştırıldığını varsayarsak gazete yöneticileri böyle düşünüyor halen. Anladığım artık siz de haklı olarak bıktınız uğraşmaktan. Ben de boş vereceğim ama bu manşette alt anlam olarak FETÖ terör örgütü infaz işlemi yapan resmi bir kuruluş olarak gösterilmiş oluyor maalesef."
Okurumuz eleştirisinde haklı. Bu kelime yanlış bir algı oluşmasına neden olabiliyor. İnfaz ancak devletin resmi makamlarınca yerine getirilebilecek bir ceza uygulamasıdır. İnfaz kesinlikle 'cinayet' veya 'adam öldürme' kelimelerinin yerine kullanılamaz.
Umarım bu hatayı Sabah gazetesinde artık görmeyiz.

***

FOTOĞRAF ETİKETLERİ

Taner Dora iki hususa daha dikkat çekti. Onları da sırayla ele alalım. Öncelik fotoğraflara ilişkin bilgi hatalarında:
"Partili Cumhurbaşkanları başlıklı yazıda basılan fotoğraf Çankaya Köşkü'nde değil, Rus Sefareti'ndeki davette çekilmiştir. Fotoğraf basit bir arama motoru tetkikine tabi tutulsaydı Sabah Gazetesine yakışmayan bu hata yapılmazdı."
Haklı! Editörlerimiz kullanmayı düşündükleri fotoğrafların doğruluğundan, gerçekliğinden, menşeinden ve yerinden emin olmalı. Fotoğrafları etiketlerken, resim altı yazılarını yazarken hata yapmamalı.

***

ANKETLER VE GERÇEKLER

Geliyoruz okurumuzun son eleştirisine:
"Dün bizim markete gelen gazeteye göre İngiltere 'AB'ye devam' demişti. Oranlarda tam tersi olarak verilmişti. Zaten ufacık verilen ve doğruluğu kesinleşmemiş bu haber hiç yer almasa daha doğru olmaz mıydı?"
Okurumuzun sözünü ettiği haber henüz sonuçlar kesinleşmemişken, sandık başında yapılan anketlere dayanarak verilmişti. Oranlar tutuyordu fakat oyların rengi yanlıştı.
Anket yayınlarken nelere dikkat edilmesi gerektiğini de birkaç kez anlattık bu köşede. Sözü edilen haber bu etik standartların altındaydı. Kaldı ki gazetenin okura ulaşacağı saatlerde sonuçlar kesinleşmiş olacağı için anket yayınlamanın hiçbir mantığı yoktu.
Özellikle bu anket İngiltere gibi araştırma şirketlerinin hatalı öngörüleriyle meşhur olduğu bir ülke hakkındaysa.