Küresel ekonomide belirsizliklerin artması girişim sermayesi şirketlerinin paraya ulaşmasını zorlaştırıyor. Pandemiye bağlı üretim ve lojistik krizleri, Rusya Ukrayna savaşı, Çin ile ABD arasında yaşanan gerilim "Küresel belirsizlik ekonomisi" etkisinin büyümesine sebep oluyor. Belirsizlik ekonomisinin büyümesinden en çok etkilenenler arasında girişim sermayesi yatırımları oluyor. Softbank Vision Fund ikinci çeyrekte saatte 10 milyon dolar, saniyede ise 3000 dolar üzerinde kayıp yaşadı. Japon devi Softbank Vision Fund, ikinci çeyrekte 21.68 milyar dolar zarar açıkladı. Bu ve benzeri örnekler girişim sermayesi yatırımcısının durumu hakkında fikir veriyor. Türkiye'de özellikle oyun sektörü ve finans teknolojileri girişimleri, girişim sermayeleri öncülüğünde büyümeye devam ediyor. Türk Telekom girişim sermayesi yatırımlarında kurumların ağırlığının artmaya devam ettiğini gösteriyor. TT Ventures girişim sermayesi yatırımlarını her yıl artırmaya devam ederken, sağlık, eğitim alanındaki yatrımlarla dikkat çekiyor.
YATIRIMCI NABZI TUTULUYOR
Durumu verilerle ortaya koyan KPMG'nin yayımladığı "Venture Pulse" raporuna göre Ukrayna'da yaşanan savaş, yüksek enflasyon ve artan faiz oranlarının neden olduğu belirsizlik ortamında 2022 yılının ikinci çeyreğinde küresel çapta girişimlere yapılan yatırımlar azaldı. Raporda jeopolitik ve makroekonomik belirsizliklerin sayısı göz önüne alındığında, mevcut belirsizliğin 3. çeyrekte de devam edeceği öngörülüyor. Girişim dünyasının karşılaştığı başlıca trendleri, zorlukları ve fırsatları vurgulayan üç aylık rapora göre jeopolitik belirsizlikler, tedarik zinciri sorunları, artan enflasyon ve faiz oranları gibi faktörler nedeniyle küresel girişim yatırımları azaldı.
120 MİLYAR DOLARA DÜŞTÜ
2021 yılının son çeyreğinde 207 milyar dolara ulaşan küresel girişim yatırımlarının bu yılın ilk çeyreğinde 165 milyar dolara gerilemesinin ardından ikinci çeyrekte de düşüşünü sürdürdü ve 120 milyar doları gördü. İkinci çeyrekte Amerika, Avrupa ve Asya'da yatırım miktarı düşse de 1 milyar doların üzerinde üç anlaşmanın gerçekleştiği ABD'nin girişim dünyası dayanıklılığını bir kez daha gösterdi. ABD merkezli Epic Games 2 milyar dolar, SpaceX 1.7 milyar dolar ve GoPuff 1.5 milyar dolarlık yatırımlar aldı. ABD dışında en fazla yatırım ise Almanya merkezli Trade Republic'in aldığı 1.15 milyar dolarlık yatırım oldu.
NAKİTLERİ KORUMA TALİMATI
Raporu değerlendiren KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Danışmanlığı Şirket Ortağı Gökhan Kaçmaz, "Değerlemelerdeki düşüş ve teknoloji şirketlerinin piyasalarda zayıf performans göstermesi, ikinci çeyrekte halka arz faaliyetlerinde bir yavaşlamaya neden oldu. Yatırımcıların, portföy şirketlerine nakitlerini korumaları yönünde talimat verdiğini gözlemliyoruz. 2022 yılının üçüncü çeyreği için de benzer bir görünüm söz konusu, kârlılık startup'lar için kritik önemde" dedi. Girişim yatırımcıları, fırtınadan korunmaları için portföy şirketlerine nakitlerini korumaları yönünde baskı yapıyor. Yüksek değerlenmeye sahip bir dizi özel şirket, 2022 yılının 2. çeyreğinde değerlemelerinin düştüğünü gördü. Dünya çapında halka açık birçok teknoloji şirketinde de bu şekilde düşüşler yaşandı. Bu da mevcut belirsizliklerden zarar görmemek için bazı küresel yatırım firmalarının portföylerindeki şirketleri yönetebilmek için yatırım bütçelerini daraltmalarına neden oldu.
ÖNE ÇIKAN TEKNOLOJİ GİRİŞİMLERİ
Raporda, küresel çapta girişim dünyasını etkileyen jeopolitik ve makroekonomik belirsizliklerin sayısı göz önüne alındığında, değerlemeler üzerinde aşağı yönlü baskının devam edeceği ve bunun da yatırım seviyelerinin düşmesine neden olabileceği belirtiliyor. Ayrıca yatırımcıların anlaşmalara ilişkin durum tespitlerine daha fazla önem vereceğinden birçok bölgedeki girişim yatırımı anlaşmalarının tamamlanmasının daha uzun süreceğine de dikkat çekiliyor. Bunlara karşın fintech sektörünün tedarik zinciri ve lojistik, siber güvenlik ve alternatif enerjiye ek olarak dünyanın birçok bölgesinde muhtemelen güçlü bir yatırım alanı olmaya devam edeceğine de yer veriliyor. Ancak artan enflasyon ve faiz oranları göz önüne alındığında, tüketici odaklı şirketlerin girişim yatırımcılarının gözünde büyük olasılıkla bir miktar ilgi kaybedeceği öngörülüyor.
ALTERNATİF ENERJİYE İLGİYİ ARTIRIYOR
Dünyanın birçok bölgesinde hızla yükselen enerji fiyatları ve enerji bağımlılığına ilişkin artan endişeler, yatırımcıların alternatif enerji seçeneklerine, enerji depolamaya ve mobiliteye olan ilgisini ikinci çeyrekte daha da artırdı. Elektrikli araçlar ve piller, 2. çeyrek boyunca yatırımcılar için ana odak olmaya devam ederken hidrojen bazlı teknolojiler gibi alanlar da ilgi gördü. Önümüzdeki birkaç çeyrekte, Avrupa'da küçük ölçekli nükleer santrallerin geliştirilmesi gibi diğer enerji kaynaklarına ve çözümlerine olan ilginin artması da bekleniyor.
UNICORN SAYILARI DÜŞÜŞE GEÇTİ
İKİNCİ çeyrekte, küresel çapta 97 yeni unicorn girişim doğdu. Bu unicorn girişimlerin üçte birinden fazlasını ise fintech şirketleri oluşturdu. Unicorn girişimlerin yarıdan fazlası Amerika'da bulunurken, bunların hemen hemen hepsi ABD merkezli. Sadece üç girişim Latin Amerika merkezli olup bunlar Brezilya'daki Unico ve Stark Bank ile Ekvador'daki Kushkiin şirketleri. Avrupa'da ise 8 farklı ülkeden toplam 18 yeni unicorn çıktı. Bu ülkeler İngiltere, Almanya, Finlandiya, İsveç, Norveç, Hollanda, İsviçre ve İsrail. 17 yeni unicorn da Asya'daki yedi ülkeden çıktı. Yeni unicorn sayısı geçmiş dönemlere kıyasla 2. çeyrekte sabit kalırken, azalan yatırım turları 1 milyar dolarlık unicorn girişimlerin statülerini kaybetmelerine neden olabileceğine dair endişeleri de beraberinde getirdi.
TEDARİK ZİNCİRİ KIRILMASIN DİYE TEKNOLOJİ YATIRIMI
TÜKETİCİ odaklı işletmelere yatırımcı ilgisi 2022'nin ikinci çeyreğinde azalırken birçok sektöre ilgi nispeten yüksek kaldı. Şirketler devam eden tedarik zinciri sorununu çözmenin yollarını aradıkça tedarik zinciri ve lojistik sektörü de ciddi anlamada ilgi çekti. Tedarik zinciri yönetimine odaklanan girişim yatırımcılarının ilgi gösterdiği diğer bir alan ise otomasyon oldu. Yatırımcılar sadece uzun mesafeli taşımacılık alanında değil aynı zamanda depolarda, çiftliklerde ve endüstriyel veya üretim tesislerinde kullanılacak otomatikleştirilmiş araçların geliştirilmesine ilgi gösterdi. Dron teknolojileri de aynı şekilde girişim yatırımcılarının radarında kalmaya devam etti.
YİN YANG GAMES GİRİŞİMİ 1 MİLYON DOLAR YATIRIM ALDI
Firmalar için oyun, NFT koleksiyon ve blockchain servisleri geliştiren yerli NFT oyun şirketi Yin Yang Games, Gelişim Group'tan 1 milyon dolar yatırım aldı. Yatırım, NFT Kart Oyunu Reincarnation'ı fonlamak üzere kullanılacak
FİRMALAR için oyun, NFT koleksiyon ve blockchain servisleri geliştiren Yin Yang Games, NFT GameFi alanında oyunlar geliştiriyor. Aldığı yatırımla birlikte geliştirmekte oldukları NFT Kart Oyunu Reincarnation'ı fonlayacak olan Yin Yang Games, eş zamanlı olarak farklı sektörlere yönelik yeni ürün ve servisler de geliştirmeyi hedefliyor. 2021 yılı Ocak ayında, İlker Onur Kaya, Alperen Kırcanoğulları, Ali Anıl Esmer ve Yiğit Karatokuş tarafından kurulan Yin Yang Games, temel felsefesi olan dengeyi her alanda benimsemiş, oyun ve blockchain alanında sürdürülebilir ürün ve servisler geliştiren bir oyun stüdyosu...
KÜRESELLER PEŞİNDE
Yatırıma ilişkin açıklamalarda bulunan Yin Yang Games Kurucu Ortağı ve CEO'su İlker Onur Kaya, "Blockchain teknolojisinin pek çok alanda olduğu gibi oyun dünyasında da büyük bir etki yaratacağını düşünüyorum. Bu kapsamda Gelişim Group ile gerçekleşen bu birliktelik, farklı sektörlerde teknolojik çözümler geliştirmek için önemli bir adım olacaktır. Bu topraklardan çıkan ve tüm dünyada ses getiren oyun projelerine imza atmak istiyoruz. Bu yatırımla, en önemli projelerimizden Reincarnation'u tamamlayıp, aynı zamanda yeni ürün ve servisler geliştirerek çalışmalarımıza devam edeceğiz. Genç bir girişim olarak tüm dünyada ses getirecek projeler peşindeyiz" dedi.
OYUNLAŞTIRMA ETKİSİ ARTIYOR
OYNA kazan modeli ile ve NFT gibi blok zinciri teknolojisinden yararlanarak oluşturulan "GameFi" projelerinin son dönemde oldukça popüler olduğunu anlatan Kaya, GameFi alanında projeler geliştiren 21 kişilik Ying Yang Games ekibi olarak, Türk geliştiricilerin gerçekleştirdiği projelerle uluslararası pazarda sağlam bir yer edinmek istediklerini belirtti. Gelişim Group Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akçay ise yatırıma ilişkin "Tekstil, enerji ve eğitim sektörlerindeki yatırımlarımızdan sonra, tecrübesiyle güvenimizi kazanan ve aynı dili konuşabildiğimiz eşsiz bir ekibe sahip Yin Yang Games'e yaptığımız yatırım ile teknoloji sektörüne giriş yapıyor olmaktan oldukça mutluyuz." dedi.