Şereflikoçhisar... Aksaray... Altunhisar... Bor... Niğde... Çamardı... Ulukışla... Dolaşıyoruz... Köylüyle, kentliyle sohbet ediyoruz... Dinliyoruz... Nabız tutuyoruz.
Gündem... İstanbul'dan, Ankara'dan... Sahillerden... Çok farklı.
Anadolu'nun sıcak gündemi:
Tarım... Hayvancılık... Elma... Patates... Lahana... Kiraz... Buğday... Kuru fasulye... Çavdar... Lahana... Geçim... Emekli maaşı... İşsizlik... Hayat pahalılığı.
"Seçim... Erken seçim" diyen... Arzu eden... Tek kişiye rastlamadık.
Niğdeli marketçi dedi ki:
- Erken seçimden söz eden siyasetçinin kendisi de aslında erken seçim istemiyor... Erken seçim, boş laftan ibaret.
***
Gömlekteki ter
Niğde'de... "Erken seçim mi? İnanma... Aslı esası yok" diyen esnafı dinlerken... Zaman tünelinde gezindik.
12 Eylül 1980 darbesinden önceki yıllar.
Milletvekili seçiminin üzerinden iki yıl bile geçmemiş.
Süleyman Demirel ile Bülent Ecevit çekişmesi... Siyaseten gergin dönem.
Bir gün... Süleyman Demirel, Adalet Partisi Meclis Grup Toplantısı'nda "erken seçimden" söz etti.
"Erken seçim" istedi.
Manşetler... Tartışmalar... Bir anda gündem değişti.
İşte o süreçte... AP'nin bir hafta sonraki Meclis Grup Toplantısı'nda... Balıkesir Milletvekili Behram Eker söz istedi... Kürsüye çıktı.
Ve Demirel'in gözlerinin içine bakarak dedi ki:
- Beyefendi... Daha seçimden yeni çıktık... Gömleğimizin teri bile kurumadı... Şimdi nereden çıkarıyorsunuz erken seçimi? Biz erken seçim falan istemiyoruz... Millet de istemiyor.
Salonda bir alkış patladı.
***
Zor dostum zor
Erken seçim... Dilin kemiği yok, söylemesi kolay.
Lider... Rakiplerini sıkıştırmak için konuşur... Erken seçimden söz eder.
Acaba... Kendi çevresi... Milletvekilleri... Erken seçim isterler mi?
"Evet" diyebilmek zor... Çok zor.
Zira... Erken seçime gidip de... Sandıktan çıkamamak... Yeniden gelememek var.
***
'Aksakal' Cemil Çiçek dedi ki...
Cemil Çiçek... Siyaset yollarında ağaran saçlar... Bir akil insan... Hani ne derler? Aksakal.
Gençlik yıllarından bu yana siyasette... Tabandan tavana... Belediye başkanlığı... Milletvekilliği... Bakanlık... Başbakan Yardımcılığı... Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı.
Telefon etti... Sordu:
- Anadolu ne diyor? Halkın gündemi, derdi, beklentisi nedir?
Dedik ki:
- Milletin erken seçim diye bir derdi, isteği yok.
Cemil Bey, gülmeye başladı:
- Doğru... Aynı düşüncedeyim... Gittiğim yerlerde aynı havayı görüyorum.
***
'Seçim değil geçim'
Cemil Çiçek ile sohbet... Konu, erken seçim... İşte sözleri:
Zaman, seçim zamanı değil... Türkiye'nin şu anda bir erken seçime ihtiyacı yok... Hiç yok.
Türkiye'nin siyasi geleneklerine bir göz atalım... Seçim, ülkenin ekonomisini de önemli ölçüde etkiliyor.
Popülizm... Maalesef önlenemiyor.
Bunun son örneği EYT olayı... Emeklilikte Yaşa Takılanlar meselesi... Tam bir popülizm örneği... Türkiye'nin geleceğini etkileyecek... Hem de önümüzdeki 50 yılı.
Henüz seçimden yeni çıktık... Türkiye seçim yorgunu.
Milletin gündemi, seçim değil geçim... Beklenti, ekonominin derlenip toparlanması... Düzlüğe çıkılması.
***
Tasarruf ekonomisi
Haftalardır konuşulan konu... İsrafın önlenmesi... Tasarruf... Harcamalarda kısıtlama.
Cemil Çiçek'e bir gözlemimizden söz ettik:
- Devlette... Belediyelerde... Gerçekten tasarrufa ihtiyaç var... Büyük şehirlerde, sahillerde de... Ama Anadolu'da pek israf göremedik... Herkes, hesabını kitabını biliyor... İnsanların çoğu, ayağını, yorganına göre uzatıyor.
Cemil Bey, "Anadolu öyle ama" diyerek söze başladı:
Nüfusun önemli kısmı büyük şehirlerde... İstanbul, Ankara, İzmir'de.
Yozgat, Kırşehir, Niğde'de çöp bidonlarında ekmek göremezsin... Sebze, meyve göremezsin... Yemek artığı göremezsin... Bir de İstanbul, Çeşme, Bodrum'daki çöp bidonlarına bak... Asıl israf oralarda... Haksız mıyım?
***
Acı ama gerçek
Anadolu... Şehir, ilçe, belde... Apartman... İş merkezi... Çok katlı bina yok.
Yatay mimari... Tek kat... 2-3 kat... Apartmanlar 5-6 kat.
Komşuluk kültürü yerleşmiş.
Yardımlaşma... Tam puan.
Niğde Küresel Gazeteciler Konseyi İl Temsilcisi Şerife Türkeş anlattı:
- Bir apartmana yeni bir aile taşınsın... 3 gün boyunca evinde yemek yaptırmayız... Konu komşu, bizler yollarız... Aramıza yeni bir komşu gelmiş, baş tacı ederiz... Hoş geldin ziyaretine gideriz.
Cemil Çiçek ile telefon sohbeti... Anadolu gözlemleri... Şerife Türkeş'ten dinlediklerimizi de anlattık.
Cemil Bey, "Doğru... Çok doğru" diyerek söze başladı:
İşte özümüz, kültürümüz bu... Anadolu kültürü... Herkes birbirini tanıyor... Bakkal, mahalledekilerin isimlerini biliyor.
Sevinçlerini, kederlerini paylaşıyorlar... Yardımlaşıyorlar... Birbirlerine gidiyor geliyor, komşuluk ediyorlar.
Ama... Büyük şehirlerde durum değişiyor... 30-40 katlı binalar... Siteler... Kimse kimseyi tanımıyor ki.
Büyük şehir insanı... Yalnız insan... Acı ama gerçek bu.
***
Yarın... Niğde notları
Aslında bugün uzun uzun Niğde'yi anlatacaktık.
Vali Cahit Çelik'ten... Belediye Başkanı Emrah Özdemir'den... Kentsel dönüşümden söz edecektik.
Anadolu'nun ortasında bir eğitim vadisi... Ömer Halisdemir Üniversitesi... Rektör Prof. Dr. Hasan Uslu'dan dinlediklerimizi... Üniversitede gördüklerimizi paylaşacaktık.
Hepsi... Ve daha fazlası... Yarına kaldı.
Yarın... Yine bu coğrafyadayız.
