Hayır, tarihin cilvesi değil. Bilinçli olarak hazırlanmış tarihi rastlantı: Filistin'de iki ayrı devlet kurulmasını öngören 181 sayılı kararın oylamasından günü gününe 65 yıl sonra Filistin, "Üye olmayan gözlemci devlet" statüsüyle Birleşmiş Milletler'e girdi.
29 Kasım 1947'de oylanıp kabul edilen 181 sayılı kararın öyküsü 1916'ya, Osmanlı'nın Ortadoğu'daki topraklarının İngiltere ile Fransa arasında paylaşıldığı o ünlü ve de gizli Sykes-Picot Anlaşması'na kadar gidiyor.
Ertesi yıl, 31 Ekim 1917'de Osmanlı orduları Filistin'de İngilizler'e yenilip çekildi. Böylece bölge İngiltere'nin denetimine geçti. Yine o yıl İngiltere Dışişleri Bakanı Arthur James Balfour, Lord Lionel Walter Rothschild'e hitaben yayınladığı açık mektupta, hükümetinin "Filistin'de bir Yahudi ulusal ocağı kurulması"nı desteklediğini ilan etti. Bu deklarasyon, Filistin'e Yahudi göçünün altyapısını ve meşru gerekçesini sağladı.
Ancak Filistin 30 yıl daha İngiliz mandası olarak kaldı. 18 Şubat 1947'de İngilizler artık Filistin'i yönetecek güçlerinin kalmadığını açıklayıp sorumluluğu Birleşmiş Milletler'e devrettiler. BM, 11 üyeli bir özel komisyon kurdu: "UNSCOP". Açılmışı, "United Nations Special Committe On Palestine". Üyeleri: Avustralya, Kanada, Guatemala, Hindistan, İran, Hollanda, Peru, İsveç, Çekoslovakya, Uruguay ve Yugoslavya.
Komisyon iki seçenekli bir plan hazırladı: 1- Filistin'de bir Yahudi ve bir Arap devleti kurulması, Kudüs'ün uluslararası denetim altına alınması. 2- Bir Yahudi ve bir Arap devletinin bir federal devlette birleşmesi. Araplar iki seçeneği de reddettiler.
***
BM'de bu konuda üç ayrı oylama yapıldı. İlki 1947 Eylül'ünde komisyonda. Sonuç: 25 üye Filistin'in paylaştırılmasına "Evet" dedi, 13 üye karşı çıktı, 19 üye de çekimser kaldı. Planın geçmesi ve Genel Kurul'a indirilmesi için üyelerin üçte ikisinin onayı gerekiyordu. ABD kredi vaadiyle (Örneğin Haiti), yatırımlarını çekme tehdidiyle (Örneğin Liberya) bazı küçük ülkelerin direncini kırmaya çalıştı.
Bu baskılar sayesinde ilgili komisyonda 25 Kasım 1948'de plan yeniden oylandı. Sonuç: 25 kabul, 13 ret, 17 çekimser, 2 oylamaya katılmayan. Yine üçte iki çoğunluk sağlanamamıştı.
Buna rağmen plan Genel Kurul'a götürüldü. Oylama öncesi ABD hem baskılarını artırdı, hem de bazı üyelerin oylarını rüşvetle satın almaya çalıştı.
Ve 29 Kasım 1947'de tarihi oylama yapıldı. Sonuç: 33 kabul, 10 ret, 10 çekimser. 1 üye, Siam oylamaya katılmadı. Çünkü ülkede darbe olmuştu ve askeri rejimin tercihi bilinmiyordu.
***
Araplar planı reddettiği için Filistin devletinin kurulamadığı, buna karşılık Yahudiler'in 14 Mayıs 1948'de İsrail devletini kurmalarını sağlayan 181 sayılı Filistin'in paylaşımı kararına kimlerin kabul, kimlerin ret oyu verdiğini merak ediyor musunuz? Buyurun.
*
"Evet" diyenler: ABD, Avustralya, Belçika, Bolivya, Brezilya, Belarus Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Kanada, Kosta Rika, Danimarka, Dominik Cumhuriyeti, Ekvador, Fransa, Guatemala, Haiti, İzlanda, Liberya, Lüksemburg, Hollanda, Yeni Zelanda, Nikaragua, Norveç, Panama, Paraguay, Peru, Filipinler, Polonya Halk Cumhuriyeti, İsveç, Çekoslovakya, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Güney Afrika Birliği, Sovyetler Birliği, Uruguay ve Venezüella.
*
"Hayır" diyenler: Afganistan, Suudi Arabistan, Küba, Mısır, Yunanistan, Hindistan, İran, Irak, Lübnan, Pakistan, Suriye, Yemen ve Türkiye.
*
"Çekimser" kalanlar: Arjantin, Şili, Çin, Kolombiya, Salvador, Etiyopya, Honduras, Meksika, İngiltere, Yugoslavya.
***
Yıllar yıllar sonra, 28 Ekim 2011'de Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, "1947'de Filistin'in paylaşımı planını Araplar'ın reddetmesi bir hataydı, Arap dünyasının bütününün sorumlu olduğu bir hataydı" diyecekti.
Ama sadece Araplar'ın paylaşım planını reddetmeleri değil, BM'deki oylama da tarihi hataydı. Çünkü Araplar'ın reddiyle Filistinliler'in devlet kurma hakkı ellerinden alınıyordu; Araplar'ın bu tutumuna rağmen BM'de yapılan oylamayla ise hem Yahudiler'e devletlerini kurmalarının, hem de Filistinliler'i göç ve sürgüne mahkûm edecek Arap-İsrail savaş(lar)ının tohumları ekiliyordu.
İşte dün BM Genel Kurulu, ezici çoğunlukla Filistin'e "Üye olmayan gözlemci devlet" statüsü tanıyarak, çifte tarihi hatayı bir ölçüde olsun telafi etti.
