AB, pazarı önce çekik gözlülere kaptırdı. Sonra, cankurtaran simidi gibi bu tüzüğe sarıldı! Oysa 10 yıl önce kraldı, Dünyanın en büyük kimya ithalatçısı ve ihracatçısıydı. Bugün AB, dünya kimya ticaret pazarında yüzde 33, Uzakdoğu ise yüzde 38 paya sahip! Bu tablo AB'yi harekete geçirdi- Kimyasal maddelerin tehlikelerine karşı insan sağlığını ve çevreyi korumak için karmaşık olmasıylaün yapan REACH tüzüğünü 1 Haziran 2007'de uygulamaya soktu.
Böylece, AB'ye kimyasal madde içerikli ihracat yapan tüm ülkeleri belli standarda oturttu.
Derdi belli. Dünya ticaretini REACH kurallarına uyumlu hale getirip liderliğe oturacak. O yüzen uygulamaya sokulan REACH tüzüğü, AB'ye üye olmayan ülkelere karşı bir çeşit "koruma kalkanı" olarak kullanılıyor. AB'nin korumacı tavrı, tüm ülkelerin dikkatini Dünya Ticaret Örgütü'ne çevirdi.

***
Türkiye ne yapsın?
AB'ye üye olmak için kapıda bekliyor. 2008'de AB'ye 13.6 milyar dolar ihracat yapmış. Bu yılın dokuz ayında kimyevi ürünler ihracatı 9 milyar dolara dayanmış. Şirketlerinin yüzde 96'sı KOBİ. Onlar da gelecekte AB'ye ihracat yapma hayali kuruyor.
Gelin görün ki, karşılarına kapı gibi REACH tüzüğü dikilmiş! Tüzük çıkar çıkmaz Dış Ticaret Müsteşarlığı, İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri'nin (İMMİB) alt birliklerinden İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçılar Birliği (İKMİB) harekete geçmiş.
Geçen temmuzda merkezi Brüksel'de, Reach Global Services (RGS) adıyla şirket kurmuşlar. Şirketin başına iyi bir genel müdür bulmak için kollar sıvanmış. İKMİB Başkanı Murat Akyüz bu işle bizzat ilgilenmiş. ABD'li bir beyin avcısı ile anlaşılmış. Gazetelere iki ayrı ilan verilmiş. Türklerde iş deneyimi için 10 yıl, yabancılarda da 15 yıl istenmiş. İş için bir tek Türk başvurmuş. Sonunda RGS'nin başına işi bilen Richard Roden isimli bir İngiliz getirilmiş.
Kamu- özel sektör işbirliği için örnek bir adım atılmış. 2009'da da AB'ye yapılan kimyevi ürün ihracatının 4 milyar doları RGS üzerinden geçmiş. RGS, Türk şirketlerine dörtte bir fiyatına servis veriyor. Hindistan, Çin ve Mısır'dan sonra komşu ülkelere de hizmet vermeye hazırlanıyor. Rusya devre dışı.
***
Hafta sonu İKMİB'in davetlisi olarak Brüksel'deydim. 1 Ocak 2009'da uygulanmaya başlanan ve 2013'te sona erecek olan bu karmaşık ve teknik REACH mevzuatını öğrenmeye çalışıyorum.
AB, açılan fasıllara göre REACH mevzuatının içinin dolmasını istiyor. O yüzden Türkiye, erken davranıp ihracatçısını sağlama almış. Şimdi iç pazardaki KOBİ'leri REACH'e uyumlu hale getirmek için uğraşacak. Paraya ve zamana ihtiyacı var.
Bu yüzden İMMİB ve İKMİB "ek süre" istiyor. "Ne kadar geç olursa, Türkiye o kadar kârlı çıkar. Yerli sanayi daha az etkilenir" diyor. Bu kadar olumsuzluğun içinde Türkiye sessiz sedasız bir başarı öyküsü yazıyor!..