Çok değil 80 yıl öncesine dek buradaki ülkelerin tüccarlarının kasasında Türk Lirası bulunurdu. Zira paramızın senyorajı, bir imparatorluk mirasına dayanıyordu. Cumhuriyetimizin ilk yıllarında, sadece kendi ülkemizde değil Mısır, Suriye, Lübnan vs. gibi komşu ülkelerdeki tüccarlar, gelecek güvencesi olarak kasalarında Türk Lirası saklar, ticareti bu "güçlü" para ile yapardı.
Lira'nın senyoraj alanı dediğimiz bu olgu, izleyen savaşlar, kapalı ekonomi ve daha sonrasındaki kronik yüksek enflasyon döneminde kaybolmuş ve yerini "dolarizasyon" almıştı. Kayıp Yıllar 1990'larda sadece ithal mallar değil, şirket bilançoları dahi dolarla hesaplanıyordu. 2001 krizi, ucuna 6 sıfır eklenmiş liranın iflasıydı aslında.
10 yıldır Türkiye, sürdürülebilir büyüme ile lirasını önce "yeni"ledi ardından güçlendirdi ve bugün fiili olarak 200'e yakın ülke ile "kendi parası üzerinden" ticaret yapabilecek düzeye erişti. Bunu sağlayan, artık bir sembole sahip olması değil, küresel krizde pozitif ayrışan ekonomidir ve Lira kendi senyoraj alanını kuracak, yönetecek düzeyde güçlenmiştir. Dünya ticaretinin üçte ikisi, 5 para birimi üzerinden yapılıyor. Uluslararası finans jargonunda "hard currency" diye adlandırılan "güçlü dövizler" ailesi, ekosferin güç dengesine bağlı olarak gelişiyor. Düne kadar ABD Doları, Avro, Japon Yeni, İngiliz Poundu ve İsviçre Frangı para birimlerinden oluşan sağlam döviz beşlisine bugün Çin Yuanı ve Ruble yanı sıra Türk Lirası da ilave oluyor. Küresel krizin değiştirdiği oyun kuralları bir sonraki aşamada İsviçre Frangı ve hatta Japon Yeni'ni geriletirken, Yuan'ın "kullanım alanı" genişleyebilecek. Türkiye'nin Rusya ile Ruble, İran ile Riyal ve Çin ile Yuan muhatap alınarak Türk Lirası üzerinden ticaret döneminin başlaması, zaten Lira Zone'un yolda olduğunun habercisiydi.
Bir paranın sağlam olmasının "Altın Kural"ı şudur: "Altını olan, kuralı koyar!"
Bugün Türkiye, eurozone'a katkı parası değil, Lira Zone ile kendi güç alanını oluşturma şansını yakaladı. Şimdi hedef, bu süreci kesintiye uğratmamak olmalı.