Attığımız taş ürküttüğümüz kurbağaya değdi mi? Elektrik üreteceğiz diye Karadeniz'in doğusunu batısını minik minik hidroelektrik santralleriyle doldurduk. Çevreciler ayağa kalktı. Kuşlar göç etti, balıklar öldü. Doğa küstü. Bütün bunlara değer miydi? Burnumuzun dibindeki Gürcistan'ı keşfetmek için aradan üç yılın geçmesi mi gerekirdi. Kanada ve Norveç'ten sonra yüzölçümü itibariyle dünyanın en zengin su kaynaklarına sahip üçüncü ülkesi Gürcistan...
İrili ufaklı 27 bin nehre sahip.
Hidro elektrik yatırımı yapmak isteyenler için bir cennet. En büyük ticari partneri Türkiye'ye, "Kapımız size açık. Bürokrasi yok, mülkiyeti size ait olacak. Gelin yatırım yapın, bütün nehirleri emrinize verelim" diye bastırıyor.
Gürcistan yeşil enerjinin gelecekteki üretim üssü.
***
Ancak
22 bin 500 megawatt potansiyel gücü olan ve bunun
5 bin 600 megawatt'ını kullanabilen Gürcistan'dan alacağımız elektriği taşıyacak doğru dürüst bir iletim hattı yok. İşte dün başkent Tiflis'te Stratejik Teknik Ekonomik Araştırmalar Merkezi'nin
(STEAM) düzenlediği
"Türkiye-Gürcistan enerji, turizm ve yatırım" arenasında bunun siyasi adımı atıldı.
Gürcistan Başbakanı
Nika Gilaurı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı
Taner Yıldız, Türkiye-Gürcistan Sınırötesi Enerji Aktarım Anlaşması'na imza attı. İki ülke arasında elektrik ticaretinin ilkelerini ortaya koyan bu anlaşma önemli. Çünkü 75 megawatt olan mevcut kapasite 1000 megawatta çıkacak.
Üç yılda 12 kat artış az mı?
Bin megawattlık Borçka-Ahıska iletim hattı ağustosta devreye girecek.
***
Enerjide AB için Türkiye neyse, Gürcistan için de Türkiye o!
Sonunda yenilenebilir enerjide rotamızı Gürcistan'a kırdık. Açıkçası iki ülke arasındaki enerji yolculuğu 2009'da EPDK'nın kurucu başkanı Yusuf Günay'ın ortaya koyduğu ve Gürcistan devletinin elektrik şirketi Karçal üzerinden geliştirmeye çalıştığı bir modelle başladı. Model, Gürcistan'ın su kaynaklarından üreticilecek enerjiyi kurulacak iletim hatlarıyla Türkiye'ye taşıyıp, AB'ye ihraç etmeye dayanıyor.
Bu çerçevede Türk yatırımcılar da Gürcistan'ı yakından izlemeye aldı.
Anadolu Grubu, Colin-Limak, Ağaoğlu, Ataç-Boydak ortaklığı, Eksim Holding yatırım yaptı. Türk yatırımcıların yatırım tutarı
1 milyar doları aştı.
Erdem, Yıldızlar Holding ile
Ahlatçılar da pazarı incelemeye aldı.
***
Peki, yeşil enerjinin kalbi Gürcistan, Türkiye için niye önemli?
Bir kere Gürcistan, stratejik ortağımız. Akrabalık bağımız var. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 1.5 milyar dolar... Yakında
Macahel ve
Muratlı sınır kapıları devreye girecek.
Ancak Gürcistan Türkiye'nin herhangi bir sıcak savaş esnasında Azerbaycan'a çıkış yapabileceği tek kapı.
Bakü-Tiflis-Kars demiryoluyla Avrasya'ya bağlanma noktası.
Azerbaycan'dan gelen petrol ve doğalgazın ana koridoru.
En önemlisi de eğer NATO'ya girerse, NATO'nun en uç ülkesi olacak!