Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılışı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecine tanıklık eden ressam, yazar, eleştirmen ve fotoğraf sanatçısı Hüseyin Avni Lifij'in en kapsamlı sergisi, Sabancı Holding'in desteğiyle Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi'nde açıldı.
Sabancı Müzesi Genel Müdürü Nazan Ölçer'in yönetiminde 'Çağın Yenisi' ismiyle açılan sergiyi geçen hafta Sabancı Müzesi Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı ve Başkan Yardımcısı Sevil Sabancı ile birlikte dolaştık. Doğrusu neredeyse hiç tanımadığımız bu kıymetli sanatçıya ait 1000'e yakın yağlıboya resim, etüt, desen, eskiz, poşad, fotoğraf, arşiv malzemesi ve kişisel eşyayı bir arada görünce çok şaşırdım.
Ne ilginç ki Türk resim tarihinde hakikaten özgün bir yere sahip olan ve 1886 ile 1927 yılları arasında yaşayan Avni Lifij'i diğer ressamlarımız kadar tanımak, eserlerini görmek mümkün olmamış çünkü 41 yaşında ölen ve de genç yaşına rağmen önemli miktarda eser bırakan ressamın 1990'lı yıllarda vefat eden eşi Harika Lifij, tüm eserlerini büyük bir özenle saklamasına, korumasına rağmen, gün yüzüne çıkarmak ve sanatseverlerle paylaşmak konusunda hep çekimser kalmış. Harika Lifij'in vefatıyla yeğenleri Şazi Sirel ve Belkıs Aksoy'a miras kalan ve onlar tarafından dikkatle korunan eserler de işte şimdi ilk kez bu boyutta büyük bir sergiyle halka buluşuyor.
Nazan Ölçer, Sakıp Sabancı Müzesi'nin Türk resim sanatının büyük öncülerini tüm yönleriyle araştırma ve sergilemeyi amaç edindiğini söylüyor. Müze sayesinde görme şansı yakaladığımız Feyhaman Duran'ın İki Dünya Arasında ve Selim Turan'ın Tez-Antitez-Sentez sergilerinden sonra, İstanbul'a yolu düşenler için Meşrutiyet dönemi Türkiyesi'nde şekillenen yeni sanat ortamına büyük katkıları olan Avni Lifij sergisini dolaşmak sanırım çok kıymetil olacak. Diyeceğim o ki Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın da koruması altındaki bazı eserlerle katıldığı sergiye mutlaka zaman ayırın ve hakikaten çağının ötesinde bir bakış açısıyla eserler üreten, eleştiriden hiç vazgeçmeyen Avni Lifij'in 1900'lerin başında nasıl yenilikçi ve cesur olduğunu kendi gözlerinizle görün. Ez cümle sanat iyileştirir, yaşadığımız tüm bu sıkıntılı günleri kültür ve sanat hayatımızla aşacağımıza emin olun.