Güney Kıbrıs Devlet Başkanı Nicos Anastasiades önceki gün Euro Bölgesi liderlerine bir mektup yazarak ekonomide işlerin kötüye gittiğini bildirdi. Hatırlayacaksınız martta yapılan kurtarma operasyonunun ardından, iki büyük banka Bank of Cyprus ve Laiki Bank mevduat sahiplerinin 100 bin euroya kadar olan mevduatları garanti edildi. Yine 100 bin euronun üzerindeki mevduatın yüzde 40'ının kurtarma operasyonu için kullanılabileceği belirtildi. Ayrıca yurtdışına sermaye transferleri yasaklandı. Yapılacak özelleştirmeler, mali reformlar ve vergiler yeniden planlandı. Ve G. Kıbrıs'a kurtarma parası olarak, AB, IMF ve Avrupa Merkez Bankası'nca 9 milyar eurosu Avrupa İstikrar Fonu'ndan, 1 milyar eurosu IMF'den olmak üzere toplam 10 milyar euro ödenmesi taahhüt edildi. Fakat işler beklendiği gibi gitmedi. Mevduat sahiplerine yapılan saç tıraşına rağmen Kıbrıs'ın en büyük bankası Bank of Cyprus'ın zor durumda olduğu açıklandı.
Devlet Başkanı Anastasiades mektubunda Bank Of Cyprus ve Laiki Bank'ın mevduat yükünün 15 milyar euro olduğunu belirtiyor. Yunanistan hazine kâğıtlarının Kıbrıs'a maliyetinin 4.5 milyar euro olduğunu ileri sürüyor. Bu durumda 10 milyar euro tutarındaki yardımın yetersiz kaldığını, martta bulunan çözümün gerçekçi olmadığını söylüyor. Ve yeni bir kurtarma paketiyle uzun vadeli bir çözüm bulunmasını, aksi takdirde Kıbrıs halkının geleceğinin tehlikeye gireceğini belirtiyor. Peki G. Kıbrıs'ın durumu ne olacak?
Cumhurbaşkanı Anastasiades'in mektubu Euro Bölgesi maliye bakanlarınca bugün Lüksemburg'da ele alınacak. Hemen belirtelim G. Kıbrıs 10 milyar euro tutarındaki kurtarma yardımının kısmi ödemelerini almaya başladı. Fakat anlaşılan bu 10 milyar euro yetmeyecek. Çünkü G.
Kıbrıs'ın kamu borç yükünün özelleştirme ve diğer reformlar yapıldığı takdirde 2020'de milli gelire oranının yüzde 105 olacağı tahmin ediliyor. Oysa görünen o ki bu borç yükü tahminini tutturabilmek mümkün değil. Kısaca 18 milyar euro milli geliri olan G.
Kıbrıs, 10 milyar euro tutarında yardıma rağmen bataktan kurtulamıyor.
Çünkü sadece Rusların, G. Kıbrıs bankalarında 24 milyar euro mevduatı var. Toplam mevduat tutarı da 68.4 milyar euro. Bu mevduatın yüzde 40'ına el konulsa bile kalanın bankalarda tutulup sürdürülebilir koşulların yaratılması oldukça zor görünüyor.
Gelelim G. Kıbrıs'taki bu son gelişmelerin küresel ekonomiyi nasıl etkileyeceğine... G. Kıbrıs Avrupa Para Birliği'nin üyesi, ortaya çıkan yeni durum nedeniyle yeni kurtarma programı yapılmaz ve eurodan çıkması istenirse Euro Bölgesi ilk firesini verebilir. Hatta yeni program yapılmadığında Kıbrıs yine sorun olacaktır. Bu durumda Avrupa Para Birliği'nin geleceği iyice belirsizleşeceğinden küresel piyasalarda yeni bir dalgalanma olabilir. İşte bu nedenle herkesin ABD Merkez Bankası'nın çıkış planı yanında G. Kıbrıs'ta son yaşananları da dikkate almasında fayda var.
