Gün geçmiyor ki yeni bir diyet listesiyle karşılaşılmasın. Bunca bilgi kirliliğinin olduğu bir konuda en doğrusunu seçmek artık neredeyse imkansız. Bin 500 kişi üzerinde yapılan araştırma, toplumda diyet efsanelerine inancın son derece yüksek, kilo verme ve sağlıklı beslenme ile ilgili hatalı bilgilerin de yaygın olduğunu ortaya koydu. Bu durumdan bunalanlar, zayıflamanın çok duyulan bazı kurallarını temel alarak kendi diyetlerini bile oluşturuyorlar. Peki bu 'kurallar' ne kadar doğru?
AKLINIZA BİLE GELMEZ
Obezite artan bir ivmeyle devam ettiğinden bilim adamları bu çok önemli sağlık sorununu çözmek için aklınıza gelmeyecek ayrıntıları araştırmalarına dahil etmeye başladılar. Mesela yemek yediğiniz tabağın cinsinin iştahınızla bir ilgisi olabileceğini hiç düşündünüz mü? 'International Journal of Obesity'deki bir araştırma, kadınların saydam kaplardan yemek yeme oranının yüzde 71 daha fazla olduğunu çünkü şeffaf kaplardaki yemeklerin onları daha çok cezbettiğini bildirdi. Cam servisler yerine seramik servis kaplarını tercih edin ve servis kabını masadan kaldırın. Peki ya ortamdaki ışığın iştahınız üzerinde etkili olabileceğini düşündünüz mü? Yapılan bir araştırma; loş ışıklı ortamlarda sofrada kalma süresinin daha uzun olduğunu böylece bu gibi ortamlarda daha fazla yendiğini gösterdi.
Yağlı yemek kilo aldırır mı?
Yağlı yemek gerçekten kilo aldırır mı yoksa bu bir diyet efsanesi mi? Diyete başlayanların birçoğunun ilk yaptığı, yağı hayatlarından tamamen çıkarmaktır. Oysa son yıllarda yapılan araştırmalar bunun doğru olmadığını gösteriyor. Az miktarda yağ tüketmek aslında doygunluk (veya tokluk) sinyallerini harekete geçirerek daha çabuk tok hissetmenize yardımcı olur ve böylece daha az yemenizi sağlar. Ayrıca, doğru yağları tüketmek sağlıklı vitaminlerin emilimine yardımcı olur. Diyetinize dahil edeceğiniz yağın özellikleri de önemli. Tercihiniz, çok doymamış yağlardan yana olmalı. Kanola yağı, aspir yağı bu yağlara iyi birer örnektir. Ayrıca balık, kril, deniz ürünleri, su yosunları, keten tohumu ve/veya ceviz ve hem tekli doymamış yağ, hem de omega-3 yağ asitleri içeren zeytinyağı gibi omega-3 kaynağı yağlar sağlıklı seçimlerdir.
TOK KARIN YAĞ YAKTIRIR
Egzersizi aç karnına mı yapmak gerekir?
Açken egzersiz yapmanın hem daha fazla kalori yaktırdığı, hem de daha sağlıklı olduğu yönünde yaygın bir inanış vardır. Ancak son yıllarda yapılan karşılaştırmalı bir araştırma, aynı egzersizi aç veya tokken yapmak arasında yakılan kalori miktarı bakımından bir fark olmadığını gösterdi. Bu çalışma, aynı kaloriyi yakıyor olmanın yanında açken egzersiz yapmanın, kas kaybetmeye sebep olabildiğini de göstererek sonlandı. Yani aç karnına egzersiz yaptığınızda, kas kaybetmeye daha yatkın oluyorsunuz. Oysa tok karnına egzersiz yaptığınızda kas değil yağ yakarsınız. Egzersiz yapmadan 30 dakika önce, tercihen yoğurt veya protein karışımı tüketerek vücudunuzun besin ögelerini egzersiziniz için hazır hale getirmesini sağlayabilirsiniz.
Kilo vermek kadınlar için daha zor mudur?
Bir keresinde eşiyle birlikte diyet yapmaya karar veren bir kadının, morali bozulup motivasyonu düşmesin diye eşinden bir ay önce zayıflamaya başlayacağını duymuştum. Kadınların daha zor kilo verdiğine dair yaygın bir inanış var. Erkekler daha fazla kas kütlesine sahiptir ve daha az hormonal değişime uğrarlar. Bu da, ilk birkaç kiloyu vermeyi kolaylaştırır. Ancak araştırmalara göre, zaman içinde kilo verme, sağlıklı bir diyet ve egzersiz rutinine sadık kaldıkça kadın-erkek eşitlenir.
Kalori, her gıdada aynı değerde midir?
Herhangi bir yemeğin kalorisinden bahsederken, diğer alternatiflerde bulunanla aynı şeyden bahsettiğimizi düşünürüz. Oysa her kalori aynı değildir. Bazı kaloriler daha hızlı doymanıza neden olur ve böylece iştahınız birden gider. Diğer kaloriler daha az doyurucudur ve iştahınız devam eder. Dr. Mehmet Öz'ün, 'Doyurucu kaloriler almak istiyorsanız; tereyağı ve yağlı etlerde bulunan az doyurucu doymuş yağları, avokado ve kuruyemişlerde bulunan doyurucu çoklu doymamış yağlarla değiştirin' diye bir tavsiyesi var.
Az yersem zayıflar mıyım?
Az yemek, diyet yapmanın altın kuralı gibidir. Oysa yapılan araştırmalar, bunun doğru olmadığını söylüyor. Öğün atlamak, diyetteyken yapacağınız en önemli hatalardan biridir. Bu, metabolizmanızın yavaşlamasına sebep olur ve bedeniniz, açlık tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu düşündüğünden alarm durumuna geçerek kendini korumaya alır.
SU VE POTASYUM KAYBI OLMAMALI
Light ürünler mi tercih edilmeli?
En sık yapılan yanlışlardan biri de diyete girildiğinde mutfağın light ürünlerle doldurulmasıdır. Son yıllarda yapılan araştırmalara göre, light tüketilen süt ve süt ürünlerinden alınan şeker oranı artıyor. Light ürünler yerine az ya da yarım yağlı olanlarını tercih edin.
Müshil ve idrar söktürücüler zayıflatır mı?
Bu yönteme başvuran pek çok kişi olduğunu biliyoruz. Oysa bu tip ilaç ya da takviyeler, su ve potasyum kaybına sebep olurlar. Sağlığınız için son derece önemli olan bu iki maddenin yokluğu, sağlık problemleriyle karşılaşmanıza sebep olur.