Geçen hafta küresel piyasaların gündeminde petrol fiyatları vardı. Petrol fiyatlarındaki hızlı düşüş, hisse senedi borsalarının yönünde de belirleyici rol oynadı.
Borsa İstanbul, Şanghay borsasıyla birlikte haftanın en çok kazandıran borsalarının başında yer aldı.
OPEC'in perşembe günü petrol üretiminde kısıntıya gitmeyeceğini açıklaması, petrol fiyatlarının düştüğü seviyeleri koruması, hatta daha da düşmesinin önünü açtı. Artık 60 dolar ve altında bir fiyat konuşuluyor.
Bu durum başta Rusya, petrol ihraç eden ülkeleri olumsuz etkilerken Türkiye ve Çin gibi yüksek tutarlı ithal yapan ülkelerln ekonomilerini olumlu etkileyecek. Borsa İstanbul geçen hafta bu gelişmelerden payını aldı.
Dünya piyasalarında bir olumsuzluk yaşanmadıkça ve petrol fiyatları düşük kaldıkça Türkiye'ye sermaye girişleri devam edebilir.
Peki petrol neden bu kadar hızlı düştü? Aslında petrolde bir yıldan uzun süredir arz fazlası vardı ve Forbes dergisinin şubat 2013 sayısında işlediğimiz gibi bu bolluk giderek artacak.
Bunun doğal sonucu ise petrol fiyatlarının önce 50 dolara, sonra 30 dolara doğru inmesi olacak. Petrol şirketlerinin yeni teknolojilere yatırım yapabilmesi ve ABD'nin bitümlü şist gibi yeni yöntemlerle üretimini artırmasını sağladı.
ABD, son 30 yılın en düşük petrol ithalatını gerçekleştiriyor ve birkaç yıl içinde petrol ihraç eder konuma gelecek. Petrol fiyatları ve enerji devrimi ile ilgili yazımı Forbes'un aralık sayısında okuyabilirsiniz.
Petrol fiyatlarının 100 doların üzerinde kalması konjontürel bir fiyatlamaydı.
Artık konjonktür fiyatların düşük olmasını gerektiriyor. Aslında küresel piyasalarda oluşan fiyatların tamamı konjonktürel tanımının içinde kalıyor. Dünya ekonomisi uzun sürecek bir durgunluğa ilerlerken hisse senedi endekslerinin rekor ya da rekora yakın seviyelerde bulunması da konjonktürle açıklanabilir.
Altın fiyatları ise konjonktür nedeniyle üç yıldır düşüyor. Bugün yapılan, İsviçre Merkez Bankası'nın rezervlerinin en az yüzde 20'sini altın olarak tutup tutmamasını sorgulayan referandumun sonucu, bu konjonktürü değiştirebilecek güçte bulunuyor.
* Murat Arın, Forbes Türkiye Yayın Danışmanı ve www.finanstrend.com'un kurucu editörü