Çiğnememek ve çiğnemeden yutmak, hızlı yemek yeme alışkanlıklarımızdan kaynaklanıyor... Çok ülke gezdim fakat biz Türkler kadar hızlı yemek yiyen bir ırka rastlamadım. Çünkü bizim vaktimiz yok, çünkü yemek yemek bizim için sadece ihtiyaç, yapmakla yükümlü olduğumuz işlerimiz her zaman daha önemli. Sağlıklı bir sindirim ve besin emilimi, yalnızca basit bir eylem olan yiyecekleri çiğnemekle mümkündür. Yiyecekleri aceleyle çiğneyenlerdenseniz ya da her lokmanızı sevdiğiniz içecekle ıslatıp yutmadan önce birkaç kez çiğniyorsanız; hazımsızlık, kabızlık ve diğer sindirim sorunlarına ortam hazırlıyorsunuz demektir.
TÜKÜRÜK SALGILARSINIZ
American Journal of Clicinal Nutrition'da yayınlanan bir araştırmaya göre; yiyecekleri 15 yerine 40 kez çiğnemek, yüzde 12 daha az yemek yenilmesini sağlıyor. Ayrıca lokmalarını daha çok çiğneyerek yiyenlerin daha az kalori aldıkları ortaya çıktı. Fiziksel bir süreç olan çiğneme, büyük parçaları daha küçük parçacıklar haline getirmeye yardımcı olur. Bu, yemek borusunda oluşan gerilimi azaltır ve midenin yiyecekleri daha hızlı şekilde daha küçük parçalara ayırmasını sağlar. Her lokmayı düzgün bir şekilde çiğnediğiniz zaman, bolca sindirim enzimleri içeren tükürük salgılarsınız. Bu enzimleri boğaz ve mideye gönderdiğinizde, sindirim sürecine katkıda bulunursunuz. Eğer yediğiniz yiyecek yağ içeriyorsa, aynı zamanda dil altından salgılanan enzimler yardımıyla da bazı besinlerin emilimine başlarsınız.
İMPLANTIN FAYDALARI
'Çiğnemek' kelimesinin sözlük anlamı; ağza alınan bir şeyi dişler arasında ezmek, öğütmektir. Ve çiğnemek güçlü çene ve dişlerle mümkün olur. Bir de 'çiğneyememek' var. Eğer ağzınızda hareketli protezleriniz varsa ve her çiğneme hamleniz ağrılı bir eyleme dönüşüyorsa, diş eti problemi yaşıyorsanız, çürük dişleriniz veya 20 yaş dişleriniz size sorun çıkartıyorsa; muhteşem bir sofradan ne kadar keyif alabilirsiniz? Bazı hastalarımız aylarca tek tarafta çiğnemeyi diş hekimine gitmeye tercih ediyor. Fakat böyle tek taraflı çiğnemeler, zamanla yüzde simetri bozukluğuna neden oluyor. Eğer çiğneme tek taraflı gerçekleşiyorsa, o taraftaki çiğneme kasımızın hacminde artış olur. Zaman içinde diğer tarafla arasında belirgin farklılıklar oluşmaya başladığında anlaşılabilir. Yani 'Tek taraf bana yetiyor' deyip diş hekimi muayenelerini ertelemeyin. Yemeklerin ağızda tek tarafla çiğnenmesi, kalıcı sağlık sorunlarına yol açar. Dişlerin kaybedilmesi, çürük veya çeşitli sebeplerle yemek yerken yalnız bir tarafın kullanılmasının alışkanlık haline getirilmesi; çene kemiği ekleminde ve çiğneme kaslarında zararlar oluşturabilir. Çiğneme kuvvetinin tek taraftaki ekleme yüklenmesi sonucu; çene ekleminde ağrı, çene kayması ve çene hareketlerinin kısıtlanması, hatta çene kemiğinin kafatasına kaynamasına varan ağır sonuçlara yol açabiliyor. Hastanın ağrılı tarafındaki çürük dişlerini bir an önce tedavi ettirmesi, diş eksikliğinden kaynaklanan tek taraflı çiğneme mevcutsa köprü veya bölümlü protezler ile eksikliklerini telafi etmesi gerekiyor. Çeşitli nedenlerden dolayı oluşan diş eksikliklerinin giderilmesi için birçok teknik bulunsa da teknolojinin bize getirdiği en büyük nimetlerin başında implantlar geliyor.
ÇOK DOĞAL GÖRÜNÜYOR
Çene kemiği içerisine yerleştirilen dokularla uyumlu titanyum vidalar yani implantlar, zamanla çene kemiğiyle kaynaşıp sağlamlaşır. Bu kaynaşmanın ardından kesilmiş diş benzeri üst yapılar, implantların içerisindeki boşluğa vidalanıyor ve üzerine protezi yapılıyor. Doğru planlanmış bir implant üstü protezi, doğal dişlerden ayırt etmek çok zor. Doğal dişler gibi tek tek kaplanabilir ve kolaylıkla temizlenebilir. Köprüde olduğu gibi eksik dişin yanındaki dişlere zarar vermez. Bu işlem sonrasında dişleriniz doğal görünür.
EKSİLEN DİŞLERİN ZARARLARI NELER?
Sağlıklı çiğneme fonksiyonu vücut için bu kadar önemliyken kaybedilen bir diş bile dengelerin bozulmasına neden olabilmektedir. İşte eksilen dişlerin zararları:
Eksik diş görüntüsü kişinin gülüşünü bozar, özgüvenini azaltır, sosyal ilişkilerinde zorluklar yaşatır.
Eksik dişlerin oluşturduğu boşluklar, dudak ve yanakların çökmesine ve kırışmasına neden olarak yüzde daha yaşlı, zayıf ve sağlıksız bir görüntü oluşturur.
Kemikte incelme oluşur.
Eksilen dişler nedeniyle çiğneme düzeni de değişir. Kişi eksik dişin olduğu bölgeyi kullanmak istemez ve tek taraflı çiğneme yapar.
Eksik diş nedeniyle yeterince çiğnenmeyen ve öğütülmeyen besinler, bütün olarak yutulduğu için hazımsızlık, şişkinlik, gastrit ve ülser gibi mide problemlerine yol açabilir.
Eksik diş nedeniyle iyi çiğnenmeden yutulan yiyecekler, kilo alımına sebep olabilir.
Eksik diş bölgesinde komşu dişler boşluğa doğru devrilir, karşıt dişler eksik diş bölgesine doğru uzar ve dolayısıyla çiğneme fonksiyonu azalır.
Devrilen ya da uzayan dişlerde temizlik ve bakım zorlaşır. Dişlerde çürük, hassasiyet, diş eti iltihabı ve ağrı oluşabilir. Bu durum diğer dişlerin kaybedilme riskini de artırmaktadır.
Diş eksiklikleri, kalan dişlerin aralarının açılmasına neden olabilir. İlerleyen zamanlarda bu durum dişlerin orta hattı ile yüzün orta hattı arasında uyumsuzluk ve asimetri oluşmasına yol açabilir. Eksik diş bölgesinde çiğneme fonksiyonu olmadığı için çene kemiğinde rezorpsiyon dediğimiz incelmeler görülmektedir.
DİKİŞSİZ DÖRT DAKİKA SÜRÜYOR
YAPILAN operasyonla diş kaybı nedeniyle oluşan çiğneme ve konuşma fonksiyonu eksikliği giderilir. Çekilen dişin etrafındaki kemik korunarak kemik erimesi önlenir, bu da yapılan protezin sınırlarının doğal diş gibi görünmesini sağlar. Yüzünüzün doğal yapısını ve gülümsemenizi korur. Dudak estetiğinizi geri getirir. Çene kemiğiniz uygunsa implant uygulamasının dikişsiz dört dakika olduğunu da hatırlatırım.
SAĞLIKLI ÇİĞNEME NASIL OLMALI?
TEK taraflı çiğneme sebeplerini şöyle sıralayabiliriz:
Ağzın tek tarafında ağrılı, kanamalı iltihaplı bir dişin varlığı
Tek tarafta çekilmiş ve yerine protez yapılmamış dişsiz alanlar
Alışkanlıklar
Yanlış yapılmış dolgu ve protezler
Çene eklemi rahatsızlıkları Sağlıklı çiğneme için; çift taraflı eşit temaslı diş kapanışları gerekir. Kişilerin sağ ve sol çene arkı olmak üzere her iki tarafını birden dengeli kullanması lazım. Dişler, çiğneme kasları ve çene kemiği ekleminin sağlığının korunabilmesi, ancak dengeli çiğneme ile sağlanabilir.