Siyaseti bir kenara bırakın. Son 15 yılda yapılan projeleri tarafsız olarak bir düşünün. Karşı çıkılan birçok projenin hayatınızı ne kadar kolaylaştırdığını göreceksiniz. Bu noktada eksiğimiz galiba toplum biliminden yeterince yararlanmamak. Yıllarca iş bulamayan, kendi işini yapamayan sosyologlara o kadar çok ihtiyaç var ki. İşin daha proje aşamasındayken topluma anlatılması çok önemli. Bu anlamda enerji sektöründe son yıllarda örnek adımlar atılıyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ile Türkiye'nin yeni nesil ilk termik santral örneklerinden biri olan Çanakkale'deki Çan Termik Santrali'ni gezme şansı buldum. Çok şaşırtıcıydı. Koku yok, her yer temiz. Filtreleme, bacalama, kükürt oranı açısından bildiğiniz santrallere benzemiyor. Gerçi o bildiğiniz santraller de 2019'a kadar yenilenmek zorunda. Bakan Albayrak, bu konuda çok kararlı. "Çevreye herkesten daha duyarlıyız. Külahları değişiriz" diyor.
Fabrikayı gezerken Tekirdağ'ın Çerkezköy ilçesinden gelen çoğunluğu kadın olan vatandaşlar da bizimle. Geziye gelenler Tekirdağ'da yapılacakları görmüş oluyor bu fabrikada. Bir abla "Ne kadar temizmiş" diyerek gösteriyor ilk tepkisini.
Neden Tekirdağ? Türkiye'de 15 milyar ton kömür rezervi var ve bunun 2 milyar tonu Trakya'da... Türkiye'de kömür üretimi oranı yüzde 15-16 seviyesinde, AB ve ABD'de bu oran yüzde 40'ları buluyor. Yani kömürü kullanmalıyız ama çevre ve insan sağlığı hassasiyetiyle... Albayrak diyor ki "Çevresel açıdan çok daha önemli teknolojik yaklaşımlara yöneliyoruz."
İşte vatandaşa anlatılan da bu. 8 aylık bilgilendirmelerin sonunda Çan'daki termik santral gezisiyle de vatandaşlar yapılacakları, sağlanacak istihdamı yerinde görmüş oluyor. Bakan Albayrak, "Bu santral çevreye, insan sağlığına zarar veriyor mu?" sorularını bire bir yanıtlıyor, vatandaşla yerinde inceleme yapıyor.
Bunun bir örneğini de nükleer santraller için göreceğiz. Bakanlık kamuoyunu aydınlatmak, toplumu bilinçlendirmek için nükleer santrallerle ilgili film hazırlığında... Enerji Bakanı Albayrak, Çan'da vatandaşa nükleer santrali de anlatıyor. Diyor ki "Paris'te şehrin merkezinde nükleer santral var. Yanında yaşlı bir adamın üzüm bağı var. Bakıyorsunuz santralin verdiği zarar bir yılda çektirdiği röntgenlerden aldığı radyasyondan az. Her söylenene her eylem yapana inanmayın."
Eğer bu giderek zorlaşan dünyada bir üst lige çıkacaksak, ekonomik olarak bağımsız olacaksak her alanda dönüşüm şart. Ama önce zihinlerimizde...