Türkiye ev sahipliğinde yarın başlayacak G20 Zirvesi'ni izlemek üzere ben de bugün bir uçak dolusu işadamı, akademisyen, sivil toplum örgütü temsilcileri ve gazetecilerle birlikte Antalya'ya geldim.
G20 Zirvesi'nde önceki gün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dile getirdiği gibi Suriye, mülteci sorunu, uluslararası terörizm ve iklim değişikliği en önemli gündem maddeleri olarak öne çıkacak. Ben buna bir de bu yıl bir hayli önem verilen 'kadın' konusunu ekliyorum. Bu arada birkaç hafta sonra Paris'te iklim müzakereleri yapılacağından G20 Zirvesi'ndeki kararlar büyük önem taşıyor.
Önceki gün Boğaziçi Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Lale Akarun ev sahipliğinde gerçekleşen ve sürdürülebilir kalkınma gündeminin masaya yatırıldığı toplantı sonrası Colombia Üniversitesi Earth Institute Direktörü Dr. Jeffrey Sachs ile sohbet etme fırsatı yakaladık.
Sachs, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon adına koordine edilen dünyanın 9 ülkesi ve 8 bölgesinden 250 üyeyi kapsayan Kalkınma Çözümleri Ağı'nın başkanlığını yürütüyor ve o da Ban Ki-moon heyeti ile birlikte, G20 Zirvesi'nde katılımcı ülkelerin sürdürülebilir kalkınma hedeflerinde nerede olduğuyla ilgili kapsamlı bir deklarasyon sunacak.
Kalkınma Çözüm Ağı'nın belirlediği ve 2030 yılına kadar tüm dünyada açlık ve aşırı yoksulluğu yok etme, insanlar, bölgeler ve ülkeler arasındaki eşitsizliği azaltma, iklim değişikliğiyle etkili mücadele, çevrenin korunması, cinsiyetler arası eşitlik, ekonomik büyüme, kaliteli eğitim ve herkese ulaşılabilir enerji sağlama gibi 17 hedef konuda ülkelerin ne durumda olduğuna ait çarpıcı bir ülke sıralaması G20 Zirvesi'nde gündeme geliyor.
Ne yazık ki çalışmada Türkiye 34 ülke arasında Meksika'nın hemen önünde 33'üncü sırada yer alıyor. Yani 17 hedefe ulaşmak için Türkiye'nin yapması gereken çok şey var. Umuyoruz ki 2030 gelmeden bizim ülkemiz de örnek gösterilen ülkeler arasına girer.
Tahmin yürütebileceğiniz gibi 17 somut hedef konusunda yapması gerekeni net bir şekilde yapan ve karnesi yıldızlarla dolu olan ilk beş ülke sırasıyla İsveç, Norveç, Danimarka, Finlandiya, İsviçre. 6'ncı sarada Almanya var. Onu Hollanda, Belçika, İzlanda, Fransa, Kanada, Avusturya, Japonya, Slovenya, İngiltere, Yeni Zelanda izliyor. ABD'nin de durumu iç açıcı değil, o da listede 29'uncu sırada yer alıyor. Sachs, hedeflere ulaşma konusunda New York Belediyesi ile çalışmaya başladıklarını söylüyor.
Sachs, dünyada ABD ve Çin'de mesela son 15 yılda yoksullukta bir düşüş olduğu ancak zengin ve fakir arasının daha çok açıldığını, yani eşitsizliğin azalmadığını dile getiriyor. En çarpıcı olanı da şu. Sachs, sürdürülebilir kalkınma için belirlenen 17 hedefin önündeki en büyük engelin savaşlar olduğunu vurguluyor ve savaşlar bitirilmeden bu hedeflere ulaşılamayacağının altını çiziyor. Bu nedenle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin de önemli bir konusu bu. Bakalım G20 Zirvesi'nden ülkeleri bağlayıcılığı olmayan ama şiddetle tavsiye edilen bu 17 hedef konusunda hangi ülke ne mesaj verecek?