7 Haziran seçimleri sonrası gördük ki Türkiye'deki 11 milyon emekli "noterden" de olsa ayağı yere basmayan vaatlere inanmıyor. CHP'nin noter tasdikli iki ikramiye vaadi karşılığını bulmadı. Partinin oy oranları düştü. CHP'nin son seçim bildirgesinde ise noter yoktu. Bu kez emekliyi ilgilendiren yeni bir vaat de göremedik. İkramiye işi tekrarlanmış, çiftçinin mazotu ise yüzde 20 zamlanmış. Oysa emeklinin çok daha başka konularda beklentileri var.
BAŞBAKAN ANLATACAK
1 Kasım'da tekrar seçime gidiyoruz. AK Parti'nin yarın açıklaması beklenen seçim beyannamesinde özellikle emeklilerle ilgili çok önemli projelerin olduğunu öğrendik. Detaylarını yarın Başbakan Ahmet Davutoğlu anlatacak. Bize ulaşan bilgilere göre, emekliler açısından 4 önemli nokta öne çıkıyor.
Seyyanen zam:
Geçen yaz maaşı bin liranın altında olan emeklilerin tamamına 100 lira zam yapılırken bin liranın üstündekiler de bin 100 liraya tamamlanmıştı. Şimdi bu 100 liralık zamdan tüm emeklilerin yararlanması sağlanacak. Burada asıl beklenti ise emeklinin zam sisteminin artık oransal değil seyyanen olarak değişmesi. Ayrıca yaşa göre ve gelir durumuna göre zam belirlenmesi de gündemde.
İntibak meselesi:
Bu konu da yeniden gündeme geldi. 2000'den önce emekli olmuş işçiler için bir intibak yasası çıkmış 350 lirayı bulan maaş artışları yaşanmıştı. Tabii başta 1 Ocak 2000'de emekli olanlar olmak üzere çok sayıda emekli de yasadan yararlanamamıştı. Özellikle Bağ-Kur'lular mağdur olmuştu. Şimdi maaş dengesizliklerini giderecek zam çalışmaları çerçevesinde bir intibak da gündeme gelebilecek.
Kesintiye son:
Yüzbinlerce emeklinin önemli sorunlarından biri de Sosyal Güvenlik Destek Primleri. Yani siz küçük bir dükkân işletiyorsunuz. Sonra Bağ-Kur'dan emekli oldunuz. Dükkânınızı çalıştırmaya, vergi vermeye, yanınızda biri çalışıyorsa prim ödemeye devam ediyorsunuz. Ama emekli maaşınızdan yüzde 15 SGDP kesiliyor. Ancak kesinti yüzde 10'a düştü. Şimdi tamamen kaldırılması da gündemde.
Kredi imkanı:
Emeklilere TOKİ tarafından ucuz konut çalışmaları başlamıştı. Bu arada maaşa göre faizsiz kredi desteği verilmesi de gündeme gelecek.
KURAL OLURSA ALDATMA OLMAZ
Emeklilerin bekledikleri konuların başında promosyon geliyor. 11 milyon emekli 120 milyar liranın üzerinde yıllık maaş alıyor ve bu bankalara yatırılıyor. Dolayısıyla emeklinin parası artı değer katıyor. Bunun karşılığında emekliler belli dönem için kendilerine kamu çalışanları gibi ödeme yapılmasını istiyor. Bu işi sıkı bir pazarlık sonucu kurala koymak gerekiyor. Böylece birçok bankanın kampanyalarındaki faiz aldatmacalarından da emeklileri kurtarmış olacağız.
Hizmetin tespiti
Günümü doldurdum, emeklilik için yaşı bekliyorum. İşe girişim 1986. Fakat primlerim ödenmemiş. 1987'de ödenmeye başlanmış. Benim girişim hangi tarih olacak? Gürhan GÜVEN
İşe giriş bildirgesinin verildiği gün sigortanız başlamış demektir. Fiili çalışmanız da varsa geçerlidir. Burada sorumlu işveren ve SGK. Bu yüzden hizmet tespit davası açmalısınız.
İstifa engelliyor
08.10.2013 tarihinde çalışmaya başladığım işyerinden 31.04.2015 tarihinde istifa ettim. İşsizlik maaşı alabilir miyim? Nigar AKARYILDIZ İşsizlik maaşı almak için prim ödeme şartından önce kendi isteğiniz dışında işten ayrılmış olmanız gerekiyor. İstifa edenlere maalesef işsizlik maaşı ödenmiyor.
Test yaptırın
Ocak ayında 15 yıl sigortalılık ve 3600 gün pirim ödemesi doldurup tazminatımı alıp işyerimden ayrıldım. Şu anda GSS borcu çıkar mı? Gökhan YÜKSEL
İşten ayrıldıktan sonra 100 gün daha sigortanız devam ediyor. İşsizlik maaşı almadığınız için gidip gelir testi yaptırmanız ya da sigortalı olarak çalışmanız gerekli. Yoksa borç çıkar.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM
01.01.1977 doğumluyum. 10.07.1992 sigorta girişim. 3800 günüm var. 18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim? ILKER ŞENEL 25 yıl 53 yaş ve 5600 gün şartlarınız var. 14 ay askerlik borçlanması ile yaş şartını 52'ye primi 5525'e çekebilirsiniz. Çalışıp prim ödemeniz lazım. Yıl şartınız 2020'de dolacak.
20.04.1986 doğumluyum. 2004'ten sigorta girişim var prim günüm 3000. Ne zaman emekli olabilirim? Volkan DÖNMEZ Şartlarınız 60 yaş ve 7 bin prim günü. Bunun için çalışmaya devam edin ve yaşınızı bekleyin.
26.10.1976 doğumluyum. 01.10.1995 yılından sigortalı oldum. Ne zaman emekli olurum? Engin HALİL 25 yıl 55 yaş ve 5750 prim günü şartlarınız var. Priminizi doldurduktan sonra 26.10.2031 tarihinde emekli olursunuz.
Babam 1959 doğumlu 1977'den sigorta girişi var. 3000 günü var. Ne zaman emekli olabilir? Mustafa KURNAZ 25 yıl 44 yaş ve 5 bin prim günü şartları var. Primi tamam olsaydı hemen emekli olurdu. Primi tamamlaması lazım. 3600'den emeklilik için ise 600 gün prim ödeyip 60 yaşını bekleyecek.
Sorularınızı bekliyoruz
Sorularınızı bizesorun@ sabah.com.tr ve faruk.erdem@ sabah.com.tr adresine gönderebilirsiniz. Ayrıca bize Twitter'dan @farukerdem adresinden ulaşabilirsiniz.