Üçüncü çeyrek büyüme rakamlarına verilen tepkilere bakıyorum. Hemen herkes fazlaca şaşırmış görünüyor. Orta Vadeli Program'ın %3.6 diye tahmin ettiği 2013 yılı büyümesini IMF dahi daha cesur tahmin etmiş, %3.8 demişti.
Peki, %4.4'lük rakama neden şaşırdık? Aslında bunun sebebi, 2012'den beri uygulanan beklenti yönetimine dayanıyor. Hatırlayın, 2011'in %8.8'lik büyümesinden paniğe kapılanlar, koca yılı "gaz-fren" tartışmasıyla doldurmuş, 5'inci vitesten 4'üncü vitese hız kesmeyi önermişlerdi.
Frencilerin zaferi(!) vites düşürelim derken neredeyse rölantiye geçmemize yol açtı ve geçen yıl %2.2 büyüyebilmiştik. Bu yılın başından beri "temkinden uzaklaşmayalım" nidaları sürüp durdu. Fren sesleri arasında büyümeden söz edenleri "cehalet" hatta "tedbirsizlikle" suçlayanlar türedi.
Ancak, duran AB'ye dahi ihracatını artıran, Merkez Bankası rezervleri rekor kıran, Bütçesini denkleştirmiş, cari açığını yöneten ve bu sayede küresel krizden "pozitif ayrışan" Türkiye için yeni bir öneri geldi: Kaliteli büyüme... Öyle bir tanım ki itiraz edebilene aşk olsun. Kaliteli büyümeden kim şikâyet edebilir ki?
Bakalım kazın ayağı öyle mi? Yalnızca tüketimle büyümeyelim, ihracata dayalı büyüyelim, borçlanarak değil cari açıksız büyüyelim vs... Temkini elden bırakmayalım da aşırı temkinin budadığı büyümeyi kim dert edinecek? Frenin adını "kalite" koyalım da %3-4'lük büyümeler bize yetecek mi?
Yetmeyecek. Hesap gayet net: 2023'te 2 trilyon $'lık milli gelir hedefine varabilmek için şimdilerde 800 milyar $ civarındaki geliri, 10 yıl içinde % 150 artırmamız gerekiyor. Sene başına düşen rakam, ortalama %9.6 ve biz %3-4'lük hızla bunu nasıl başaracağız?
Türkiye'nin önünde seçimler var. Her yıl 600 bin iş pozisyonu üretmek zorundayız. Frenin adını "kalite" koyarak bunu başaramayız. Büyüme elbette ki kaliteli olsun... Ama hız da şart... Hele ki hızlı balığın yavaş balığı yuttuğu günümüzde...