Süresiz nafaka uygulamasının ülkemizde yasallaşması, 1979'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda kabul edilerek imzaya açılan CEDAW (Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Engellenmesi Sözleşmesi) ile başladı. Türkiye, CEDAW'ı 1985'te kabul etti ve "süresiz yoksulluk nafakası" hükmü getirildi. Aynı şekilde, evlilik sırasında "edinilmiş mala katılma rejimi" de CEDAW sonrası getirildi.
Akademisyen Latif Tarbak, süresiz nafaka deneyimini kendi tecrübesi üzerinden şöyle ifade ediyor: "Gelirimin yarısını 21 yaşında evlendiğim ve 10 gün evli kaldığım eski eşimle paylaşıyorum. 9 yılda anca boşandım. Ayda 2 bin 80 lira nafaka ödüyorum."
Sorun ne zaman başlarsa başlasın, çözüm doğal olarak AK Parti iktidarından bekleniyor. Konu, 2018'de ilk yüz günlük eylem planı çerçevesinde ele alınacaktı. Alındı da ancak yargı paketleri teker teker çıksa da bu mesele henüz çözüme kavuşturulmadı. Beşinci yargı paketinde de yer almayacağı söyleniyor.
Adalet Bakanlığı, geçen sene süresiz nafaka uygulaması hakkında analiz çalışmalarının bittiğini duyurmuştu. Bakan Abdulhamit Gül de kadınları mağdur etmeyecek şekilde bir çözüm getirileceğinden bahsetmişti. Fakat üç senedir gündemde olan bu sorun hakkında top henüz Meclis'e gelmiş değil.
Mağdur olan erkekler ile mağdur olabilecek kadınlar arasında adil bir denge bulup harekete geçilmesinin aciliyetine dikkat çekmek isterim. Sivil toplum kuruluşları ile müzakerelerde nafaka süresi için bir üst sınır belirlenerek o süreyi aşan evliliklerde süresiz nafaka uygulaması, aşağı kalanlarda ise evli kalınan sürenin kendisi veya iki katı süresi gibi çözümler ifade edilmişti. Biliyorum herkesi memnun edecek bir ortak zemin bulmanın imkânsız olduğu çetrefil meselelerden birisi karşımızdaki. Ancak "bırakalım, dağınık kalsın" denilip geçilecek bir durum da değil.
Yalnız şunu da belirtmeden geçemeyeceğim; süresiz nafakanın İslam hukukuna aykırı olduğu üzerinden eleştiri getirenler, mehrin önemi ya da boşanma sonrası kadının babası ve erkek kardeşleri tarafından desteklenmesi zorunluluğu hakkında çoğunlukla suskunlar. Sesleri istediklerinde çok yüksek çıksa da bu konuda kendilerini pek duymuyoruz.
Süresiz nafaka karşıtı birisi olarak belirtmem gerekir ki İslam hukuku, argümanınız için işe yaradığında kullanacağınız, sorumluluklar noktasında size iş düştüğünde ise görmezden geleceğiniz bir "alet" değildir. Erkeğin kadına karşı (eş, anne veya kardeş) sorumluluklarını da azami şekilde yerine getirmesini öğütleyen bir toplumsal mutabakatımız olsaydı, bu meseleler daha çabuk ve sorunsuz çözülebilirdi.
Velhasıl, gözler beşinci yargı paketinde...
Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz