Troçki; 30 Haziran 1923'te Pravda'da yayınlanan makalesinde; bu başlığı kullandığında ortada ne 2'nci büyük savaş ne de Avrupa Birliği vardı. Gerçi Troçki bunu "işçi ve köylü hükümetleri" üzerinden tanımladığı Avrupa için kullanmıştı.
Bugün küresel krizin ikinci dalgasında yaprak gibi sallanan Avrupa'da birliğin temelleri sarsılırken, diğer yanda yeni bir oluşum; Troçki'nin başlığa taşıdığım sloganında şekilleniyor olabilir.
Birleşik Avrupa, zaten Kömür-Çelik Birliği ve Ekonomi Topluluğu kavramlarından yola çıkıp siyasi bütünleşmeyi hedef alıyordu. Gelinen noktada Yunanistan, AB'yi taşıran son damla gibi duruyor ve birliğin çimentosu euro, dayanmaya çalışıyor. Ödenmesi "pratikte mümkün olmayan" boyutlara varan borç yapısı; tıpkı ekonomisiyle başı dertteki bir ülkeyi andırıyor. Neticede Yunanistan'a Fransız'ın, İngiliz'in veya Alman'ın ödünç verdiği para, bir tür "iç borç" niteliğinde. Borç silinmesi de sanki, "eyalet bütçeleri arası ödenek kaydırma" gibi tanımlanmaya müsait.
Bu füturistik fantezinin(!) tek eksiği; kardeşler arasındaki borçların hesabının nasıl kesileceğinde. Alacaklılar, %60'ını silse de kendi halkının harcamasından tasarruf ederek verdiği borcun tamamından vazgeçmek istemiyor.
Geçen yüzyılda küresel sistem; "uluslararası kurumlar" üretti. IMF, BM ve diğerleri... Şimdi krizin dinamikleri; "uluslarüstü kurumlar" dayatıyor. Dünya Ticaret Örgütü, küresel ısınma, karbon salınımı, küresel barış arayışları vs...
Tek harcama tek vergi, Yeni Avrupa Kriterleri, Kent Şartı ve benzeri tasarımların varacağı nokta; neresi olacak?
Troçki; "Avrupa Birleşik Devletleri" sloganı için uygun zaman mı diye soruyordu 1929'da... O zaman için erkendi ama bugün için geç sayılmamalı gibi geliyor bana.