Eminim her ne sebeple olursa olsun kalbinizin hızlı atması, 'Acaba kalbimde bir rahatsızlık mı var?' sorusunu aklınıza getirir. Özellikle gün içinde fazla kafeinli içecek tükettiyseniz kalbiniz hızlı çarpacaktır. Fakat kalp çarpıntısının yalnızca kafeinli içeceklere bağlı olmadığını, aniden gelişen hareketlere de bağlı olduğunu biliyor muydunuz?
Kalp rahatsızlıkları, dünyada bilinen başlıca ölüm sebeplerinden biridir. Zaman zaman hepimizin kalbi kısa bir süreliğine hızlı atabilir. Aniden ayağa kalktığımızda hepimizin başı dönebilir. Bu belirtiler sık sık görülmeye başlanıyorsa, bu durum artık normal olmaktan çıkar. Postural ortostotik taşikardi sendromu veya postural taşikardi sendromu olarak bilinen hastalık, kalbin hızlanması durumudur. Pozisyon değişikliği POTS hastalığı ile, normal şartlarda oturma veya yatar pozisyondan aniden ayağa kalktığınızda kan basıncınız düşer ve kalp atış hızınız artar. En çok görülen belirtiler; yorgunluk, göz kararması, çarpıntı, göğüs ağrısı, nefes darlığı, bayılmadır. Bazı durumlarda ise kalp durması ve ani ölümler meydana gelebilir.
BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Belirtiler kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilir. Oturma veya yatar pozisyondan ayağa kalktığınızda birkaç dakika sonra ortaya çıkan ve hafiften şiddetliye doğru uzanabilen POST belirtilerini, çok geniş bir yelpazeye sahip olsa da bir kısmını şu şekilde sıralayabiliriz:
En sık görülen belirtisi kalp çarpıntısıdır. Bu belirtiyi; düşük kan basıncı, yüksek kan basıncı, nefes darlığı, uyku problemi, halsizlik, baş dönmesi, bayılma, titreme, terleme gibi belirtiler takip eder. Ayrıca odaklanma problemi ve otururken ya da ayakta dururken bacaklarda görülen kızarıklık da sık görülen belirtileri arasındadır.
HASTALIĞIN TÜRLERİ
Taşikardi tanısı zordur. Çünkü genelde insanlar bu belirtileri panik atak veya anksiyete rahatsızlığıyla ilişkilendirir. Eğer siz de bu belirtilerden birini görüyorsanız, uygun tanı ve tedavi için vakit kaybetmeden doktorunuzla görüşmelisiniz. İlaç tedavisi ve yaşam tarzınızda yapacağınız değişikliklerle bu hastalık tedavi edilebilmektedir.
POTS, herhangi bir rahatsızlığa (diyabet, yüksek tansiyon, sigara, alkol veya kafein tüketimi gibi) bağlı olan bir sendrom olabildiği gibi doğrudan kalple ilgili olarak da oluşabilir. Ancak araştırmalar gösteriyor ki, POTS ile ilgili kurulan bağlantıların sayısı her geçen gün daha da artmaktadır.
Ventriküler taşikardi, kalbin bir bölmesi olan ventriküllerde anormal elektriksel sinyallerden kaynaklı kalp hızındaki artıştır.
Supraventriküler taşikardi (SVT): Genelde doğumda yaşanan anormal kalp durumundan kaynaklanır.
Atriyal flutter: Kalbin kulakçıklarının çok hızlı ama düzenli bir oranda artmasıdır. Genel olarak başka kalp hastalığına sahip kişilerde görülür. Kalp hızı 220- 400 vuruş/dakika düzeyinde oldukça yüksektir.
Atriyal fibrilasyon: Atriyal fibrilasyon kulakçıkların kaotik elektrik darbelerine neden olduğu hızlı kalp atımıdır. Aşırı alkol tüketimi, kalp krizi, stres, vücuttaki suyun azalması, ateş gibi rahatsızlıkların sebebiyet vermesiyle birlikte kalp karıncıklarında oluşan düzensiz kasılmalar sonucu görülen bir aritmi tipidir.
İLAÇ ENJEKSİYONU YAPILABİLİR
Ventriküler fibrilasyon: En önemli kardiyak arrest ritmi olup, yaşam desteği anında sağlanmaz ise ölümle sonuçlanması kaçınılmazdır.
Nadir görülen bir hastalık olarak düşünülse de gerçekte doktorların teşhis etmekte zorlandığı POTS; holter monitör, tilt-table, ekokardiyogram ve EKG gibi testlerden faydalanılarak teşhis edilmesinden sonra bu hastalığa sebep olan faktörler belirlenir ve belirlenen bu faktörlerin tedavisi üzerinde çalışılır.
Neden olan bu faktörlerin tedavisi ve yaşam tarzındaki revizyonlar dışında; cerrahi prosedürler, cilt altına yerleştirilen elektroşok cihazı ya da kalp pili takılması gibi uygulamalarla bu rahatsızlığın tedavisi yapılabilir. Taşikardi tedavisi, türüne göre değişiklik göstermektedir. Vagal manevralarda, yaşanılan bir atak sırasında hastaya müdahale edilir olup ve bu tür manevra kalp atışının düzenlenmesinde etkilidir. İlaçlar, vagal manevraların kalp atışındaki hızı durdurması mümkün olmadığında uygulanan tedavi şeklidir. Kalbin normal hızına geri dönebilmesi için antiaritmik ilaç enjeksiyonu yapılabilir.
DAHA FAZLA SIVI TÜKETİN
Bol su tüketimi taşikardi hastaları için bir gerekliliktir. Günde en az 2 litre su tüketin ve sıvı tercihinizi, meyve sularından ziyade sudan yana kullanın. Su içmek; uygun kan basıncını kontrol altında tutmaya ve hormonların seviyesini yükseltmeye yardımcı olur.
Öğünler arası küçük atıştırmalıklar POTS belirtilerinin şiddetinin azalmasını sağlıyor. Bunun için de hem sağlıklı, hem de lezzetli seçenekleriniz oldukça fazla. Sağlıklı beslenin ve beslenme programınıza taze sebze, meyve ve tam tahılları ekleyin.
KAFEİNDEN UZAK DURUN
Kafein içeren yiyecek ve içeceklerden, aynı zamanda alkolden uzak durmak faydalıdır. Özellikle kafein, ayakta durduğunuz sırada kan basıncınızın daha da düşmesine neden olur. Bu da belirtilerin daha da kötüleşmesine yol açabilir.
KAFANIZI YÜKSEKTE TUTUN
Kafanızı uyku sırasında yüksek tutarak hastalığın sabahları oluşan ve olumsuz belirtilen şiddetini azaltabilirsiniz. Aynı zamanda bu şekilde uyumak, asit reflüsü olan hastalar için de oldukça faydalıdır.
VARİS ÇORAPLARININ ETKİSİ
Gerçek şu ki korseler, taşikardi hastaları için oldukça faydalıdır. Bacaklarınızdaki kan birikimini engellemek için, uyurken varis çoraplarını giyebilirsiniz.
Taşikardi hastaları için egzersiz yapmak zor olsa da düzenli egzersiz programı ile, hastalığın belirtileriyle kolayca baş edebilirsiniz.