Nefes almadan hayatta kalmak, gıda-su olmadan yaşamak, uyumadan dinç bir şekilde güne başlamak ve nihayetinde ölümsüzlük... Tüm bunlar kulağa 'hayal' gibi geliyor. Ama 1960'larda karaciğer ve böbrek nakillerinin 'inanılmaz' olarak karşılandığı tıp dünyasında artık üç boyutlu yazıcılarda organ üretiliyor. Kök hücre tedavileri sayesinde birçok ölümcül hastalığa çözüm bulunuyor. Kaybedilen uzuvların yerini mekanik kol ve bacaklar alıyor. Peki şimdilerde inanılmaz bulduğumuz gıdasız, uykusuz, nefessiz bir hayat gelecekte mümkün olacak mı ve ölümsüzlüğe ulaşılacak mı?
Nefessiz bile yaşanacak
Dünyada hava kirliliğinin en yüksek olduğu ve astım ölümlerinin en çok yaşandığı ülke olan Çin'de temiz hava artık konservelerde satılır hale geldi. Peki Çinliler başta olmak üzere tüm insanlar, 22 dakika boyunca su altında nefesini tutarak Guinness Rekorlar Kitabı'na girmeyi başaran Danimarkalı atlet Stig Avall gibi nefes almadan yaşayamaz mı? ABD'li Dr. John Kheir'in liderlik ettiği bir çalışmada tavşanların 15 dakika boyunca nefessiz hayatta kalması sağlandı. Kana enjekte edilen oksijen partiküller sayesinde gerçekleşen nefessiz yaşamda bir sonraki hedef 30 dakikaya ulaşmak. Dr. Kheir, gelecek yıllarda aynı yöntemi insan üzerinde deneyeceklerini söylüyor.
Avatarla ölümsüzleşeceğiz
Ortalama yaşam süresini artırmayı vaat eden tıp dünyası ölümsüzlüğün mümkün olacağına dair hiçbir ipucu vermiyor. Ancak bilim dünyasının ciddi bir kısmı 'alternatif ölümsüzlüğün' peşine düşmüş durumda. Amaç insan ile makineyi birleştirerek avatarlarla (robot bedenlerle insan beyninin birleşimi) ölümsüzlüğe ulaşmak. Bu noktada en ünlü çalışma Rus milyarder Dmitri Itskov'in '2045 Girişimi' isimli projesi. Itskov'a göre 31 yıl sonra insan zihni ve kişilik gibi özellikler avatarlara taşınacak. Beynimizin dijital kopyası olacak avatarlar da binlerce yıl yaşayabilecek. 33 yaşındaki Itskov, "Açlıktan ölenler, bitmeyen savaşlar... Ya zihnimizi değiştirmeliyiz, ya da zihnimizi evrimleştirmeliyiz. Avatarlarla dünya daha huzurlu olacak" diyor. İnsan ve makine arasında fark kalmayacağı fikrini savunanlardan bir diğeri de Ray Kurzweil. Dünyanın en büyük fütüristlerinden ve yapay zekâ geliştiricilerinden biri olan Kurzweil, 2029'da robotların yapay zekâsının artık insan bilinci seviyesine varacağını, robotların da aynı insanlar gibi şaka yapacağını ve hatta sevişebileceğini iddia ediyor.
Yemek aslında bir problem
87 yaşındaki Hintli Yogi Jani, tam 70 yıldır yemek yemeden, su içmeden ve tuvalet ihtiyacı duymadan yaşıyor. Yoga ve maneviyatla beslendiğini belirten Jani'nin sağlığı birçok kişiden çok daha iyi üstelik. Sri Lankalı Kirby de Lanerolle de altı yıldır yemek yemiyor ve Tanrı'dan gelen ışıkla beslendiğini söylüyor. "Günümüzde 1 milyar obez var, 850 milyon kişi ise açlıktan ölmekle karşı karşıya. Yani aslında beslenme bir problem..." düşüncesiyle yola çıkan ABD'li Rob Rhinehart da kendini en ucuz, en kolay tüketilen, en doyurucu, en sağlıklı ve en az zaman isteyen besin karışımını geliştirmeye adadı. Rhinehart'ın vücudunun günlük ihtiyaç duyduğu besin değerlerini bir arada toplayan Soylent isimli sıvı karışımı hâlâ geliştirilme aşamasında. Tıp dünyası ise doğal kaynakların hızla tükenmesi nedeniyle bilim-kurgu filmlerindeki gibi besin değeri yüksek hapları hazırlamaya başladı bile.
Bir saat uyku yetecek
Modern hayatın getirdiği stres nedeniyle artık yetişkinlerin yüzde 30'u uyku problemi yaşıyor. Düzenli uyuyamama sorunu; şeker ve kalp hastalıklarına yakalanma veya obezite riskini artırıyor. Doktorların en az sekiz saatlik uyku önerilerine rağmen birçoğumuz gündüze sığamadığımız için geceden saat çalar hale geldik. Şimdilik en az süre uyuyup maksimum verimi almak için geliştirilen tıbbi bir yöntem yok. Ama ABD İleri Savunma Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA), askerlerin 7-8 saatlik uyku ihtiyacını bir-iki saat içinde giderebilmesini sağlayacak formülün peşinde. DARPA'nın üzerinde çalıştığı Somneo maskeleri hem derin uykuya geçişi hızlandıracak hem de uyku hormonu melatonini baskılayarak verimi artıracak. Somneo'nun önümüzdeki yıllarda hayatımıza girmesi beklense de bazılarına göre siyasetçiler ve işadamları çoktan böyle teknolojileri kullanmaya başladı.
selcuk.eren@sabah.com.tr
@selcukeren5101