Kadir Has Üniversitesi'nin yaptırdığı araştırmayı içinde olduğumdan başından beri merak ve heyecanla izledim. Bana göre çarpıcı sonuçlar çıktı. Ekonomi-iktidar ilişkisi bunlardan biri. Diğeri ise son zamanların en çarpıcı göstergelerini belirleyen Kürt konusu.
Ekonomi neticede bir performans sorunudur. Ama Kürt konusu toplumsal bir karmaşayı gösteriyor.
Karmaşa dedim; çünkü öyle. Yapılan anket bu konuda üç temel noktayı aydınlatıyor:
* Kürt sorununun çözümünde askerin rolü ve etkinliği;
* Kürt sorununa taraf olan BDP, PKK ve Öcalan'ın etkinliği;
* Kürtlerin ayrılıp bir devlet kurmaları konusundaki algı
***
Toplumun % 44'ü
askeri yöntemler diyor, en etkin çözümdü. Siyasi yöntemleri çözüm görenler % 30. Askeri yolları çözüm görenler daha önce % 32 idi. Ekonomik ve sosyal politikaları kullanmak isteyenlerin oranı çok düşük ama daha da azalıyor. Bu demektir ki, PKK, yazdan bu yana büyük bir hata yapmıştır. Nedeni şu: 2010'da
hükümeti başarılı bulanlar, terör politikaları bakımından, % 20 iken bugün % 31. Başarısız bulanların oranı 2010'da % 59 bugün % 38. Şunu da ekleyeyim.
Terörün çözümü için kimseyle görüşülmemesi gerekir diyenlerin oranı % 52. % 29 BDP ile % 17 PKK ile % 16 Öcalan'la görüşülebilir diye düşünüyor. Bu da görüşülsün diyenlerin dağılımı. Bu oranları genel yüzdelere vurursanız büsbütün küçülüyor. Demektir ki, toplum meseleyi bir terör sorunu olarak görüyor ve çözüm de askeridir diyor.
***
Temsil konusu daha da karmaşık.
BDP Kürtleri temsil ediyor diyenlerin genel toplumsal oranı % 32. Bu büyük bir başarı BDP açısından. Çünkü bu oran 2010'da % 28. Temsil edemiyor diyenler % 54'ten % 44'e gerilemiş.
PKK temsil etmektedir diyenlerin gene toplum içindeki oranı % 36. Bu oran daha önce % 22. Edemez diyenler de % 60'tan % 46'ya gerilemiş. Demektir ki iki örgüt de temsil güçlerini artırmış.
Bu soruyu
Kürtler arasında sorunca BDP temsil oranı % 42. Edemiyor diye düşünenler % 35; % 23 ki küçük bir oran değil, kararsız. PKK'nın temsil etkinliği Kürtler arasında % 39. Edemiyor diyenler % 40.
Şunu ekleyeyim
iki örgüt arasında bağ var mı sorusuna evet diyenler % 85; BDP, PKK'dan bağımsız mı diye sorunca da hayır diyenlerin oranı % 49.
Nihayet
Öcalan: PKK üzerinde etkin olduğunu düşünenlerin oranı % 89. Öcalan'ın BDP'yi kontrol ediyor diyenlerse % 83. Toplum Öcalan'ı hâlâ en etkin faktör olarak görüyor. BDP'yi de PKK ile özdeşleştirmiş durumda.
***
Bana daha dikkat çekici geleni Kürtler- ayrılma-devlet ilişkisi. İnsanların % 63'ü
Kürtler ayrı bir devlet kuracak diyor. Fakat aynı soru Kürtler ve Türkler arasında çok ilginç bir değişim sunuyor.
Türklerin % 66'sı bu gelişmeye inanıyor, devlet kuracak Kürtler diyor. Aynı düşüncede olan
Kürtlerin oranı % 38.
Peki, bir
bölünme tehlikesi var mı? Türklerin % 45'i evet diyor, Kürtlerin sadece % 23'ü için geçerli bu. Başlı başına bir olgu bence böyle bir sonuç.
Bu arada toplumun % 68'i kendisini etnik olarak Türk, % 10'ü Kürt diye tanımlıyor. Onu da ekleyeyim.
Yeterince dikkat çekici değil mi?..