Bazı ülkelerde işsizlik oranları, sadece meslek, cinsiyet ya da yaş durumuna göre değil, etnik kökene göre de farklılık gösteriyor. Mesela Amerika'da beyazlarda işsizlik oranı yüzde 8.6 olurken, siyahlarda işsizlik oranı yüzde 15.4 seviyesinde bulunuyor. International Herald Tribune gazetesinin hafta sonu nüshasında yayımlanan Floyd Norris'in yazısında, siyahların ekonomik krizden beyazlara göre daha büyük hasar gördüğüne dikkat çekiliyor. Norris'in tespitine göre, ekonomik krizde, siyah işçilerin yüzde 54'ünün ücretleri azaltılırken, beyazların sadece yüzde 37'sinin ücretlerinde indirime gidilmiş. Ayrıca siyahların çalışma süreleri daha çok kısılarak, beyazlara daha fazla çalışma imkanı yaratılmaya çalışılmış.
Rakamlar ne diyor?
Türkiye'de de işsizlik hep en büyük sorunlardan biridir. Bu sorun çok konuşulur ve tartışılır ama resmi söylem içinde işsizlik konusu etnik köken açısından pek ele alınmaz. Etnik kökene değinilmeden yapılan işsizlik tartışmalarında, konu üstü kapalı bir biçimde 'bölgesel işsizlik' olarak değerlendirilir. Kürt nüfusun yoğun olduğu Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde işsizliğin, batı bölgelerine göre daha fazla olduğu belirtilir.
Peki Kürtler'in yoğun olduğu bölgelerde işsizlik, gerçekten, Türkler'in yoğun olduğu bölgelere göre daha mı fazla? Rakamlar incelendiğinde, durum pek de öyle söylendiği gibi değil.
Mesela Diyarbakır ile Kırıkkale'nin işsizlik oranları şaşırtıcı bir biçimde birbirine çok yakın. Diyarbakır da yüzde 20.6 olan işsizlik oranı Kırıkkale'de yüzde 19.3 civarında seyrediyor.
Mesela bir diğer örnek Ege Bölgesi'ndeki Aydın. Türkiye İstatistik Kurumu'nun rakamlarına göre Aydın'da işsizlik oranı Doğu'daki Van'dan daha fazla. Van'da yüzde 15.6 oranında işsizlik var. Aydın'da işsizlik ise yüzde 16.4 oranında.
Ezberler bozulmalı
Mesela Batman... Batman'da işsizlik oranı yüzde 13.5 iken, Eskişehir'de yüzde 15.2'yi buluyor.
Tabii bu noktada aklınıza şu soru takılabilir: 'Bu kıyaslamalarda, iş gücüne katılma oranları, diğer bir deyişle çalışmak isteyenlerin sayısı dikkate alınıyor mu?'
Türkiye'nin batısındaki Aydın ve Eskişehir'de işgücüne katılma oranları elbette daha yüksek. Ama Kırıkkale'de çalışmak isteyenlerin sayısı Van'ınkinden daha yüksek değil. Aksine Van'ın gerisinde. Demek ki, çalışmak isteyenlerin sayısının fazla ya da az olması, işsizlik oranını değiştirmiyor. Hatta Kırıkkale'de, iş gücüne katılma oranının daha düşük olması, Türklerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde insanları iş bulma umudunun az olduğunu, aramaktan vazgeçtiklerini bile gösteriyor olabilir.
Bütün bu kıyaslamalar, işsizlikle ilgili bazı ezberleri bozuyor tabii. İşsizlik haritasına etnik bağlamda bakıldığında, Türk nüfusun yoğun olduğu bazı bölgelerde yaşanan işsizlik oranları, Kürt nüfusun yoğun olduğu bazı bölgelerde yaşanan işsizlik oranlarından daha büyük çıkıyor. Bu da bize, işsizlik nedeniyle oluşan refah kaybının Türkiye'de pek öyle etnik kökene bağlı olmadığını gösteriyor. Şaşırtıcı ama, rakamlar, Kürtler'in yoğun yaşadığı bölgelerdeki işsizliğin Türkler'in yoğun yaşadığı bölgelerdeki işsizlikten daha yüksek olduğu ezberini doğrulamıyor.
