Türk Parlamento tarihinde... Türkiye Büyük Millet Meclisi tutanaklarında sörf yapmaya ne dersiniz?
30 0cak 1921... Diyarbakır Milletvekili Kadri Ahmet Bey'in verdiği kanun teklifi Meclis'te okunur. "Tezviratın (yalan, dolan, laf taşıma, dedikodu) yasaklanmasına" dair. Teklif, komisyona havale edilir. Komisyon, 21 Şubat 1921'de önergeyi görüşür ve kararını verir:
"Bu konuda ceza kanunlarında yeterli hüküm vardır... Diyarbakır Milletvekili Kadri Ahmet Bey'in kanun teklifinin reddine..."
***
BİR ÇİFT SÖZ
Kadri Ahmet Bey'i rahmetle anarken...
Bir çift söz etmenin tam zamanı:
1. Kanunlarda yeterli hüküm bulunsa, ortalıkta bu kadar yalan, dolan, dedikodu olur mu?
2. Yalandan, dedikodudan, laf taşımadan vergi alınsa, ekonomik kriz sona erer.
***
DÜĞÜNLERDE İSRAF
Trabzon Milletvekili Hüsrev Bey... Karesi (Balıkesir) Milletvekili Hasan Basri Bey... Ve arkadaşları... Kanun teklifi verirler...
3 Haziran 1920... "Düğünlerde israfın yasaklanması..."
- Teklif, Şeriye (Din İşleri) ve Dahiliye (İçişleri) Komisyonu'na gönderilir.
- Komisyon, teklifi doğru bulur.
- Meclis Genel Kurulu... Müzakere... Kanun çıkar... 25 Kasım 1920... Kanun sayısı 50.
Aradan yıllar geçer... Ve: Anayasa Mahkemesi'nin 20 Eylül 1966 günü... 1966/34 sayılı kararıyla, kanun, iptal edilerek, yürürlükten kaldırılır.
***
'CUMHURİYET HATİBİ'
Hamdullah Suphi Bey (Tanrıöver...) "Cumhuriyet hatibi" olarak bilinir... İstiklal Marşı'nı Meclis'te okuyan ilk kişi... Milli Eğitim Bakanı... Yazar... Öğretmen... Edebiyatçı.
Meclis'teki bir konuşmasından satırlar...
14 Şubat 1925:
"Maziyi tanımayanlar... Türk tarihini bilmeyenler... Dünya cereyanlarını tanımayanlar halkın önünde söz söyledikleri vakit, daracık görüşlerinin mağlubudurlar, esiridirler."
***
DOKUNULMAZLIK
Hakaret... Küfür... Görevi kötüye kullanmak... Vurgunculuk... Ve izinsiz ağaç kesmek... Milletvekilliği dokunulmazlığının kaldırılmasını gerektiren suçlardan.
1925... Meclis'e, bu suçları işleyen 15 milletvekilinin dosyası gelir. Genel Kurul'da görüşülür...
7 Aralık 1925. Ve... Dosyalar, dönem sonuna ertelenir.
Bugün... Böyle şeyler... Hakaret, küfür dokunulmazlığın kaldırılmasını gerektirse... Meclis koltuklarının yarıdan fazlası boşalır.
***
BEKARLARDAN VERGİ
Savaşlar... Şehit düşenler... Nüfus azalıyor. Nüfus artışı için bir kanun teklifi...
25 Eylül 1920:
"Bekarlardan vergi alınsın." Teklifin sahibi Hamdi Bey... Canik (Samsun) Milletvekili.
- Teklif , Layiha Komisyonu'na gönderilir... Görüşülür... Ve çoğunlukla kabul edilir.
- Sonra... Sıhhıye ve Muaveneti İçtimaiye Komisyonu'na gider... Orada da kabul edilir.
- Ardından... " Bir de, Dahiliye Komisyonu'nda görüşülsün" denir... Karar yine "Kabul." Artık kararı, Meclis Genel Kurulu verecektir. Fakat... Dönem sonuna kadar Meclis gündemine alınamaz. Ve yasalaşamaz.
***
DEVAMSIZLIK CEZASI
Ordu Milletvekili Hamdi (Yalman) Bey ile Kangırı (Çankırı) Milletvekili Ziya (Esen) Bey'in önerisi:
- Meclis'e devam etmeyen milletvekillerinden, her gün için ödenek kesilmesi.... Önerge oylanır... Ve kabul edilir... 13 Nisan 1925.
***
GAZİ MECLİS
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışı... 23 Nisan 1920.
Elektrik yok... Gazi Meclis'teki milletvekilleri, gaz lambalarının ışığında çalışıyor.
Ve... 2 Ocak 1924:
"4 yıldır gaz lambaları ile aydınlatılan Büyük Millet Meclisi'nin elektrikle aydınlatılması..."
Genel Kurul'da kararlaştırılıyor.
***
SÜREKLİ ALKIŞLAR
Cumhuriyet, kolay kazanılmadı... Birinci Meclis'in tutanakları bir kahramanlık destanı gibi. Tutanaklar... Ah keşke ders olarak okutulsa.
13 Ocak 1921... Bursa Milletvekili Muhiddin Baha Bey, Meclis kürsüsünde:
-Efendiler... Buraya gelen her üye, evini masum yavrusunun gözyaşlarıyla terk ettiği, eşiyle helalleştiği, babasının elini öperek ayrıldığı zaman ant içmiştir: Devleti istiklal ile yaşatacak, milleti esaretten kurtaracaktır... Ölmek, bu millet için yoktur... Bu millet batmaz.
Meclis Başkanı, Ankara Milletvekili Mustafa Kemal Paşa duygulanıyor. "Arkadaşlar" diyerek, söze başlıyor:
- Muhiddin Bey'in gayet kıymetli sözlerinin hasıl ettiği hissiyata tercüman olmak üzere bir iki kelime arz edeceğim.
- Milletimizin bugün bütün mazisinde olduğundan daha çok ve ecdadından daha çok ümidi vardır.
- Merhum Namık Kemal demiştir ki:
"Vatanın bağrına düşman dayamış hançerini/Yok mudur kurtaracak bahtı kara maderini?"
- İşte ben bu kürsüden, bu Meclis'in reisi sıfatıyla ve bütün millet namına diyorum ki:
"Vatanın bağrına düşman dayasın hançerini/Bulunur kurtaracak bahtı kara maderini.''
Meclis... Alkış, alkış, alkış. Tutanaklarda, "Sürekli alkışlar" yazılı.
***
SİGARANIN DUMANI
Ardahan Milletvekili Servet Bey... Meclis Başkanlığı'na önerge verir...
8 Mart 1923. Önerge sigara ile ilgili. Yüce Meclis'in toplantı salonunda sigara içilmemesine dair bir uyarı yazısı vardır. Bu konuda milletvekillerinden ricada bulunulmuştur. Hatta bu konuda Meclis bir karar vermiş ama... Buna uyulmamıştır. Özetle... Genel Kurul salonu, dumanla kaplıdır.
Ardahan Milletvekili Servet Bey, önergesinde bütün bunları anlattıktan sonra... Şunu söylemektedir:
- Genel Kurul salonunda sigara içen milletvekilinden, her defası için bir lira ceza alınsın... Ve bu para Çocuk Esirgeme Kurumu'na bağışlansın.
Önerge tartışılır. Erzurum Milletvekili Salih Efendi, önergeye karşı çıkar:
- Darlık içinde fedakarlıkla hizmet eden herkes, nerede olursa olsun sigarasını içer.
- Hatta... Meclis başkanlık koltuğunda oturan bile sigarasını içer.
- Bunda zaruret vardır. Meclis başkanı tartışmaları dinler ve... "Bu bir disiplin konusudur" diyerek... Önergeyi oylamaya koymaz.
