Şarj etmek veya pil kullanmak zorunda kaldığımız cihazların sayısı sürekli artıyor. Akıllı telefon, akıllı saat, tablet, kulaklık, hoparlör, akıllı tartı derken şimdi elektrikli otomobiller için de hızlı şarj bulmak zorundayız. Kullandığımız her cihaz mobil kullanım için pil, akıllanmak için sensör, işlemci ve yazılımla tanışıyor. Benzer dönüşüm hikayesi enerji sektöründe yaşanıyor. Hangi aracın nerede ne kadar enerji ihtiyacı olacağını doğru planlamak şart. Şimdi taşıma yapılan her araç pil, işlemci, sensör ve yazılımla tanışıyor. Ancak artan enerji ihtiyacını doğru planlamak için enerji sektöründe dijital dönüşüm şart. Akıllı enerji şebekesi inşa edilirken fırsatçılara değil, uzun vadeli bakan yatırımcılara ihtiyaç var. Türkiye'de elektrikli araç şarj ünitesi (şarj ağı işletmecisi ve özel üniteler) sayısının da 2023'te 54 bine, 2030'da 1.1 milyona ve 2040'ta ise 4.8 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu sayı hızlı şarj istasyonu teşviklerinin başlamasıyla hızla artıyor. Ancak hızla artacak şarj istasyonlarının hızlı şarj talebine sağlıklı ve sürdürülebilir temiz kaynak bulmak için enerji sektöründe dijital dönüşüm şart. Dünyada 2030'a kadar satılan her iki araçtan birinin elektrikli olacağı tahmin ediliyor. International Energy Agency'nin (IEA) tahminlerine göre, küresel elektrikli binek araç parkı 2030 yılında 125 milyona ulaşacak. Bu hacim artışı, satışlarda yüzde 17.5; stokta ise yüzde 7.5'lik bir paya işaret ediyor. 2025 için öngörülen elektrikli araç pazar payı yüzde 16 ve 2035 yılında Avrupa araç pazarında elektrikli araçların tahmini payı yüzde 95.
BUZDAĞININ ALTINDAKİ TOGG
Türkiye'de elektrikli araç konusunda Togg ile heyecan yaşasa da asıl dönüşüm enerji ve otonom sürüş tarafında yaşanacak. Togg'un en dikkat çeken tarafı otomobil gibi görünse de yöneticilerin sürekli altını çizdiği mobiliti ve teknoloji tarafındaki ekosistem daha önemli. Enerjinin dönüşümünde, tüketici davranışlarının analiz edilmesinde, otonom sürüşte teknoloji girişimlerinin olması şart. Bu yüzden mobiliti odaklı teknoloji girişimlerinin daha çok yatırım alması bekleniyor. Schneider Electric Türkiye Genel Müdürü İsmail Yamangil lisans alarak Enerji Piyasası Denetleme Kurumu'nun (EPDK) yayınladığı yönetmeliklerdeki şartları yerine getirme yükümlülüğü olan girişimlere iş ortaklarımızla çözüm sağlamaya odaklandıklarını söylüyor. İsmail Yamangil sağladıkları çözümlerle ilgili şu bilgiyi verdi: "Bu çözümler doğrudan elektrikli araç şarj cihazı sağlanması olabileceği gibi, aynı zamanda ilgili binaların ya da tesislerin enerji altyapısının planlanması ve kurulumu, gerekli durumlarda kapasite arttırımı ya da enerjinin yenilenebilir kaynaklardan sağlanması gibi projeler de olabilir. EPDK tarafından verilen lisansların geçerliliği herhangi aksi bir durum oluşmadığı sürece 49 yıldır. Dolayısıyla sistemin güvenilirliği ve sürdürülebilirliği önem arz ediyor. Bunun için kullanılan ürünlerin, sistem alt yapısının ve servis hizmet ağının bir bütün olarak kalitesi ve tesisin kurulumdan itibaren doğru planlanması çok önemli."
GELİR PAYLAŞIMI ÖNE ÇIKACAK
İş ortakları ve paydaşları ile bu alanlardaki sürdürülebilirliğini desteklemenin temel hedefleri olduğunu belirten İsmail Yamangil sözlerine şöyle devam ettİ: "EPDK'nın son düzenlemesi sonrası elektrikli araç şarj ağı lisansı alan firmalar, çekilen birim enerji (kWh başı) için fiyatlama yaptıkları bir modele geçtiler. Bunun yanında özellikle kamu kurum ve kuruluşları ile son dönemlerde yapılan görüşmelerde gelir paylaşımlı bir modeli tercih etmek istediklerini anlıyoruz. Örneğin bir belediye herhangi bir yatırım maliyetine katlanmadan istediği alanlara şarj tesisinin lisans sahibi bir yatırımcı tarafından kurulmasını ve sonrasında şarj başına lisans sahibi firma ile geliri paylaştıkları bir model öngörüyorlar. Görüleceği gibi gelir modeli konusu regülasyonlar ve yatırımcıların öncelikleri etrafında halen şekilleniyor."
EVLERDE VE SİTELERDE ŞARJ İSTASYONUNA İHTİYAÇ ARTACAK
İnternet bağlantısında olduğu gibi müstakil evlerde ve sitelerde enerji ihtiyacı artacak. Artan bu ihtiyaca göre trafo planlamasının önemine dikkat çeken İsmail Yamangil, şarj istasyonlarının limitler dahilinde mümkün olan en kısa sürede şarj etmek ve içlerindeki koruma sistemleri vasıtasıyla aracı, şarj cihazınızı ve elektrik tesisatınızı olası elektriksel arızalardan korumayı hedeflediğini vurguladı. Yamangil sözlerine şöyle devam etti: "Örneğin bir sitedeki mevcut elektrik tesisatının limitlerini bilerek site sakinlerinin oluşan şarj ihtiyacını elektrik tesisatının limitleri dahilinde akıllı şekilde yönetebilir. Bu sistem sayesinde bazı uygulamalarda güç arttırımı yatırımı yapılmadan elektrik şarj ihtiyacı karşılanabilir. Müstakil ev kullanıcılarımız için AC tip 3,7 - 7,4 - 11 ve 22kW seçenekleri bulunuyor. Bu cihazların araçları şarj edebilme süreleri, aracınızın gücüne ve şarj alma kapasitesine bağlı olarak değişmekle birlikte aşağıdaki görselde 40kw bataryalı bir araç için ortalama şarj süreleri görülebiliyor. Site kullanıcıları için yine aynı güçlerde ve aynı boyutlarda ürünlerimiz bulunuyor fakat bu ürünlere haberleşme opsiyonu ekleniyor. Böylece her daireye bir kart tanımlanabiliyor."
2040'TA 17 MİLYON ELEKTRİKLİ ARAÇ OLACAK
Togg etkisiyle birlikte elektrikli otomobil sayısındaki artış hızlanması bekleniyor. Türkiye'deki elektrikli araç sayısı 2021'de 34 binlerdeyken, bu sayının 2023'te 69 bini, 2030'da 2,4 milyonu ve 2040'ta ise yaklaşık 17 milyonu bulması bekleniyor. Türkiye'de elektrik araçların toplam sayıdaki payının ise 2023'te 0.3'e ulaşmasını; bu oranın 2030'da yüzde 8'e ve 2040'ta ise yüzde 38'e ulaşması öngörülüyor. Aslında bu artışın gerçekleşmesi için teknoloji girişimi ekosisteminin dönüşümde öncü rolü üstlenmesi gerekiyor.
***
TEKNOLOJİ GİRİŞİMLERİNİN KÜRESEL YOLCULUĞUNA TOGG DESTEĞİ GELDİ
Togg, dünyanın en büyük inovasyon platformu olan Plug and Play ile Mobilite Hızlandırma Programı başlatıyor. İş birliği kapsamında uluslararası start-up'lara mentörlükten finansal danışmanlığa pek çok konuda destek verilecek
Togg, ülkemizde Bilişim Vadisi'yle birlikte hayata geçirdiği Mobilite Hızlandırma Programı'nı uluslararası arenaya taşıyor. 4 kıtada, 20 ülkede ve 39 ofiste, Silikon Vadisi'nin kalbinde 400 kurumsal partnere sahip bir yenilik platformu olan Plug and Play ile iş birliğine imza atan Togg, uluslararası Mobilite Hızlandırma Programı ile start-up'lara yol gösterecek. Program kapsamında global girişimcilere mentörlük, finansal danışmanlık ve proje desteği gibi ihtiyaç duydukları her konuda destek verilecek. Togg aynı zamanda Plug and Play tarafından desteklenen açık bir inovasyon platformu olan STARTUP AUTOBAHN'a da üye olarak, global oyuncularla birlikte mobilite alanında aktif olarak rol alacak.
HIZLI DÖNÜŞÜM OLDU
Almanya'da STARTUP AUTOBAHN Expo 2022 etkinliğinde konuşan Togg CEO'su M. Gürcan Karakaş, mobilite ekosisteminde startup'ların yeni teknoloji çözümlerinin çok önemli bir parçasını olduğunu belirterek, şunları söyledi: "Şirketler 5-10 yıl öncesine kadar kendi Ar-Ge birimlerine güveniyorlardı ama startup'larla birlikte teknolojik yenilik daha önce hiç görülmemiş bir hıza ulaştı. Mobilite ekosisteminin şekillenmesinde de start-uplar kritik bir rol oynuyor. Sektör yeni oyuncuların ortaya çıkması için bir fırsat penceresi yaratırken, yeni oyuncularla yapılan iş birlikleri de sürdürülebilir değer yaratmamıza imkân tanıyor. Plug and Play ile hayata geçireceğimiz 'Mobilite Hızlandırma Programı' da ekosistemin çok önemli bir unsuru olan startupları desteklemek için attığımız önemli bir adım. Avrupa'nın gerçek anlamda ender mobilite ekosistemi uygulama platformuyuz. Haziran ayında Avrupa'nın en büyük teknoloji ve start-up etkinliği olan Vivatech'te yer alarak start-up yaklaşımımızı aktardık. Etkinliğin merkezinde yer alan Mobility Park by Togg ile de startupların nabzını tutma fırsatı bulduk. Küresel rekabete hazırlanan bir şirket olarak sadece ülkemizde değil, uluslararası alanda da mobilite ekosistemini geliştirecek her türlü çalışmanın içinde olmaya devam edeceğiz."
Plug and Play Türkiye Direktörü Lale Gözübüyük de iş birliğine ilişkin şöyle konuştu: "Togg, bir otomobilden çok daha fazlası olmayı hedefliyor. Dünya'nın en büyük inovasyon platformu Plug and Play, sadece global otomotiv firmalarına değil başta mobilite olmak üzere birçok sektöre yayılan birikimini, geliştirdiği imkânlarını bu uzun yolculuğunda Togg ile paylaşmaktan mutluluk ve gurur duyacaktır."
TÜRK TELEKOM DA İŞBİRLİĞİ YAPMIŞTI
Plag and Play, Silikon Vadisi'nde dikey endüstrideki dev şirketleriyle teknoloji girişimlerini en başarılı şekilde eşleştiren hızlandırma programı olarak tanınıyor. Silikon Vadisi'nin kalbinde küresel dev şirketlerle teknoloji girişimlerini inovasyon odaklı en iyi eşleştirmeyi yapan Plagandplay, geçtiğimiz yıl Türk Telekom ile işbirliği yapmıştı. Türkiye'den girişimleri teknolojinin kalbinin attığı yere taşınmasına aracılık etmişti. Şimdi yapılan işbirliği ile mobiliti girişimleri de benzer fırsatı yakalamış olacak.
***
SWİPELİNE KÖPRÜ YATIRIM TURUNDA 250 BİN $ ALDI
Yaklaşık 4 yıl önce podcast serisiyle yayın hayatına başlayan Swipeline girişimi instagram odaklı 15 saniyelik video haberlerle adını duyurdu. Tohum öncesi köprü yatırım turunda 3 milyon dolar değerleme üzerinden 250 bin dolar yatırım alan girişim Erdem Şentunalı ve Umut Yaka tarafından kuruldu. Tohum öncesi yatırım turuna ise Yemeksepeti kurucu ortağı Nevzat Aydın, iyzico kurucu ortağı Barbaros Özbuğutu, Finberg yönetim kurulu üyesi İhsan Elgin, Colendi kurucu ortağı Bülent Tekmen, TikTak kurucusu Ersan Öztürk, Servislet kurucu ortağı Gökmen Bolayır, ikas kurucu ortağı Mustafa Namoğlu ve katıldı.
YENİ NESİL GİRİŞİM
Girişim ekosistemi ve teknoloji odaklı haberlerle adını duyuran Swipeline İngilizce olarak da yayın hayatına başladı. Kurucu ortaklar Erdem Şentunalı ve Umut Yaka hedeflerini şöyle anlatıyor: "İnsanları maksimum 15 saniyede bilgiye ulaştırdığımız "15 Saniye Kuralı" ile yarattığımız haber içeriklerimiz ve orijinal formatlı içeriklerimiz (podcast, video serileri, içgörü ve rapor) ile son 1 yılda 5 kat büyüdük. Şu an ise her ay yüzde 30 büyümeye devam ediyoruz. Sene başında hayata geçirdiğimiz global beta hesabımız Swipeline ile İngilizce yayın yaparak ve sadece haber içerikleri paylaşarak ayda 50 bin insana ulaşmaya başladık. Bu 6 aylık beta döneminde 15 Saniye Kuralı'mızın globalde de karşılık bulduğunu gördük. Globalde, haber içeriklerimizin yanına orijinal formatlı içeriklerimizi de getirerek daha kapsamlı bir yayın hayatına başlayacağız. Takipçilerimizi arttırmak ve döviz cinsinden gelir elde etmek için gaza basacağız."