Sanat dünyasında her zaman öznellik, yenilik, biricik olma durumu ile taklit, kopya, esin kavramları hep bir tartışma konusu olmuştur. Ancak son dönemde bu durum öyle bir hale geldi ki yeni bir kavramdan öte doğrudan sanat hırsızlığının konuşulmasına sebep oldu. Ne üzücü ki dijital sanat dünyasında esinlenme işini abartıp orijinalinin kopyasını yapanlara ya da eserlerin çalındığına şahit oluyoruz.
DENETLEME GELMELİ
Pandemide yükselişe geçen online müzayedeler ve dijital dünyadan sanat eseri almak, yeni tartışmaları da beraberinde getirdi. Tartışmalar yakın zamanda bazı eserlerin asıl sahiplerinin isyanlarıyla gündeme geldi. İngiliz çizgi roman sanatçısı olan Liam Sharp, birinin sanatını çaldığını ve OpenSea'de NFT olarak bastığını duyurdu. Söz konusu parça, 7D03E7 adlı bir kullanıcı tarafından OpenSea'ye yerleştirilmiş bir eserdi. Kullanıcılar, içerik oluşturucunun koleksiyonundaki diğer NFT'lerin de üzerinde başka sanatçıların isimleri bulunan çalıntı parçalar olduğuna dikkat çekti. Benzer olay DeviantArt'ta da gerçekleşti. Site bu gibi durumları kısıtlamak için yapay zeka kullanmaya karar verdi.
Aja Trier isimli bir sanatçı da eserinin binlerce kez çalındığını söylüyor. Çoğu zaman sanatçıların haberi olmadan eserleri alınarak izinsiz bir şekilde NFT oluşturulup satışa konuluyor. NFT sitelerinde sanat eserlerinin gerçekten de sanatçısına mı ait olup olmadığına dair bir onay kriteri yok. Özetle sanatın korsanının önü açılıyor. Herkes beğendiği sanat eserini NFT'ye dönüştürüp online NFT satış sitelerinde haksız kazanç elde ediyor ve dijital sanat dünyası böylelikle güven kaybediyor. Bir an önce bir denetleme ve yeni bir onay kriteri gelmeli yoksa herkes herkesin eserini çalarak NFT sanatçısı olarak hayatına devam edecek.
NEW YORK'TA DİKKAT ÇEKEN İLGİNÇ PROJE
New York'ta yaşayan Ceren Arslan, son projesiyle gururlandırdı. Arslan son zamanlarda, özellikle NFT'lerle birlikte iyice gündeme gelen dijital sanata ve Metaverse'e dahil olmaya başladı. Mimari konsept projesinde her biri birbirinden farklı, gerçekliğe yakın ama gerçekliğin kurallarına uymayan kurgusal mekanlar serisini hayata geçirmiş. Biraz alaylı biraz da düşündüren mekanları, dijital ortamda yayınlıyor. Yakın zamanda da mekanlarını kullanıcı ara yüzü olan bir proje olarak sunacak. Böylelikle mekanları sanal ortamda deneyimleyebileceğiz. Tasarımcı Kelly Wearstler ile beraber çalışan Ceren, şu günlerde yeni bir metaverse projesi üzerine eğiliyor. Metaverse, mevcut ortamımızın gerçekliğini yansıtırken, koleksiyonun üyeleri benzersiz ve farklı alternatif ortamlar sunuyor. Projesiyle gerçeklikten ilk çıkıştan çıkacağız gibi... Metaverse'de buluşmayı merakla bekliyorum.
KİLİM VE GÜNCEL SANAT BİR ARADA
Dünyayı algılamanın farklı yollarını arıyorsanız bu sergiyi mutlaka görmelisiniz. Türkiye'de ilk defa geleneksel kilim dokuma tekniğini güncel sanata taşıyarak özgün işler üreten sanatçı Belkıs Balpınar'ın 'Mikro-Makro' başlıklı sergisinde sanatçının astronomiyle dokuma sanatını buluşturduğu yeni eserleri yer alıyor. Kilim dokuma yöntemini, çağdaş sanat ve bilimle bir araya getiren sanatçı, hem kendilerinin hem de diğerlerinin etrafında daireler ve elipsler çizerek hareket eden mikro ve makro evrenleri, uzamdaki hareketlerin bir yansıması olarak ele alıyor. Geleneksel kilim desenlerinin tekrarlayan motiflerini kırmak ve bir derinlik katabilmek amacıyla 'dokumama' tekniğini ortaya çıkaran sanatçı, yıldız ve galaksiden oluşan bu evrenlere, en minimal çizimlerle kilim dokuması üzerinde yer veriyor. Sanatçı tasarımlarıyla izleyiciye dünyayı algılamanın farklı yollarını sunuyor. Belkıs Balpınar'ın 'Mikro-Makro' başlıklı kişisel sergisini 10 Haziran tarihine kadar görebilirsiniz.
