Dün dedim ki...
Bu ülkede...
Muhafazakâr olmayan kesimler ve tabii ki liberaller de gerçekte muhafazakârları tanımıyor!
Bayramlar, düğünler, cenazeler bizi bir araya getiriyor ama bu birbirimizi tanımaya yetmiyor. Üstelik aldığımız "terbiye"nin ve hayatı kavrayış biçimlerimizin bizi ayırdığı yerler bazen siyasette de belirleyici oluyor.
***
Bugün konuya bir de tersinden bakalım istiyorum.
Yani bugünün sorusu da şu olsun...
Muhafazakârlar yaklaşık on yıldır kendilerini destekleyen liberalleri tanıyorlar mı?
Doğrusu, bu sorunun cevabı biraz karışık.
Bir kere...
Her zaman açıkça dile getirmeseler bile liberalleri
"köksüz" buluyor muhafazakârlar!
Eh düşünsenize...
Kabaca
radikal sağ, entelektüel İslamcılık, Türk-İslam sentezciliği, Milli Görüş ve merkez demokratlık diyebileceğimiz siyasal köklere dayalı ve sosyolojik olarak da az çok
dayanışmacı mahalle ve hemşerilik bağlarına sahip muhafazakârlığımızın yanında...
"Türk tipi liberallik" insanda kuşku uyandıracak kadar belirgin bir
"yalnızlık" ve konusuz komşusuz
"şehirlilik" tablosu çiziyor.
***
Dahası...
İki kesimin dünyaya bakışında çok temel bir ayrılık noktası var.
Ne mi o?
Dünyanın neresinde olursa olsun, bir muhafazakâr
"toplum"suz,
"topluluk"suz yapamaz! (Muhafazakâr düşünür Robert Nisbet'i hatırlayalım; sosyolojinin muhafazakârlık tarafından yaratılmış bir bilim dalı olduğuna inanıyordu!)
Ona göre
"hikmet", kuşaklar boyunca toplumların aktardığı bilgi ve pratiklerden doğar.
Bir liberalin özgürlükçülüğünü ve piyasaya duyduğu güveni
"hikmeti kendinden menkul" tuhaflık olarak görmekten kendini alamaz.
Hem bir muhafazakâra göre
birey denilen şey (Katolik muhafazakâr Lamennais'in ifadesiyle)
"bir rüyanın gölgesinden başka nedir ki?"
***
Daha fazla uzatmadan güncel meseleye dönüp konuyu kapatayım.
Son günlerdeki ayrışma tablosuna rağmen
şimdilik Türkiye'nin değişim dinamiklerini en iyi anlayan iki kesim muhafazakârlar ve liberaller. (Belki bizdekilere "sol liberaller" demek daha doğru olur.)
O yüzden birbirlerini tanımasalar bile birbirlerine kulak vermeye ve destek çıkmaya devam edecekler.