Türkiye'de engelli vatandaşlarımız hiçbir zaman gelişmiş ülkelerde gördüğümüz anlamda 'görünür' olmadı. Engeli olmayan insanların kolayca ulaştığı hiçbir hizmete ulaşamadılar ne yazık ki. Bu durum son yıllarda gözle görülür şekilde iyileşmeye başladı ancak yeterli olmadı. O nedenle dün Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur İslam ve Garanti Bankası Genel Müdürü Ergun Özen'in birlikte duyurusunu yaptığı 'İşe Katıl Hayata Atıl' projesi beni heyecanlandırdı.
Türkiye'de 8 milyona yakın engelli vatandaşımız yaşıyor. Hoş dün Bakan İslam, son TÜİK istatistiklerine dayanarak '5 milyon' engelli vatandaşımızdan söz etti ancak ben bu rakamın çok daha üstünde engelli vatandaşımız olduğu kanaatindeyim. İslam önemli bir noktanın altını çizdi. Çok değil birkaç yıl öncesine kadar ailelerde 'engelli bireyi' saklama, evden çıkarmama eğilimi çok daha fazlaydı. Devletin verdiği bakım ve maaş desteğinin ardından bu eğilim bir nebze değişmeye başladı. Hükümetin benim gözümde en değerli aldığı ve uyguladığı kararlardan biridir bu. Önemli bir sosyal yarayı sardığını düşünüyorum. Son rakamları İslam'dan duydum. Türkiye'de bugün 600 bin engelli vatandaşa aylık bağlanmış durumda ve 450 bin engelli vatandaşa da evde bakım hizmeti veriliyor. Evet 5 milyonun üzerinde engelli vatandaşımız olduğu düşünülürse, bu rakamı az bulabilirsiniz ama geçmişte hiç yoktu. O nedenle önemli bir aşama diye düşünüyorum.
Gelelim 'İşe Katıl Hayata Atıl' projesine. Engelli bireyleri iş yaşamına katmak için yetkinliklerine ve geliştirilebilir özelliklerine uygun mesleki becerilerin kazandırılması hedeflenen projeyi Gazi Üniversitesi Özel Eğitim Bölümü Zihinsel Engelliler Eğitimi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yardımcı Doçent Dr. Necdet Karasu yürütüyor. Garanti Bankası hem maddi destek, hem de bu eğitimden geçen engelli vatandaşlardan işe uygun olanları bankada istihdam etme sözü veriyor.
Garanti Bankası bir süredir 'Engelli Dostu Bankacılık' konusuna odaklanmış durumda. Spora verdiği destekte 'Tekerlekli Sandalye Basketbol Ligi'ne sponsor olmayı ihmal etmiyor mesela. Ergun Özen, engelli dostu şube sayısının 53'e ulaştığını, 2014 yılı sonunda engelli dostu şube sayısının 80'e ulaşacağını söylüyor. Para çekme makinelerinde sesli hizmet, ekran okuyucu gibi engelli dostu hizmetler sunuyor mesela. Bakanlıkla birlikte yürütülen bu son proje ile 5 ilde 300 engelli bireye 60 profesyonel iş koçu rehberliğinde eğitim verilecek ve sonra uygun işlere yerleştirilecek. Ayşenur İslam, projenin sürdürülebilir olmasını istediğini söyledi. Şu durumda Garanti Bankası'nın yanı sıra iş dünyasından daha fazla katılım olacak mı diye merak ediyorum. Çünkü bu tarz projelerde topyekûn harekete geçilmez ise başarısının da sınırlı kalacağı ortada. Bakan İslam, kamu sektöründe hali hazırda bir hareketlilik yaşandığını ve son 10 yılda kamuda istihdam edilen engelli sayısının 6 binden 34 bine çıktığını söylüyor. Özel sektörde istihdam edilen engelli sayısı da 45 binden 90 bine çıkmış. İslam, bu tarz projelerde özel sektörün engellileri istihdam etmesinin önemine değiniyor ve şimdi bu istihdamın önündeki engelleri kaldırmak için çalışmalar yaptıklarını anlatıyor.
Umarım bu proje başarılı olur ve benzer projeleri tetikleyerek engelli vatandaşlarımızın normal hayat sürecek konumlara hızla gelmesini sağlar.