Ramazan ayının COVID-19 salgını dönemine denk gelmesi sebebiyle belki de ilkleri yaşayacağız. Pide kuyruğuna girmekten çekinecek, kalabalık aile sofralarında bir araya gelemeyeceğiz. Ramazan öncesinde hekimleriniz ile görüşüp ağız ve diş sağlığınızı da kontrol ettirememiş olabilirsiniz. Ancak endişe etmeyin, bugünleri hep birlikte atlatacağız. Sorularınızı ilker.erdogan@sabah.com.tr adresine iletirseniz; sizler için buradan yanıtlayacağım. İşte sizlerden gelen Ramazan ve diş sağlığı sorularının yanıtları…
Seda Kahraman (34/İzmir): COVID-19 salgını var ama Ramazan ayında diş tedavisi yapılabilir mi?
Evet, oruçluyken diş tedavisi yapılabilir. Anestezi uygulanmadan yapılabilen işlemler oruç bozmaz. İşlem sırasında kişi ağzını temizlemek için kullandığı suyu yutmadığı müddetçe bir sorun yaşanmaz. Protez ölçüsü ve protez provaları yapılabildiği gibi, diş dolgusunun da yapılmasında hiçbir sorun yoktur. Bunların yanında cerrahi müdahalelerin iftar sonrasında yapılması tercih edilmektedir. Ancak şu an tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de COVID-19 salgını dolayısıyla sadece acil durumlarda diş hekiminizden randevu alıp o saatte kliniğe gitmenizi öneriyorum. Acil olmayan tedavilerinizi lütfen erteleyin.
BAKTERİ OLUŞUMUNA DİKKAT!
Mehmet Bakla (28/Mersin): Oruçluyken diş fırçalanır mı?
Yemekten sonraki 30 dakika içinde bakteriler dişte çürüme yapmaya başladığından sahurda mutlaka dişler fırçalanmalı. Ancak unutulması halinde gün içerisinde de fırçalanabilir. Oruçluyken diş fırçalamanın aslında hiçbir mahsurunun olmadığı, din adamları tarafından da defalarca onaylandı. Diş fırçalamak vücudu besleyen bir durum olmadığı için, diş macununu yutmamak kaydıyla oruçluyken de diş fırçalamanın bir mahsuru yok. Diş macunu da, ağız suyu da oruçluyken rahatlıkla kullanılabilir.
Ayşe Aydın (41/ Gebze): Oruçluyken ağız kokusu nasıl önlenebilir?
Ağız kokusu, yalnızca diş çürüklerinden meydana gelmez. En büyük sebebi diş eti iltihabıdır. Ayrıca protezler de ağız kokusu yapabilir. Diğer taraftan bronşlar ve mideyle ilgili kokular da meydana gelebilir. Bilhassa daha önce yediğimiz gıdalar ve midenin boş olması, koku olasılığını artırır. Geniz eti akıntıları da koku yapabilir. Ağız bakımı, özellikle sahurda yeterince iyi yapılmadığında koku daha da artabilir. Ağız spreyleri oruçluyken de rahatlıkla kullanılabilir. Kokuyu gideren ağız gargaraları ise yutmamak kaydıyla gün içinde birkaç kez tekrarlanabilir. Ayrıca tükürük salgısını artırıcı tedbirler bu kokuyu baskılar. Kişiler Ramazan'dan önce diş bakımı yaptırırlarsa böyle bir sorunla karşılaşmazlar.
Ali Balcı (55/Konya): Ramazan ayı, çürük oluşumunu tetikler mi?
Evet, özellikle iftarda ve sahurda yenen yemeklerden sonra ağızdaki dengeler tamamen bozulur, asit oranı artar. Dolayısıyla bakteri çoğalması için uygun ortam oluşur. Sahurda yemek yendikten sonra hemen yatıldığı için ağız içi harareti artar, daha çok bakteri üreyebilir. Bu dönemde dikkat edilmezse, diş çürükleri artar.
Ayşen Kara (47/Samsun) Ramazan'da ağız bakımı nasıl yapılmalı?
Ramazan'da oruçluyken yemeiçme olmadığından, ağızda tükürük salgısı az seviyededir. İftar ve sahurdan sonra fırçalanmayan dişlerde oluşan bakteriler ağızda kolayca üreyerek çürüğe yol açar. İftardan ve sahurdan sonra dişlerin daha özenle fırçalanması gerekir. Bir ay boyunca dil altı ve diş eti bölgelerinin iyice temizlenmesini, bir de ağız antiseptiği kullanılmasını özellikle öneriyoruz. En basiti, tuzlu suyla gargara yapmaktır. Daha etkili olan antibakteriyel gargara ya da ağız spreyi gibi ürünler de kullanılabilir.
ASİTLİ İÇECEKLERDEN UZAK DURUN
Ağız kokusuna neden olan diş çürüklerinden korunmak için, bu aylarda asitli yiyeceklerden ve içeceklerden uzak durulması gerekir. Sahurda karbonhidratlı yiyecekler daha az tüketilmeli, peynir ve süt gibi kalsiyumlu yiyecekler ile meyve-sebze ağırlıklı beslenmeye dikkat edilmelidir.
Bu aylarda tatlı ile kahve, çay gibi içecekler daha çok tüketildiği için, bakterilerin artmasına neden olarak, çürüklerin de oluşumunu hızlandırmaktadır.
Tüm bunlar yaşanırken ağız kokusunun da ortaya çıkması an meselesidir. Bu yüzden Ramazan ayında tatlı tüketimine özen gösterilmesi ve ardından dişlerin fırçalanması önemlidir.
DİLİNİZİ FIRÇALAYIN DİŞ İPİ KULLANIN
Ramazan ayının gelmesi ile birlikte beslenme düzeninin tamamen değişmesi, özellikle sahur ve iftar arasındaki sürenin fazla olması gibi etkenler nedeni ile ağız sağlığı büyük risk altındadır. Bu dönemde ağız ve diş bakımının daha özenli bir şekilde yapılması gerekir.
Solunum yolu enfeksiyonları, diş ve diş eti rahatsızlıkları, mide problemleri, böbrek ve karaciğer yetmezliği gibi ciddi hastalıkların ağız kokusuna neden olabileceği gibi, Ramazan ayında açlık ve susuzluğa bağlı olarak ortaya çıkan sıkıntıların başında da ağız kokusu gelir. Bu dönemlerde ortaya çıkış nedeni belli olan ağız kokusunu önleyebilmek mümkündür.
Ramazan'da dişler fırçalanmadığında, sahurdan iftara kadar geçen süre bakteriler ağızda kolayca üremesi için yeterli zamanı tanır. Bu durum ağızda kötü koku ve diş çürümelerine yol açar. İftar ve sahurdan sonra fırçalanmayan dişlerde oluşan bakteriler ağızda asitlenmeye ve diş çürümelerine neden olur. Bu durum enfeksiyon yolu ile birçok hastalığa da davetiye çıkarabilir. Diş çürüklerinden ve ağız kokusundan korunmak için, iftar ve sahurdan sonra dişlerin mutlaka fırçalanması gerekir.
AĞIZ KOKUSUNU ÖNLEMEK İÇİN:
Dişleri fırçalanırken, dil yüzeyi ve diş eti bölgelerinin de iyice temizlenmesi gerekir.
Özellikle Ramazan ayında oruç tutanların ayrıca ağız antiseptiği kullanmaları da tavsiye edilir. Eğer böyle bir imkan yoksa tuzlu su ile de gargara yapılabilir.
Ağız bakımı için ayrıca diş ipi kullanılmalı, ağız içindeki iç ve dış yüzeyler ile dil üstü mutlaka en az iki dakika fırçalanarak, temizlenmelidir.
ŞEKERLİ GIDALARDAN KAÇININ
Ramazan döneminde ve sonrasında daha büyük sıkıntılar yaşamamak için, alınabilecek önlemler ile ağız sağlığını korumak mümkündür:
Başta sahurda olmak üzere çok şekerli gıdalardan kaçınılmalıdır.
Sahur sonrasında dişler mutlaka fırçalanmalıdır.
Gargara yapmalıdır.
Diş ipi kullanılmadır.
Ağız kokusunu engellemenin en kolay yolu dişleri sık sık fırçalamaktır. Ağız kokusunun oluşmasının en büyük nedeni diş hastalıklarıdır. Koku; çürük veya kırık dişlerin ağızda bulunması ile ortaya çıkmaktadır. Bu sorunlar tedavi edilirse, ağız kokusunda da belirgin bir düzeyde azalma veya tamamen yok olma söz konusu olabilir.