Bilişim Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nda (BTK)iletişim uzmanı olarak çalışan Osman Turan'a bazı sorular sordum. Kafalar karışık; biraz aydınlık getirmek istedim.
Soru: Şu anda DNS değiştirerek yasak siteye giriliyor. Filtreleme sistemi kurduğunuz için, standart profili de otomatik olarak filtreleme kabiliyetine kavuştunuz. Bu yüzden, artık birçok yasaklanan siteye DNS değiştirilerek girilemiyor.
Cevap: Kesinlikle böyle bir durum söz konusu değildir. Alternatif yolları (DNS değiştirmek, tunnelleri kullanmak) deneyerek, yasaklı internet sitelerine ulaşmak mümkündür. Güvenli internet hizmeti devreye girdiği zaman, standart profili tercih edenler, şu an internet hizmetini nasıl alıyorlarsa, aynen alacaklar. Hiçbir şey değişmeyecek. Aile, çocuk ya da yurt içi profillerinden birini seçenler, sadece bu profillerin içerdiği internet sitelerine ulaşabilecek. Ancak, kullanıcı istediği zaman, başka bir profile geçiş yapabilecek. Biz sadece kişilere seçenek sunduk; tercih, onların özgür iradesine bırakıldı.
Soru: Kamuoyunda, "Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB), müstehcenlik gibi muğlak bir konuda karar verip internet sitelerine erişimi engelliyor" eleştirisi var.
Cevap: Bizim müstehcenlikten anladığımız, pornografidir. Pornografi, yargı kararları ve Yargıtay'ın içtihatları referans alınarak belirlenmektedir. Müstehcenlik (pornografi), başlı başına bir suç olmayıp, Türk Ceza Kanunu'nun 226'ncı maddesine göre, çocukların bunu görüp görmemesi, ulaşıp ulaşmaması önemlidir. Yani internet siteleri, poşetli dergilerde olduğu gibi, 18 yaşından küçüklerin ulaşmasını ve görmesini engelleyecek "kredi kartıyla giriş", belki de "cep telefonu doğrulama şifresi" vs. gibi önlemler alırsa, Türk Ceza Kanunu'nun 226'ncı maddesinin 3, 4 ve 5. fıkralarında yer verilen hususlar dışındaki pornografik yayınların internet ortamında yapılabileceği kanaatindeyim. (TCK 226/ 3, 4 ve 5, çocuk ve hayvan istismarıyla ilgili)
Kamuoyunda yaklaşık 3.5 yıldır TİB'e, "müstehcenlik gibi muğlak bir konuda internet sitelerine erişimi engelliyor" eleştirisi yapılmakta. Bu iddia, gerçeği yansıtmıyor. Erişimi engellenmiş olan internet sitelerinin içerikleri incelenerek, somut yorum yapmak yerine, teorik tartışmalara girilmektedir. Müstehcenlikle ilgili sadece 3 dava açılmıştır. Bir tanesi lehimize sonuçlanmış, diğer 2'siyle ilgili yürütmeyi durdurma talepleri reddedilmiştir.
Soru: Yargıtay'ın içtihadındaki müstehcenlik tarifi nedir?
Cevap: Türk Ceza Kanunu'nda (226. madde) yer alan müstehcenlikten anladığımız, pornografidir. Yerel mahkeme "Fotoğrafta kadınların genital organları görülmediği" gerekçesiyle beraat kararı vermiş, Yargıtay, bu kararı bozarken, "genital organların görülmediği durumlarda, her zaman müstehcenlik suçu oluşmamıştır diyemeyiz" gerekçesini kullanmıştır. Buradan anlaşılacağı üzerine, tenasül uzuvları (üreme organları) görünen kadın ve erkek fotoğraflarının yayınlanması müstehcenlik kavramı içine girmektedir. Bununla birlikte, söz konusu organlar görülmese bile, somut olay bir bütün olarak değerlendirilerek, "müstehcenlik vardır" denilebilir. Yargıtay 5. Dairesi müstehcenlik konusunda ihtisas sahibidir. Başkanlığımızın referansı, 5. Daire'nin kararları ve Yargıtay Genel Kurulu'nun 1996'da vermiş olduğu, 1996/ 5-27 Esas, 1996/45 sayılı kararıdır. Bu kararda, Yargıtay Genel Kurulu şöyle diyor: "Görüntü ve kompozisyon itibariyle ar ve haya hislerini rencide eder nitelikte olmadıkları, özellikle cinsi arzuların istismarı maksadıyla yayınlanmadıkları ve küçüklerin maneviyatı üzerinde muzır tesir yapacak mahiyette bulunmadıkları görülmüştür." Demek bir görüntünün müstehcen (porno) olabilmesi için, görünüm itibariyle ar veya haya hislerini rencide eder nitelik taşıması, cinsi arzuları istismar etmesi, küçükler üzerinde kötü tesir yapacak mahiyette bulunması öngörülmüştür.