Kurban Bayramı'nı 11-14 Ağustos'ta idrak ettik. 10 Ağustos ise arefe günü olduğu için yarım gün resmi tatil olarak uygulandı. Böylece Kurban Bayramı'nda resmi tatil arefe ile birlikte 4.5 günü buluyor. Bu tatil günlerinde çalışılmıyor. Çalışmayan işçiler maaşlarını tam alıyor. Ancak bazı sektörlerde çalışılması gerekiyor. Tatillerde çalışanlara normal yevmiyelerine ilave olarak mesai ücreti de ödeniyor. Bu ücret işçilerde yüzde 100, gazetecilerde yüzde 50 olarak uygulanıyor. Bayramlarda yapılan çalışmaların ücreti nakit olarak ödeniyor. Bu çalışmalar yerine izin kullandırma gibi bir uygulama mevzuata aykırı kabul ediliyor. O yüzden çalışan işçilere izin yerine paralarının ödenmesi gerekiyor. Bayramda çalışanlar fazladan yevmiye alırken, eğer bir de fazla mesai yapmışlarsa yani haftalık çalışma süresi 45 saati geçerse ayrıca çalışma ücreti daha alıyorlar.
BASINDA FARKLI HESAP
Bayramlarda çalışan sektörlerin başında medya geliyor. Gazetecilerin çalışmaları, diğer işçilere göre farklı ücretlendiriliyor. Basın İş Kanunu'nda genel tatil ücreti kavramı bulunmuyor. Diğer işçiler bayram çalışmalarında tam yevmiye alırken, gazetecilerde bu yevmiye yarım olarak yani fazla çalışma şeklinde uygulanıyor. Yani günlük 100 lira yevmiye alan bir işçi bayramda çalışınca 200 lira alırken, gazeteci tam gün çalıştığında 150 lira alıyor. Fazla çalışma ücreti saate göre belirleniyor.
NASIL BELİRLENİYOR?
AYLIK maaş alarak çalışan bir kişi için toplam brüt ücreti 30 güne bölünerek bir günlük ücret tutarı hesap ediliyor. Çıkan rakam ikiyle çarpılarak bayram çalışmasının ücreti bulunuyor. Bayramda çalıştığı gün için 100 lira değil, 200 lira alacak. Eğer bayram günü 7.5 saatten fazla çalışmışsa her saat için de yüzde 50 fazlasıyla ücret ödenecek.
7.5 SAATİ GEÇEN SÜRE MESAİ OLUR
İşçılerın bayram olsun olmasın, çalıştıkları her fazla saat mesai kavramı içine giriyor. Bu durumda saatlik ücret üzerinden hesaplama yapılıyor. Bu da normal saat ücretinin yüzde 50 fazlası olarak ödeniyor. Yani alışveriş merkezlerinde 11 saat çalışanlar yaptıkları 3,5 saat mesainin ücretini yüzde 50 fazlasıyla alıyor. Bu mesai bayramda yapılmışsa, ücret bayram mesaisine ekleniyor.
ÖRNEK HESAP
- İşçinin maaşı 3.000 TL
- Günlük yevmiyesi 3000/ 30 = 100
- 4.5 gün bayram çalışması 100 X 4.5 = 450
- Çalışmazsa alacağı yevmiye 450
- Bayramda çalışırsa alacağı yevmiye 900
- Bayram sonrası maaş 3.450
- Çalışmazsa alacağı maaş 3.000