Geçen pazartesi akşamı NATO'nun olağan Dışişleri Bakanları toplantısına katılmak için, Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu ile birlikte ATA uçağıyla Brüksel'e yolculuk etme fırsatı buldum. Yolculuk boyunca, Bakan Çavuşoğlu ile uzun söyleşi yapmak ve çok geniş bir ufuk turu gerçekleştirmek olanağını da buldum. Çavuşoğlu, bir Dışişleri Bakanı olarak kendisini ön plana çıkaran bir yapıya sahip değil, sıklıkla medyada görünmekten hoşlanmıyor; oysa Türkiye'nin dış siyaseti konusunda, strateji belirleyen ve siyaset yönlendiren üç isimden biri. Avrupa Konseyi ve dış ilişkiler konusunda son derece önemli bir birikimi var. İyi bir sporcu, aynı zamanda Rusça ve Japonca öğreniyor, tabii çok yoğun gündeminin dışına çıkabildiği nadir zamanlarda...
Türkiye'nin dış ilişkileri o kadar yoğun ve uluslararası konjonktür o denli karmaşık halde ki, genel bir ufuk turu bile Dışişleri'nin son derece yoğun ve zor gündemi hakkında ciddi fikir verebiliyor. Özellikle de Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in ziyareti, dünya medyasında önemli yer aldı. Bakan Çavuşoğlu, Putin'in bu ziyaretinde önemli konuların gündeme geldiğini söyledi. Satır başlarını bile yazsam muhtemelen bir gazete sayfasını kapsar, ancak herkesin merak ettiği Suriye konusunda, Putin'in geçmiş döneme göre çok daha ılımlı bir tavır içinde olduğu Türkiye tarafından gözlemlenmiş. Bir iktidar değişikliği ihtiyacı olduğunu, babadan oğula geçen ve bir ailenin uhdesinde kalan iktidarla bir rejimin yürümeyeceğini taraflar kabul etmiş görünüyor. Ne var ki, Putin'in Esed'i bir anda yüzüstü bırakması beklenmemeli. Türkiye ile ekonomik ilişkiler gayet iyi gelişiyor, özellikle Soçi kış olimpiyatları için Türk şirketlerinin altyapı ve inşaat çalışmalarından Putin son derece memnun, 2018 futbol şampiyonası için benzer bir işbirliği yapmak istediğini açıklamış.
Türkiye'nin başkanlığını üstlendiği G-20 zirvesi, 2015'te Antalya Belek'te yapılacak, Antalya milletvekili de olan Bakan Çavuşoğlu'nun bu gelişmeden çok memnun olduğu da konuşmalarımıza yansıdı.
Rusya ile önemli sorunlarımızdan biri de Güney Kıbrıs. Bu alanda, Bakan Çavuşoğlu Rusya Federasyonu'nun tarafsız davranacağını tahmin ediyor. G. Kıbrıs'ın üyelik müzakerelerinde kullandığı veto silahı, Putin'e göre AB ile G. Kıbrıs arasında bir sorun. G. Kıbrıs'ın, kendisini soktuğu çok zor durumdan nasıl kurtarabileceği, uluslararası planda en fazla sorulan sorulardan biri. Bakan Çavuşoğlu, Türkiye'nin Kıbrıs konusunda masada olduğunu ve çözüm sürecini işletmekte kararlı olduğunu ifade etti. Bunları söyledikten sonra, asıl önemli açıklamayı yaparak, gerek Türkiye'nin, gerek BM Genel Sekreterliği'nin, bu görüşmeleri nihai şans olarak algıladıklarını ifade etti. Eğer bu defa da G. Kıbrıs, adada çözüm konusunda olumsuz tavır takınırsa, başka çözümler aranacağı iyice ortaya çıkmış gibi gözüküyor. Muhtemelen İsrail de bu gelişmelerden etkilenerek, G. Kıbrıs ile ortak deniz tatbikatı yapmadığını, İsrail savaş gemilerinin sadece liman ziyareti gerçekleştirdiğini açıklamak durumunda kalmış. Bakan Çavuşoğlu, Yunanistan'ın Kıbrıs konusunda son dönemlerde etkinliğini artırdığını, ancak hangi ülke olursa olsun, bölgenin tüm ülkelerinin daima adım atması ve ilk ödünü vermesi gereken taraf olarak Türkiye'yi gördüklerini vurguladı. Türkiye'nin yaptığı önemli sembolik açılımların da, karşılık bulmadığı zaman çözüm üretemeyeceğinin altını çizdi. Bakan Çavuşoğlu ile dış ilişkilerde var olan sıcak konular hakkında edindiğim izlenimleri paylaşmayı da sürdüreceğim.
