Deri eklerinden biri olan tırnaklar parmak uçlarını darbelerden korumak, küçük cisimlerini tutulmasına yardımcı olmakla görevlidirler. Tırnaklar deriden gelişirler ve daha serttirler. Tırnakların sert kısımları tırnak plağı olarak isimlendirilir.Tırnak plağının altında bulunan pembe görünümlü kısım tırnak yatağıdır. Tırnak yatağı ile tırnak plağı birbirine yapışıktır.

Tırnaklar hayat boyu uzama gösterirler. El tırnaklarının yenilenmesi 3-4 ay, ayak tırnaklarının yenilenmesi 6-8 sürer. Vitamin eksiklikleri, bazı sistemik hastalıklar, zayıflık ve zehirlenmeler tırnakların uzamasını olumsuz yönde etkilerler.

Tırnaklar fiziksel etmenler, ilaçlar, sistemik ve dermatolojik hastalıklar sonrasında değişiklik gösterirler. Bu sebepten tırnaklardaki değişiklikleri dikkate almak ve değerlendirmek gerekir.

Tırnaklardaki kırılmanın nedenleri nelerdir?

Tırnak kırılmasının en önemli nedeni su ile tırnakların ıslanıp arkasından kurumasıdır. Bu şekilde tırnaklar nemini kaybeder. Yaşlanma, gebelik, egzama, sedef, liken ve saç kıran gibi dermatolojik hastalıklar; travma, damar hastalıkları, demir, biotin, çinko, kalsiyum eksiklikleri, tiroid bezi hastalıkları ve A vitamini türevi ilaçların kullanımı tırnak kırılmasına neden olan diğer etmenlerdir. Çevresel faktörler de tırnak kırılmasına sebep olur. Oje ve aseton uygulanması, protez tırnak kullanımı, tırnakların asit ve alkali ajanlar ile teması en önemli çevresel faktörlerdir. Bazen tırnaklardaki kırılmanın bir sebebi olmayabilir. Tırnaklarda kırılma şikayeti olan kişilerde çevresel risk faktörleri yoksa tiroid hormonları ve vitamin, mineral düzeylerine baktırmaları faydalıdır.

Tırnaklardaki renk değişiklikleri nelerdir?

Tırnaklarda çeşitli renk değişiklikleri görülebilir. En sık görülen renk değişikliği beyazlamadır. Beyazlaşmaların kesin nedeni belli olmamakla birlikte; manikür sırasındaki zedelenmeler, mantar hastalıkları, karaciğer sirozu, kronik kalp yetmezliği, ilaçlar ve kimyasal maddelerle temas sonrasında beyazlama gelişebilir. Öncelikli beyazlamanın neden olduğu tespit edilmeli, zedelenme sonucunda gelişmişse tırnak zarar görülmesinden uzak tutulmalı,dahili bir hastalık sonrasında gelişmişse hastalık kontrol altına alınmalı, mantar enfeksiyonundan dolayı ise mantar tedavisi başlanmalıdır.

Tırnaklardaki sarı renk mantar hastalıkları, ilaçlar veya tırnaklara yerleşen bazı boyalarla ilgili olabilir. Sürekli sigara içilmeside tırnakları sarartır. Turuncu renk daha çok sedef hastalığında görülür. El ve ayak tırnaklarının tamamının sarı ve kalın olması ile kendini belli eden sarı tırnak sendromunda tırnak bozuklukları dışında vücuttaki lenf sisteminini görevini yapamamasından dolayı lenfödem ve akciğerde plevral efüzyon bir arada bulunabilir. Bu sendromda 20 tırnakda tutulabilir, ve tırnakların uzaması yavaşlamıştır.

Tırnaklardaki siyah renk farklı sebeplere bağlı olarak gelişir. Eğer siyahlık sınırlı bir alanı tutuyorsa, ilk önce tırnak altı kanamaları akla gelmelidir. Tırnak altı yerleşimli bir ben yada melanoma isimli çok tehlikeli bir kanser türüde tırnak altı siyahlıkla kendini gösterir. Bu yüzden erken tanı konulması önemlidir. Leke, tırnakla beraber ileri gidiyorsa kanamayı düşündürmelidir. Tırnak boyuna yerleşen siyah çizgiler ilaçlar, Addison hastalığı,AİDS, tiroid bezi hastalıkları, folik asit eksikliği,B12 vitamini eksikliği,Cushing sendromunda da görülebilir.

Tırnaklar neden kalınlaşır?

Tırnaklarda en sık görülen bozukluklardan bir taneside tırnakların kalınlaşıp, kabalaşmasıdır. Tırnaktaki kalınlığın yanı sıra; sert kuru, gevrek ve kolay parçalanır. Tırnağın rengi de sarı, kahverengidir. Bu tür değişikliklerin en sık nedeni mantar hastalıklarıdır Mantar hastalıkları ortak kullanılan törpü, tırnak makası gibi tırnaklarda zedelenmeye yol açabilecek aletlerle bulaşır. Kalınlaşma ayak tırnaklarındaysa ayakkabı giymeyi dahi zorlaştırabilir ve ağrı yapabilir. Sedef hastalığı tırnaklara yerleştiğinde, diğer belirtilerin yanı sıra, mantar hastalığını çok andıran bir kalınlaşma da yapar ve ayırımı zor olabilir.

İleri yaşlardaki kişilerde, dolaşım bozuklukluğuna bağlı olarak, tırnaklarda kalınlaşmalar görülebilir. Üzerinde belirgin boyuna çizgiler de vardır. Genetik bazı hastalıklar da tırnak kalınlaşmasına neden olur. Genetik kalınlaşmalarda erken başlangıç ve aile bireylerinde kalın tırnak hikayesi tanı konulmasına yardımcı olur. Tırnak kalınlaşması yanında ek bulgularda görülebilir.

Tırnak boşalması neden gelişir?

Tırnak plağının, yatağından ayrılması, yani tırnak plağıyla tırnak yatağı arasında bir boşluk oluşması tırnak boşalması olarak isimlendirilir. Sürekli ellerin su, sabun, deterjan ve kimyasallara maruz kalması oluşmasında en önemli sebeptir. Boşluk, serbest uçtan başlar ve içerisine dolan kirlerden dolayı koyu renkli görülür. Kimyasallar dışında sedef hastalığı, mantar hastalıkları, egzamalar, bazı ilaçlar ve bazı sistemik hastalıklar da tırnak boşalmasına neden olabilir.

Çomak parmak, kaşık tırnak nedir?

Çomak parmak tırnağın eğimindeki artış ve etrafındaki yumuşak dokudaki kalınlaşma ve genişleme ile ortaya çıkan bir tırnak bozukluğudur.Tırnaklar saat camına benzer. Kronik akciğer hastalıkları, kalp, karaciğer veya tiroid hastalıkları ile birliktelik görülebilir.

Kaşık tırnak tırnak plağının kaşık şeklini almasıdır.En sık baş parmaklarda görülür, ama diğer tırnaklar da etkilenebilir, erişkinde en çok demir eksikliği anemisinde görülen bir bulgudur.

Tırnak sağlığı için nelere dikkat edilmelidir?

Tırnak sağlığı için bir takım önlemler alınmalıdır. Öncelikli su, sabun, deterjanla yapılacak işlerde muhakkak eldiven kullanılmalıdır. Eldivensiz mutfakta iş yapılmamalıdır. Her yıkamadan sonra tırnaklar da, ellerle birlikte, iyice kurulanmalı ve koruyucu kremler sürülmelidir. Tırnak altında kir birikmişse yumuşak bir fırça ve sabunlu suyla kir temizlenmelidir. Tırnak cilaları kullanılabilir, tırnakların güçlenmesine yardımcı olur. Takma tırnak kullanılacaksa çok sıkı yapıştırılmaması ve uzun süre tırnakta kalmamasına özen gösterilmelidir. Uzun süre kalan takma tırnaklar tırnakta ciddi hasara yol açabilir.

Ayak tırnaklarının zarar görmemesi için sıkı, sert ayakkabılardan kaçınmak gerekir.Ayakkabılar tırnaklara baskı yapmamalıdır. Banyo sonrası ayaklar kurulanmalı, evde ortak tırnak makası ve havlu kullanılmamasına dikkat edilmelidir. Pedikür ve manikür takımları ortak kullanılmamalı, bireye özgü olmalıdır.