Türkiye Varlık Fonu (TVF) Türk Telekom'u neden aldı? 2026'da şirket parasız devlete mi geçecekti? Bundan sonra yol haritası ne olacak? Fonun Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Arda Ermut ile konuştuk.
Bu operasyona neden gerek duyuldu?
İlk telekomünikasyon şirketleri piyasaya çıktığında mobil taraf popülerdi. Ancak sonra değişen teknolojiyle sağlıklı iletişim için internet altyapısının daha önemli olduğu ortaya çıktı. Dolayısıyla Türk Telekom'un değeri daha da arttı. Şirketin uzun vadeli fiber altyapı yatırımlarının devamı için de yönetimle ilgili sorunlarının olmaması, önünü görebilmesi gerekiyordu. Şirket için yeni bir sayfa açılıyor. Ülkemiz adına başarı hikâyesi yazılacak.
BEDAVA DEVIR ALGISI YANLIŞ
Peki eleştirilen nokta 2026'da bir kuruş ödenmeden devlete geçeceği söylenen şirkete 1.6 milyar dolar verilmesi konusu... 2026'da bitecek olan ne?
İmtiyaz sona erdiğinde şirketin bedavaya devrolacağı algısı doğru değil. 2026'da bedava kamuya geçecek şirket yok, biten bir imtiyaz var. Şirket ile o dönem Türk Telekomünikasyon Kurumu (14 Kasım 2005) bir imtiyaz sözleşmesi imzaladı. Bu sözleşmeyle, 28 Şubat 2001 tarihinden itibaren 25 yıllığına, her türlü telekomünikasyon hizmetinin sağlanması, gerekli tesislerin kurulması, bunların diğer lisanslı operatörler tarafından kullanılması, telekomünikasyon hizmetlerinin pazarlanması ve tedariki hakları sunuldu. İmtiyaz sözleşmesi 28 Şubat 2026'da bitiyor. Şirketin sözleşme dolmasından 1 yıl önce BTK'ya başvurup, uzatma talep etme hakkı var. Şirketin şu anda birçok alanda iştirakleri, mobilde yüzde 30 pazar payı, 52 milyon müşterisi bulunuyor. Bunlar kötü senaryoda imtiyaz uzamazsa bile şirkette kalmaya devam edecek. İmtiyaz bittiğinde teknoloji değiştiği için tam olarak neyin kapsama girdiği belli değildi. Yani altyapının parçası nedir?
Teknolojik altyapının yeniden düzenlenmesi gerekiyor. Artık santral dediğiniz şey kutuya dönüştü. O kutu mu imtiyaza giriyor, yoksa onun bulunduğu bina mı? Bankalar hisselerini satmak için uluslararası kuruluşlara yetki vermişti. Orada satış olsa başka birisi bu altyapının tamamını kullanmak isteyecek, diğer operatörlerde mağduriyetler oluşacaktı. Dolayısıyla kamu malının korunması adına kamu sorumluluğuyla hareket etmek gerekiyordu. TVF'nin satın almasıyla yatırımlar hızlanacak. Sayın Cumhurbaşkanımızın başkanlığında yönetim kurulumuzun bu konuda vizyon ve iradesini ortaya koyması bu önemli adımın atılmasını mümkün kıldı.
İmtiyaz uzatılır mı?
Benim görüşüm hiç beklemeden şirketin önünün açılması. İmtiyazın uzatılması Hazine'ye de şirketin değerine de katkı sağlar.
BEN İŞADAMI OLSAM BU ŞİRKETİ ALIRDIM
Türk Telekom operasyonu için doğru zaman mıydı?
Bir adım atılacaksa en doğru zamandayız. Değerleme belirlenirken, kendi stratejik planlarımız çerçevesinde yaptığımız çalışmanın yanı sıra uluslararası firmaların değerleme çalışmalarından da yararlandık. En kötü senaryoda yani imtiyazın devam etmediği durumda bile aldığımız varlığın değeri ödediğimiz fiyatın çok daha üstünde. Şirket zaten halka açık, imtiyazı uzatıp ikincil halka arz planlanıyor, blok satış gibi bir plan yok. İkincil halka arzla yabancı yatırımcının ilgisini çekeceğini düşünüyoruz. İki sene içinde yatırımları hızlandırıp, şirkette katma değeri oluşturduğumuz bir senaryodan baktığınızda hiçbir şekilde en ufak bir endişemiz olmayan bir satın almaydı. Ben bugün bir işadamı olsam, '1.6 milyar dolara bu şirketi alır mıydınız' diye sorsanız, cevabım 'korkmadan alırdım' olurdu.
HİÇBİR VARLIK TEMLİK EDİLMEDİ
Kredinin vadesi 6 yıl mı?
Krediyi ağırlıklı olarak LYY Telekomünikasyon şirketinin ortağı olan bankalar sağlayacak. İlk 2 sene ödemesiz, toplam 6 yıl vadeyle alınacak. Bu krediyi alırken Varlık Fonu'nun herhangi bir varlığını temlik etmeyeceğiz. Satın alma işleminin finansmanı için öz kaynaklardan kullanılacak tutar 50 milyon dolar. Kalan bedel dış kaynak olarak temin edilecek. Bankalar hiçbir teminat istemeyerek, Türkiye ve Türk Telekom'a güvenlerini bir kez daha gösterdiler.
YABANCILAR GELMEK İSTİYOR
Merkezini buraya taşımak isteyen yabancı yatırımcı var mı?
İstanbul artık sadece Türkiye'nin değil bölgenin önemli finans merkezi olma yolunda hızla ilerliyor. Finans ve yatırımlar konusunda Türkiye'de kalıcı bir ekosistem oluşuyor. Türkiye'nin yabancı yatırımcılar açısından bir avantajı daha var. Yetişmiş insan gücü... Birçok yatırımcı 'Siz açtığınız an ben bütün operasyonlarımı buraya taşırım' diyor. Çünkü, benzer bir finans merkezinde çalışacak profesyonel bulamadığı için expat (gurbetçi) çalıştırmak durumunda kalıyor.
Kiralamalar başladı mı?
İFM projesinin toplam yatırım maliyetinin 12.2 milyar TL olması öngörülüyor. Bugüne kadar toplam 7.7 milyar TL yatırım yapıldı. Proje alanı 3.4 milyon metrekare. Kiralanabilir ofis alanı 1.4 milyon metrekare. Bu kiralamalar İFM'ye gelir sağlayacak. Şu anda ön talepler toplanıyor. Yerel yatırımcılardan ciddi bir talep var.
ABU DABI İLE ORTAK FON
Abu Dabi Kalkınma Holdingi (ADQ) ile TVF arasında anlaşma neyi içeriyor?
Limanlar ve enerji konularında hızlı ilerleyebilme şansımız var. Mülkiyeti bizde bulunan İzmir Limanı'nda ve devletimizin çok önem verdiği Çandarlı Projesi'nde birlikte çalışıp ülkemiz için katma değerli bir projeye dönüştürebilirsek, uluslararası doğrudan yatırımlar açısından da stratejik bir hamle olabilir. Ayrıca Afrika'da birlikte maden yatırımı yapılması gibi düşünceler de var. 250 milyon dolarlık teknoloji fonu kurmuştuk. Katma değerli, yeni ekonominin önde gelen alanlarında ülkemizdeki ekosistemdeki boşluğu dolduracak yatırımlar amaçlıyoruz. Onlarla da ortak bir fon kuracağız.
Adana Ceyhan'daki petrokimya projesi de bu alanlardan biri olabilir mi?
ÇED çalışmaları sürüyor. Bizim bölgede çalışma yapmamız özel sektörü de hareketlendirdi. Potansiyel bir ortak olduğunda bu yatırımı hemen yapılabilecek seviyede oluruz.
KATILIM SİGORTALARI BİRLEŞİYOR
İstanbul Finans Merkezi'nde (İFM) haziranda taşınma tamamlanıyor mu?
Teşviklere ilişkin olarak hazırlanan kanun Meclis'ten geçmek üzere. Cumhurbaşkanımız başkanlığında bir koordinasyon toplantısı ve lansman yapılacak. Haziranda takvime göre bitirmek istiyoruz. Ancak kurumların taşınma takvimi bizden bağımsız gelişecek. Biz finansal piyasaların gelişmesi için de çalışıyoruz. Türkiye Sigorta'da kamu bankalarına ait sigorta şirketlerini birleştirme işlemini tamamladık. Şimdi katılım sigortacılığına adım atıyoruz. Piyasada lisansı olan şirketi satın alma işlemini tamamladık. Türkiye Katılım Sigorta ve Türkiye Katılım Hayat Sigorta adıyla hizmet vermeye başlayacağız.
İKİNCİL HALKA ARZ PLANLIYORUZ
Halka arzlar dediniz. Türk Telekom'un ikincil halka arzı için kafanızda bir takvim var mı?
Kamu olarak artık Türk Telekom'un yüzde 86.68'ine sahibiz. Önümüzde halka arz için önemli bir marjımız var. Bu değeri halkımızla paylaşmak istiyoruz.
Bu durumda anladığım yeniden bir blok satış düşünülmüyor...
Satış gibi bir plan yok. Fakat halka arzlarda doğrudan yabancı yatırımın payının önünü kapatmıyoruz. Şirketin ilerleyen dönemlerde yabancı yatırımcılarla ortak başka ülkelerde operasyonlara girme fırsatı olabilir. Buradaki teknoloji yatırımlarını belki muadil uluslararası firmalarla yapabilir.