İzmir, geçtiğimiz yıllarda dünyanın en önemli fuar ve sergi organizasyonlarının başında gelen EXPO 2015'i düzenlemeye aday olmuştu. Büyük projeler üretme içerikli, ciddi tanıtım ve mücadele süreci sonrasında ise EXPO 2015'i, Milano kapmıştı.
Hayal kırıklığı yaşayan İzmir, 'aday adaylığı' sırasında, ciddi bir 'kent tanıtımı' gerçekleştirdiği için, en azından bu tablo ve kazanılan tecrübe, 'teselli' olarak görülmüştü. Geçtiğimiz yıllarda Milano'nun EXPO 2015 organizasyonuyla ilgili farklı sorunlar çıkmış, minnacık da olsa organizasyonu yeniden İzmir'in üstlenmesi umudu doğmuştu. Ama geçtiğimiz Kasım ayında yapılan BIE Genel Kurulu'nda, Milano'nun programı kesinleşmiş, artık bu umut da ortadan kalkmıştı. Bunlar yaşanırken, İzmir geleceğe bakmayı sürdürdü.
Adaylık sürecinde kazandığı tecrübe, İzmir'i yeniden 'büyük' olarak adlandırılan 2020 EXPO'su için, 'hayal' kurmaya kışkırttı. Elbette 'küreselleşme' yolunda atağa kalkmak isteyen; olanaklarını, tarihsel mirasını kullanmak; kendisine gelecekte yeni yollar açmak arzusunda olan İzmir için; bu doğru, yerinde bir tercihti. Bu nedenle kenti sürükleyen tüm dinamikler, son günlerde dikkatlerini, yeniden 2020 EXPO'suna çevirdiler. Geçtiğimiz adaylık sürecinde, Cumhurbaşkanı'ndan Başbakan'a kadar, devletin ve hükümetin tüm kademeleri, İzmir'i desteklemişti. İzmir, Türkiye'nin EXPO'daki resmi 'umudu' olmuştu. 2020 EXPO'su için de bu ortam yeniden oluşturulmak isteniyordu. Çünkü bu süreçte İzmir dışında, bir de Ankara'nın adı geçiyordu. Bu nedenle önce lobi yapılması, İzmir adının, yeniden hükümetin, muhalefetin ve kamunun tüm kademelerinde, ortak mutabakatla dillendirilmesi, kesinleşmesi şarttı. Bu süreçte İzmir'in EXPO 2020'ye aday olabilmesi için, ilk yeşil ışığı geçtiğimiz aylarda Ankara'da düzenlenen bir şura toplantısında, Başbakan Tayyip Erdoğan yaktı. Sonrasında, muhalefet dahil, farklı kesimlerden gelen 'İzmir'i bu konuda desteklemeliyiz' söylemi, kenti EXPO 2020 adaylığı konusunda hareketlendirdi.
* * *
Yerel yönetim, oda yönetimleri, sivil toplum örgütleri; dikkatlerini yeniden EXPO 2020 adaylığını çevirdiler. Şimdi İzmir eğer aday olacaksa, önce BIE'den
'adaylık dosyasını' alması gerekiyor; ardından yapılacak iş
'en erken 2011 yılı' olmak üzere, dosyadaki ön şartları tamamlayarak, BIE'ye EXPO 2020
'aday adayı' olarak resmi başvuruda bulunulması. Yazının bu noktasına kadar, size süreci aktardık. Gelelim başlıktaki
"Terminatör'ün İzmir'e karşı" olması meselesine.
'Terminatör' tahmin edebileceğiniz gibi Arnold Schwarzenegger. Yani Avusturya doğumlu, eski ünlü Amerikalı aktör.
Hani bazı filmleri tüm dünyada milyonlarca insan tarafından izlenen, 20 yaşındayken
'Bay Kainat' seçilmiş, tam 7 kez Mr. Olympia'da
(vücut şampiyonası) dünya şampiyonu olmuş, üniversitede ekonomi okumuş, sonra beyazperdede elinde koca silahlarla ölüm saçmış, bazen adalet dağıtmış, Conan'ın, Comando'nun, Terminatör'ün; Arnold'u.
Hani 17 Kasım 2003 tarihinden bu yana, artık ABD'nin Kaliforniya Eyaleti'nin en ünlü 38. valisi olan Arnold. Son seçimde Kaliforniya Eyaleti'nde yüzde 55.9 oy alarak, Cumhuriyetçiler'den, yeniden vali seçilen Arnold Schwarzenegger. Hani eski ABD Başkanı John F. Kennedy'in kuzeni, televizyon gazetecisi Maria Sh River ile evli, dört çocuklu, 63 yaşında, Amerika'nın en güçlü adamları arasında sayılan Arnold Schwarzenegger.
Şimdi bu yazıyı okurken, belki kendinize soracaksınız; olur ya terminatörlüktendir;
'Acaba Schwarzenegger EXPO 2020'ye, bireysel başvuru mu yaptı?' diye. Hayır ama Schwarzenegger'in başında bulunduğu Kaliforniya Eyaleti'ndeki San Fransisko, 2020 EXPO'ya aday olduğunu kısa bir süre önce açıkladı. San Fransisko'nun aday olmasında Kaliforniya Valisi Arnold Schwarzenegger çok belirleyici oldu.
Schwarzenegger ile San Fransisko Körfez Bölgesi Başkanı Jim Wunderman ortak açıklamalarında; 2020 için kesin aday olacaklarını duyurdular.
* * *
Arnold Schwarzenegger, dedi ki:
"Ben dünyanın Kaliforniya'ya gelmesini istiyorum. Eyaletimiz 'eğlence, tarım, çevre, yüksek teknoloji, doğa dostu teknoloji' konularında, tüm dünyaya önderlik etmektedir."
Schwarzenegger, elbette Kaliforniya'daki Slikon Vadisi'ne dikkat çekmeyi de unutmadı;
"Biz EXPO 2020'ye ev sahipliği yapabilecek en iyi, en doğal adayız" diyerek, çok iddialı olduklarını belirtti. (Silikon Vadisi'ni hatırlatayım: San Fransisko'da kurulu vadide; Apple'den, Cisco'ya, Google'den Intel'e, HP'den Oracle'a kadar, dünyanın en büyük bilişim firmalarının merkezleri bulunuyor ve burada sürekli ileri teknoloji üretiyorlar.)
Arnold Schwarzenegger, çok kararlı görünüyor. Kaliforniya şimdiden
'dosyasını' da almış. Schwarzenegger, önümüzdeki yıl gerekli hazırlıkları yaptıktan sonra, BİE'ye başvurup resmi adaylıklarını ilan edeceklerini vurgulamış. İşin en dikkat çekici yanı;
'çok ciddi', 'hızla' çalışmaya başlamışlar bile! Yabancı ajansların haberlerine göre, Schwarzenegger, Silikon Vadisi dahil, Kaliforniya'daki bütün sektörleri temsil eden, 100 lider kişi oluşturarak, EXPO 2020 için,
'bugünden' planlı bir
'lobi' faaliyeti başlatmış. Demek istediğim şu ki; eğer İzmir önümüzdeki aylarda, hükümetin ve kamuoyunun desteğini alarak, EXPO 2020 için aday olmaya karar verir, BİE'den
'dosya' alır, 2011 ya da sonrasında, organizasyon için resmi aday adayı olursa, bu kez işi Milano ile yarışından çok çok daha zor. Çünkü hem Kaliforniya'nın resmi finans gücüyle başa çıkmak, hem de
'takma adı' Avusturyalı Oak
(çok büyük bir meşe ağacı) olan Arnold'un, lobi gücüyle yarışmak zorunda. Ayrıca Arnold Schwarzenegger'in Hollywood kariyerinden siyasi kariyerine geçince, artık yeni lakabının
'terminatörlükle governerliğin' Amerikan dansından doğan
'Governatör' olduğu belirtiliyor. Governatör Arnold, vali seçildikten sonra
'Sözde Ermeni Soykırımı' konusunda, Türkiye aleyhine verdiği demeçlerle de tanınıyor. Arnold'un
'Schwarzenegger' soyadı, Almanca'da
'Karabasancı' anlamına da geliyormuş. Dileğimiz, EXPO 2020 sürecinde, İzmir için bu anlamı taşımaması.
Sonuç: EXPO 2020'ye resmi aday adaylığı ihtimali çok güçlü olan İzmir'i, çok dişli bir rakip bekliyor. Daha şimdiden birçok avantajla, kolları sıvamış bir rakip. Biz İzmir'in buna rağmen, Hükümet desteğini alırsa, bu süreçten başarılı çıkabileceğine inanıyoruz. Ama önce karar verilmeli, sonra BİE'den dosya alınmalı, sonra da projelendirmeyle birlikte, başvurunun ne zaman yapılacağı belirlenmeli. Bunlar yapılmazsa EXPO 2020 söylemi İzmir için 'hamasi' sınırlarda kalacaktır... İzmir'in yolu açık olsun...