Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı SETA'nın yeni ekonomi panelinde Ar-Ge ve inovasyonu tartışıyoruz. Sorun, inovasyon alanında farkındalık oluşturan Türkiye, aynı başarıyı neden ekonomik sonuçları üzerinde sağlayamıyor odağındaydı.
Halen yılda 6.5 milyar $'ı Ar-Ge'ye ayırıyoruz. Hedef, %1 düzeyindeki bu katkıyı, 2023'te milli gelirin %3'üne çıkarmak... Bunun parasal büyüklüğü 60 milyar $ eder ki az buz bir rakam değil. Ancak AR'aştıran fakat yeterince GE'liştiremeyen Türkiye'nin, yasa ve kaynak sorunu yanı sıra kültürel değişime de ihtiyacı var.
SETA'dan Erdal Tanas Karagöl ve Hatice Karahan'ın çalışması, bu alandaki gayretimizin küresel faaliyetlerle kıyaslanmış nitelikli verileriyle dolu. Rapor hem iyi hem kötü haber sunuyor bize. İyi haber, doğru yoldayız. Kötü haber, hızımız yetersiz, yöntemlerimiz henüz etkin değil.
Henüz değil derken Bilim Bakanı Fikri Işık, hükümetin bu alanda attığı adımları sıralıyor. Etki değerlendirme analiziyle Ar-Ge'ye harcadığımızın verimi artırılacak. Kamu, üniversite ve sanayinin işbirliğinde daha etkin yöntemler denenecek.
Proje kalitesini yükseltmek ve Ar-Ge performans endeksi çalışmaları da yolda... Yerinde Ar-Ge destek şartını 50'den 30'a indirmek ve üniversite hocalarının özlük haklarını artırmak, Bakan Işık'ın açıklamalarından not ettiğim bazı başlıklar oldu.
Söz üniversiteden açılınca, bizdekilerin çoğu 1'inci kuşak (eğitim) okullar. Eğitim ve araştırmaya odaklı 2'nci kuşak üniversiteler de var fakat "eğitim, araştırma, üretim" odaklı 3'üncü kuşak üniversite sayımız çok az. Ancak nihai hedef, disiplinlerarası işlere odaklı 4'üncü kuşak üniversitelerin bizde gelişmesidir.
Ankara Ticaret Odası Salih Bezci'nin paneldeki tespiti ilginç: "Misal, OSTİM her şeyi yapar" ise sanayicinin bilim insanlarıyla daha iç içe çalışma zorunluluğu sayesinde Ar-Ge'ye harcanan paranın hakkını verebileceğiz.
Beni umutlandıran, Bilim Bakanı Fikri Işık'ın "4 öncelik alanı" oldu; 1- çocuklara bilimi sevdirmek, 2- atalarımızın başardıklarına dair değerler eğitimi, 3- girişimcilik ruhunu yüceltmek ve 4- verimlilik kültürünü yaygınlaştırmak.
Öteden beri savunduğum "Ar-Ge, kaynak sorunu değil idrak sorunudur" tezime taraftar bulduğum için mutluyum.
