Üzerinden 5 yıl geçmesine rağmen Avrupa turizmde hala pandemi öncesi verilere ulaşmayı konuşurken, hızla toparlanan Türkiye 2019 rakamlarını daha 2022'de yakalamıştı. Bu yılı ise 2019 seviyelerinin yüzde 42 üzerine çıkarak 60 milyon ziyaretçi ve 61 milyar dolar gelirle tamamlamayı bekliyoruz. Konu cari açığın finansmanı olduğunda bu 61 milyar dolar gelir daha da büyük bir anlam kazanıyor. Ama bu rakamların bize söylediği başka bir şey daha var; Türkiye'nin turizmde katlanarak büyüme imkanı söz konusu. Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Başkanı Oya Narin, işte bu avantajı gözler önüne seren öyle bir yatırım planı ve öyle bir turizm stratejisi anlattı ki Türkiye'nin 2025-2033 yılları arasında 1 trilyon doların üzerinde turizm geliri elde etmesi mümkün görünüyor. Bunun nasıl olacağını rakamlarla madde madde ortaya koyan Oya Narin ile bugün İstanbul'da başlayan Turizm Yatırım Forumu (Tourism Investment Forum-TIF) öncesinde buluştuk. Narin'in turizmde lig atlamanın ve cari açığı nasıl daha güçlü finanse edebileceğimizi anlattığı formülünden önce bu yıl 4.'sü gerçekleşen TIF-2024'den kısaca bahsedeyim; 10 trilyon dolara yaklaşan küresel turizm ve seyahat ekosisteminin en önemli uluslararası buluşmalarından biri. 1000'in üzerinde turizm profesyonelinin İstanbul'da ağırlandığı forum TTYD tarafından, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi (WTTC) stratejik ortaklığında gerçekleşiyor.
Gelelim Türkiye'ye 1 trilyon doların üzerinde turizm geliri sağlayacak yol haritasına ilişkin Oya Narin'in anlattıklarına:
● Evet, Türkiye pandemi sonrasında hızla toparlandı, bu çok büyük bir başarı ama özellikle üzerinde durmamız gereken ve aslında hepimizin bildiği bazı rakamlar var. Örneğin, 2023 verilerine göre Türkiye turist sayısında 5. sırada ancak turizm gelirlerinde 7. sıraya düşüyor ve gelirde 5. sırada hangi ülke var biliyor musunuz? Turist sayısında 11. sırada olan Birleşik Arap Emirlikleri, gelirde 6 sıra birden atlıyor ve ilk 5 ülke arasında yer alıyor. Başta Turizm Bakanlığımız olmak üzere hepimizin üzerinde durduğu veri işte bu.
● Bu durumun nedenlerini de (en azından birini) açıklayan başka bir veri paylaşayım. Bugün Türkiye'nin 21 bin 900 tesiste yaklaşık 2.1 milyon yatak kapasitesi var. 46 yerli, 21 uluslararası otel zincirimiz bulunuyor. Bu zincir otellerdeki oda sayısı ise 157 bin. Yani markalı tesis oda sayımız sadece 157 bin. İşte turist başına harcamayı artırmanın formülü markalı tesis sayısını artırmaktan, yani yatırımdan geçiyor.
● TTYD olarak çeşitli dönüşüm senaryoları çalıştık ve geliştiriyoruz. Bu senaryolar eşliğinde yıllara göre turizmde yapılan yatırım ve elde edilen gelirlere baktığımızda; 1980 ile 2024 arasında toplam turizm yatırımları, 150 milyar doları buluyor. Biz dönüşüm senaryolarımızda 2025-2033 arasında yayılmış minimum 72 milyar dolara ulaşan bir yatırım, Türkiye turizminin çok önemli bir noktaya getireceğine inanıyoruz.
● Dönüşüm senaryomuzla ulaşacağımız sonucu daha somut göstermek gerekirse; 1980 ile 2024 Eylül arası 44 yılda Türkiye'nin toplam turizm geliri 729,4 milyar dolar. Eğer 72 milyar dolarlık, yıllara yayılan bir yatırım yapabilirsek 2025-2033 yılları arasında ulaşabileceğimiz turizm gelirinin 1.078,7 milyar doları bulabileceğini hesaplıyoruz. 44 yılda 150 milyar yatırımla, 730 milyar dolar geliri görmüşüz. Oysa bu hesapta 9 yılda en az 72 milyar dolar yatırımla, 1 trilyon doların üzerinde gelir sağlamak hiç de uzak değil.