Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 202'nci maddesi değiştirilerek, sanıklara anadilde savunma hakkı getiren tasarının İnsan Hakları Komisyonu'ndaki tartışmalarını okudum. Bu tasarıya göre, sanık, kendisini bir başka dilde daha iyi ifade edebileceğini söylediğinde, Türkçe bilse dahi, o dilde savunma hakkına sahip olacak. Meselâ KCK davasında Türkçe bilenler dahi, Kürtçe savunmasını verebilecek. MHP'li ve CHP'li üyeler buna karşı çıkıyor. CHP, savunmanın, kişinin anladığı ve kendini anlatabildiği dilde yapılması gereğini vurguluyor. Oysa, bu düzenleme zaten mevcut. KCK davasında hâkim, sanığın Türkçe'yi bilmesi yüzünden, Kürtçe savunma yapmasına izin vermiyor. İnsan Hakları Komisyonu'nda CHP'lilerin dile getirdiği görüşleri özetleyerek veriyorum:
Bülent Tezcan: "Önümüzdeki tasarı, doğrudan doğruya yargılama dilini tartışmaya açma tehlikesini doğuruyor. Yargılıma dilini tartışmaya açmadan, kişinin kendini anlatabileceği, anlaşabileceği, ifade edebileceği dile vurgu yapmak zorundayız. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6'ncı maddesi bu konuda evrensel bir düzenleme getiriyor. Kişinin anlayabildiği ve meramını anlatabildiği dil üzerine kurulmuş bir düzenleme. Sizin getirdiğiniz tasarı, Türkçe bildiği halde başka bir dilde savunma yapabilme imkânını veriyor; yargılama dilini tartışmaya açıyor; sorunu siyasi alana çekiyor. Türk halkının hassasiyet noktaları burada tetiklenir."
Mahmut Tanal: "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin hükmü şudur: 'Duruşmada kullanılan dili anlamıyor ya da konuşamıyorsa, bir çevirmenin yardımından ücretsiz olarak yararlanır' diyor. Bizim CHP olarak teklifimiz şöyle: 'Yeterince Türkçe bilmediğini beyan eden sanık veya mağdura, bedeli devlet tarafından karşılanmak üzere mahkemece tercüman tayin edilir. Bu hak kötüye kullanılamaz."
Çok şükür açlık grevleri sona erdi. Aksi takdirde, CHP'nin bu tavrıyla, çözüm üretmek hayli vakit alacaktı. Kemal Kılıçdaroğlu bir yandan "Açlık grevleri sona ermeli" diyordu, bir yandan da CHP'liler anadilde savunma hakkını getiren tasarıyı komisyonda yokuşa sürüyordu. Hâlâ da Adalet Alt Komisyonu'nda aynı tavrı sürdürüyorlar.