Baharın ilk müjdecisidir o. Daha karlar erimeden çiçeklenir. Ve yapraktan önce çiçeklenen ender bitkilerdendir.
Vatanının Orta Asya'dan İran'a kadar uzanan bölge olduğu söylenir. Oradan Anadolu'ya geçti. Milat'tan birkaç bin yıl öncesinden söz ediyorum. Anadolu'dan Ortadoğu'ya, derken tüm Akdeniz havzasına yayıldı.
İncil'de zeytinle birlikte adı geçen iki ağaçtan biri o. Umudun simgesi olarak gösterilir kutsal kitaplarda.
Bembeyaz çiçekleriyle gelinliği çağrıştırdığı için bekaretin de simgesidir aynı zamanda.
Romalılar mutluluk, şans, sağlık getirmesi için yeni evlilerin üstüne ondan saçarlardı.
Bademden söz ediyorum. Badem ağacından ve de dünyanın en lezzetli meyvesinden.

Bizim oralarda (Ege'de) çağla mevsimidir şimdi. Taze badem zamanı yani. Eh, iki-üç hafta kalmaz, buzlu badem de masaları süslemeye başlar.
Hoş, buralarda da buzlu badem bulabiliyorum ama nerde Ege'dekinin tadı...

***Bademe övgüler düzmemin elbette bir nedeni var.
19'uncu yüzyılda okyanusları aşıp Amerika'ya ulaşan bademin yeni vatanı olarak gösterilen Kaliforniya'da üreticiler parayı koyacak yer bulamıyorlar.
Zira dünyada badem fiyatı üç yılda yüzde 100 arttı.
Zira dünya badem üretiminin yüzde 80'den fazlası Kaliforniya'da üretiliyor.
Hemen tüm hammaddelerin ve gıda ürünlerinin fiyatı gerilerken Kaliforniyalı üreticilerin "Beyaz altınımız" dedikleri badem neden başını alıp gitti?
Cevap: Talep patlaması.
Nereden kaynaklanıyor bu patlama?
Cevap: Hindistan'dan, özellikle de Çin'den.
İkisi bir arada dünya nüfusunun yarısını oluşturan bu ülkelerde bademe talep neden arttı?
Cevap: Gelir ve yaşam düzeyi yükseldikçe, halk daha kaliteli beslenmeye önem vermeye başladı.
Örneğin, Çin'de pahalı şarabın, viskinin, konyağın yanında artık badem isteniyor. (Not: Çin'de gelir düzeyinin yükselmesine paralel olarak kaliteli şarap ve pahalı içki tüketimi de başdöndürücü bir hızla artıyor.)
Ama badem sadece çerez olarak tüketilmiyor.
Pasta, çikolata, "Snacks" tipi şekerleme ürünlerinin de en gözde ve de vazgeçilmez maddesi o.

Uzatmayayım; Kaliforniya'da şimdi mevcut 6 bin kadar badem plastasyonuna sürekli yenileri ekleniyor. Bu genişleme yılda 6 bin hektarı geçiyor. Talebe yetişebilmek için.
Bir somut örnek daha vereyim: Kaliforniyalı badem üreticilerinin pazarlama örgütü "Almond Board of California", 2006- 2007 sezonunda 316 bin ton kadar badem ihraç etmişti. Bu yıl en az 1 milyon ton ihracat öngörüyor.

***
Ah, bir ayrıntı daha: Milat'tan binlerce yıl öncesinden beri badem yetiştirilen Türkiye bugün badem ihtiyacını nereden karşılıyor dersiniz?
Cevap: İç üretim talebe yetmediği için Kaliforniya'dan! Pes!
Peki, en kaliteli badem nerede yetişiyor?
Cevap: Yunanistan'ın Almyros bölgesinde. Hafif şekerli tadıyla, en lüks ve en pahalı badem olarak işlem görüyor Komşu'nun ürünü.
Ve de son söz: Çin her ne kadar badem üretimine başladıysa da, başarıya ulaşması imkânsız. Kötü iklimi nedeniyle.
Yani? Bademe talep artışı devam edecek. Talep arttıkça, fiyatı da uçmaya devam edecek.
Ben, "Aklı olan çiftçi ve yatırımcı badem üreticiliğine balıklama dalmalı" diyorum. Ama "Texas" veya "Feragnes" tipi badem üreticiliğine...