Atatürk'ün 1919'da söylediği unutulmaz söz... Demokrasinin altın kuralı:
"Milli irade, kendi istikametinde bir nehir gibi coşup taşacaktır."
Atatürk'ün... Büyük Nutuk'taki vurgusu:
"Egemenlik ulusundur."
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin duvarlarında... Yine Büyük Atatürk'ün haykırışı:
"Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir."
Ama... Gel de bunu, sistemin gizli efendilerine anlat.
Kimler mi? Biliyorsunuz... İçinden çıktıkları halka, "Cahil... Köylü... Haso... Memo..." diyenler.
Vesayet odakları... Vesayetten beslenenler.
Siyaset yollarında, "Orduya selam, oldu bitti vesselam" sloganı atarak yürüyenler.
Başbakan, bakan asılınca sevinenler... Parti liderleri Hamzakoy'a sürgüne gönderilince alkış tutanlar, düğün bayram edenler.
Ama... Her şeye rağmen... Dış destekli darbeci kafalara rağmen... Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün büyük ve modern Türkiye'sinde; milli irade, kendi istikametinde coşkun bir nehir gibi taşmaya devam ediyor.
***
Biliyor muydunuz?
Bülent Ecevit... Cumhuriyet Halk Partisi eski Genel Başkanı... Eski Başbakan... Gazeteci, yazar... "Kıbrıs Fatihi."
Ecevit... Siyasete atılmadan önce... CHP'nin yayın organı olan ULUS Gazetesi'nde yazıyordu.
28 Mayıs 1960... Darbenin ertesi günü... Bülent Ecevit'in yazısının başlığı:
"Günaydın."
Yazıyı okumak ister misiniz? Buyurun... Noktasına, virgülüne dokunmadan:
"Karanlık günler sona erdi.
Günaydın Türk milleti.
Dün, Türkiye'de bir büyük inkılap gerçekleşti, kökleşti.
Bu inkılap, vatandaş şuurunda boy verdi, gençlik kanı ile sulandı, ordu eli ile pekişti.
Türk halkı, dün sabah uyandığında, güneşin ışığıyla beraber, hürriyetin aydınlığına da kavuştu.
Sağ olasın Türk ordusu.
Günaydın Türk milleti."
***
Okumayan kalmasın
Tevfik İleri... Adnan Menderes'in yakın çevresinden.
10 yıl milletvekilliği yaptı.
Ulaştırma Bakanlığı... Milli Eğitim Bakanlığı... Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı... Bayındırlık Bakanlığı görevlerinde bulundu.
Yassıada'da yargılandı... İdam cezasına mahkûm edildi.
Cezası, ömür boyu hapse çevrildi... Kayseri Cezaevi'nde yattı.
Torunu Ömer İleri, şimdi Ankara Milletvekili.
Tevfik İleri'nin kitabı var:
"Yassıada ve Kayseri günlükleri."
Kitapta... Darbe sonrası yaşadıklarını ve gördüklerini yazıyor... Gün gün, isim isim.
Kitap... Sayfa 341-343'te... Tevfik İleri, "Havacı bir üsteğmenin, Yassıada'da, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'yu tokatladığını" anlatıyor.
Sevgili Ömer İleri'den rica etsek... Dedesinin kitabını yeniden bastırsa... Okumayan kalmasa.
***
Darbe... Ve basın
Darbenin ertesi günü... VATAN Gazetesi...
Başyazar Ahmet Emin Yalman'ın yazısının başlığı:
"Askeri şerefimiz ve milli itibarımız." Yazının ilk cümlesi:
"Türk Silahlı Kuvvetleri; silah arkadaşları, Büyük Atatürk tarafından açılan asil yolda dünden beri dev adımlarla ilerliyor."
Nokta... Yorum sizin.
***
Dünya Gazetesi
Başyazar... Bedii Faik.
Darbeden iki gün sonra... 29 Mayıs 1960'ta... Başyazısında diyor ki:
"Menderes vatan ve millet hainidir."
Dün "Hain" denilen Adnan Menderes... Bugün devlet töreniyle anılıyor.
Adı... Havaalanında... Üniversitede... Bulvarlarda... Parklarda... Okullarda yaşıyor.
***
'Bu bir ihtilal değildir'
Yanlış okumadınız... MİLLİYET Gazetesi... 4 Haziran 1960... Başyazı.
Başlık... Aynen böyle:
"Bu bir ihtilal değildir."
Başyazıdan iki cümleyi paylaşalım:
27 Mayıs dünya tarihinin şimdiye kadar kaydetmediği, eşi görülmemiş bir inkılaptır.
27 Mayıs'a yabancı basın, zarif ihtilal, centilmenler ihtilali demektedir.
***
Seçim... Ve seçilenler
Darbeden 17.5 ay sonra... Menderes'in idamından 28 gün sonra... Seçim yapıldı... 15 Ekim 1961.
Yassıada'da avukatlık yapanlardan sekiz kişi Meclis'e girdi.
Bilmeyenler için... Birkaç isim sayalım.
Burhan Apaydın... Ertuğrul Akça... Ferruh Bozbeyli... Orhan Apaydın... Seyfi Öztürk... Talat Asal.
***
Tedbirler Kanunu
Zaman tünelinde... Yakın siyasi tarihte... Gezintiye devama ne dersiniz?
15 Ekim 1961... Seçim... İsmet İnönü Başbakan.
TBMM... Bir kanun çıkardı:
"Tedbirler Kanunu."
Bu kanun ile... "27 Mayıs 1960 darbesini eleştirmek yasaklandı."
Kanuna göre... "Demokrat Parti'yi övmek" suç sayıldı... Översen, cezayı yersin.
***
Bu millet 'vefalı millet'
Darbenin sonrasında yapılan ilk seçim... 15 Ekim 1961... Cumhuriyet Halk Partisi için... Büyük bir hayal kırıklığı oldu.
Millet... Demokrat Parti milletvekillerinin, 33 akrabasını parlamentoya gönderdi.
Yine birkaç isim... İster misiniz?
Dr. Namık Gedik'in eşi... Melahat Gedik.
Samet Ağaoğlu'nun eşi... Neriman Ağaoğlu.
Celal Yardımcı'nın kardeşi... Veysi Yardımcı.
Hayrettin Erkmen'in kardeşi... Nizamettin Erkmen.
Mazlum Kayalar'ın kardeşi... Şeref Kayalar.
İzzet Akçal'ın oğlu... Erol Yılmaz Akçal.
Sait Bilgiç'in kardeşi... Dr. Sadettin Bilgiç.
Unutmadan... Adalet Partisi Milletvekili Dr. Sadettin Bilgiç, Ulaştırma Bakanlığı yaptı... Ve Milli Savunma Bakanlığı.
12 Eylül 1980... Darbe... Zincirbozan'a, sürgüne yollandı.
Oğlu Süreyya Sadi Bilgiç... Şimdi Isparta Milletvekili... Eski TBMM Başkanvekili.
***
Alkışlıyoruz
Yazımıza Büyük Atatürk'ün sözleriyle başlamıştık.
Noktayı... Cumhurbaşkanı Atatürk'ün 1 Mart 1923'te... TBMM'nin... Birinci dönem, dördüncü yasama yılını açış konuşmasının son cümleleriyle koyalım:
Efendiler,
Millet önünde, onun hak ettiği bağımsızlığın önünde, onun layık olduğu gelişme ve yenileme arzusu önünde, her kuvvet ancak milletin irade ve amaçlarına uymak şartıyla yaşayabilir.
Milletin irade ve amaçlarına uymayanların talihi hüsrandır, çökmedir. (Şüphesiz sesleri.)
Efendiler,
Bu yüce iradenin huzurunda büyük bir saygıyla eğilelim. (Şiddetli alkışlar.)