2023 seçimleri yaklaştıkça muhalefetin temel organizasyonu olma iddiasındaki eğreti birlikteliğin zayıflığı daha fazla belirginleşmeye başladı. Bugüne kadar bu zayıflık güçlendirilmiş parlamenter sistem vaadiyle kapatılmaya çalışılıyordu. Son birkaç aydır yoğunlaşan adaylık tartışması da aslında altılı masanın kendi ihtilaflarını ve zayıf taraflarını gizlemesine bir anlamda yardımcı oldu. Yani esasen altılı masanın en büyük krizi olarak görünen adaylık tartışmasının ilginç bir şekilde onu ayakta tutmaya da hizmet ettiği görülmektedir. Zira adaylık üzerinde yoğunlaşan tartışmalar masadan beklenen somut politikaların açıklanmasını da tehir etmekte. Böylelikle de masanın bileşeni olan partilerin birçok temel alanda ne kadar farklı düşündüğünün ortaya çıkması da ötelenmiş olmaktadır.
Ancak gelinen noktada adaylık tartışması büyük oranda CHP ile İYİ Parti arasında pazarlık neticesinde karara bağlanacak gibi duruyor. Masanın diğer küçük partileri Kemal Bey'in adaylığında mutabık bir görüntü çizmekte. Bir anlamda adaylık meselesinin düğümünün çözümü iki büyük partinin müzakerelerine/pazarlığına bırakılmış durumda. Kemal Bey kendisi dışındaki diğer potansiyel adaylara karşı ketum bir tavır içerisinde olduğu için de adaylık tartışmasını bir süre sakinleştirmiş görünüyor.
İhtilaf Konuları
Tam da bu noktada Türkiye'nin temel siyasal ve toplumsal konularında altılı masanın bir bütün olarak ne önerdiği daha fazla merak edilmeye başlandı. Ayrıca masayı oluşturan partilerin müstakil olarak bazı konularda öne çıkmaya çalıştığı söylenebilir. En başta CHP İkinci Yüzyıla Çağrı programıyla kendi etrafında bir heyecan yaratmaya çalıştıysa da bunda pek başarılı olamadı. İYİ Parti'de de bir süre ekonomi konularında Prof. Dr. Bilge Yılmaz ismi ve onun projeleri öne çıkarılırken son dönemde o da geri planda kalmış görünüyor. Nitekim temel iktisadî meselelerde de Bilge Bey'in önerdikleriyle CHP'nin söyleminin çok da uyuşmadığı görülmüştü. Söz gelimi CHP büyük projelere ilişkin kamulaştırmadan, bu projelerin ödemelerinin yapılmayacağından vs. bahsederken Prof. Yılmaz'ın "devlette devamlılık esastır" söylemi üzerinden CHP'nin keskin açıklamalarına mugayir bazı beyanatları olmuştu.
Altılı masanın diğer üyeleri arasında da görüş ayrılığı olan birçok meseleden söz etmek mümkün. Mültecilere ilişkin nasıl bir politikanın belirleneceği konusunda Demokrat Parti ile Gelecek Partisinin anlaşamadığı da kamuoyuna yansımıştı. Gelecek Partisi mülteciler için hazırlanan ortak mutabakat metnine "onurlu ve insanî geri dönüş" ifadesini eklemek istemiş; Demokrat Parti ise buna karşı çıkmıştı. Yine altılı masayı destekleyen kitlelerin temel önceliklerinden biri olan İstanbul Sözleşmesi'ne geri dönüş için de Saadet Partisi şerhiyle karşılaşılmaktadır. Zira İstanbul Sözleşmesi'nden çıkmak Saadet Partisinin çok önceden gelen bir vaadiydi ve partinin tabanındaki genel eğilim de sözleşmeden çıkılmasının doğru olduğu yönünde.
Altılı masa şimdilik bu türden ihtilafları seçim sonrasına öteleme stratejisi izliyor. Ancak son dönemlerde DEVA Partisinin yaptığı gibi bazı çıkışların çok da seçim sonrasına ertelenemeyeceği görülmektedir. Parti liderliğinden son dönemde yapılan açıklamalarda eğitim ve öğretimde "anadilinin kullanılması ve geliştirilmesi hakkı"nı anayasal güvenceye kavuşturacakları belirtildi. Elbette DEVA'dan yapılan bu açıklamalara İYİ Parti kanadı tepki gösterdi. İYİ Parti bu söylemlerin DEVA'nın taahhütleri olduğunu ve kendilerini ilgilendirmediğini ifade edildi. Seçimlere kendi parti logosuyla gireceğini açıklayan DEVA Partisinin zaman zaman kritik konulardaki vaatlerini açıklamaya devam ediyor.
Sorunlarla Yüzleşmek
Elbette altılı masayı oluşturan toplam 6 parti var ve bu partiler arasında politik konularda birtakım ihtilafların olması doğal karşılanabilir. Ancak sorun bu türden ihtilaflar hiç yokmuşçasına hareket edilmesidir. Altılı masa bileşeni partiler kendi gündem ve politik öncelikleri yokmuş da "ulvî" bir "dava" için bir araya gelmişler intibaını vermeye çalışmaktadır. Kendilerini "aslî" bir "misyon" içinde konumlandırmakta ve fakat talî sayılabilecek meselelerde bile ortak bir noktada buluşamamaktadırlar. Hem böyle bir intiba verip hem de aslî ve talî birçok konuda radikal anlaşmazlıklar içinde olmanın seçmende oluşturacağı en önemli ise belirti güvensizlik olacaktır.
Dolayısıyla Altılı Masa ya aralarındaki uyuşmazlıkları açık ve şeffaf bir şekilde konuşup azami mutabakata varmalı ya da kendilerine "kutsî" bir misyon atfetmeden aralarında birçok ihtilaflı meselenin olduğu gerçeğinden hareket etmeli ve bu sorunlarla yüzleşmeyi göze almalıdır. En nihayetinde ise ortaya çıkan yapının pragmatik gayelerle bir araya gelmiş bir ittifak olduğunu kabul etmelidir. Masayı oluşturan partilerin kabaca bir yıllık performansı mutabakat ya da birlik arz etme potansiyellerinin çok daha zor olduğunu göstermektedir.
Bitirirken şunu hatırlatmak isterim; Muhalefetin de yakından takip ettiği 2022 Macaristan seçimleri sonrasında muhalefetin oluşturduğu ittifak kaybetmişti. Seçimlerden sonra bir değerlendirme yapan Budapeşte Belediye Başkanı Gergely Karácsony muhalefetin seçimleri ittifak yaptıkları için değil birlik olamadıkları için kaybettiklerini söylemişti. Türkiye'deki altılı masayı oluşturan partilerin son dönemde ayyuka çıkan karşılıklı açıklamaları ve anlaşmazlıkları da altılı masanın Cumhurbaşkanlığı seçimi için oluşturulmuş zoraki bir ittifak olduğunu ancak kesinlikle birlik arz edemediğini göstermektedir. Üstelik seçimler yaklaştıkça masayı oluşturan partilerin müstakil olarak daha çok öne çıkmaya çalışacakları ve masadan bağımsız birtakım vaatlerde bulunacakları da aşikar görünmektedir. Bu durum da masanın birlik oluşturamadığını açıkça ortaya çıkaracaktır. En nihayetinde ise masanın arz ettiği bu dağınık görüntünün sandıkta menfi bir karşılık göreceğini söylemek zor olmasa gerektir.