Asrın depremi... 6 Şubat 2023... Sabaha karşı bütün yurdu yasa boğan büyük felaket... Enkaz... Can kayıpları... Gözyaşı...
Ve... Depremin ardından Ramazan.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, iftarı depremzedelerle açtı... 26 Mart 2023.
İstanbul... Büyükçekmece... Gençlik ve Spor Bakanlığı'na bağlı öğrenci yurdu... Erdoğan, yurtta barınan depremzedelere dedi ki:
- Amacımız bir yılda 650 bin konut yaparak, deprem bölgesini ayağa kaldırmak.
Ramazan geçti... Bahar geçti... Yaz geçti... Güz geçti.
Bir yılın dolmasına... Sadece iki ay kaldı.
Düştük yollara... Kalıcı konutlarda son durum nedir? İl il anlatacağız... İlçeleri de yazacağız.
***
İLK DURAK... KIRIKHAN
Hatay'ın 112 bin nüfuslu ilçesi... Yıkılan binalar... Can kayıpları... Eski Kırıkhan tarih oldu.
Yeni Kırıkhan... Küllerinden doğuyor.
Sağlam zeminde yeni, modern bir Kırıkhan için binalar yükseliyor.
Kaba inşaat bitmiş.
Örnek daire bile var... Hüseyin Yayman ile gezdik.
Neden ilk durak Kırıkhan? Ve neden Yayman'la birlikte deprem bölgesi turu? Anlatalım.
Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, Kırıkhan'ın evladı... Depremde 11 yakınını kaybetti.
Acısını içine gömdü... Hatay'ı... İlçelerini hiç terk etmedi.
Bölgeye defalarca geldik... Samandağ... Defne... İskenderun... Reyhanlı...
Yayman ile dolaştık... Yine sahadayız.
***
İNŞAATTAKİ TABELA
Kırıkhan... Karataş Mahallesi... 830 konut inşaatı ve çevre düzenlemesi.
İnşaat sahasındaki tabela:
İhale tarihi... 27.4.2023.
Yer teslim tarihi... 15.05.2023.
İşin bitim tarihi... 04.04.2024.
Şantiye şefi... Mühendisler... İşçiler... Diğer çalışanlar... Dediler ki:
- Gecemizi gündüzümüze kattık... Nisan'dan önce bitireceğiz.
Depremzedeler... Her gün geliyorlar... Yeni evlerini geziyorlar... Perde için ölçü alan bile var.
***
BİNA PLANLAMASI
Depremde zarar gören il ve ilçeler ile ilgili planlama... Ve gelinen nokta:
680 bin konut yapılacak... 170 bin de ticari alan... Toplamda 850 bin bağımsız bölüm.
Afetten zarar gören 11 ilde... 200 bin konutun ihalesi yapıldı... İnşaatlar devam ediyor.
İl il yazacak olursak... Elbette ilk sırada Hatay... Depremde en büyük yarayı alan Hatay... Türkiyemize katılan son toprak... 39 bin 121 konut.
"Oy aman aman Adıyaman." Ağır hasarlı... 41 bin 292 konut.
"Madalyalı şehir" Kahramanmaraş... Yarası büyük... 39 bin 121 konut.
Ve diğerleri:
Gaziantep... 24 bin 977 konut.
Malatya... 23 bin 861 konut.
Diyarbakır... 6 bin 758 konut.
Şanlıurfa... 5 bin 653 konut.
Osmaniye... 5 bin 501 konut.
Adana... 3 bin 424 konut.
Kilis... 2 bin 340 konut.
Elazığ... Bin 887 konut.
***
FOTOĞRAF
Kırıkhan... İnşaat sahası... Depremzede bir aile... Anne, baba... İki çocuk... Ve büyükanne.
İnşaatı... Taşınacakları siteyi geziyorlar.
Aralarında konuşuyorlar... "Bitince nasıl olacak? Herhalde çok güzel olacak" gibi sözler.
Hüseyin Yayman... "Bitince nasıl olacağını mı merak ediyorsunuz? İşte böyle olacak" diyor ve... Cep telefonundaki fotoğrafı gösteriyor.
Anne... Duygulanıyor:
- Hüseyin abi... Sayın vekilim... Çok beğendim... Bu fotoğrafı benim telefonuma atar mısın?
***
ADIYAMAN
Önce İbrahim Aslan'a, "Geçmiş olsun" ve "Hayırlı olsun."
Depremin yıktığı Adıyaman'ın Gazeteciler Cemiyeti Başkanı.
Yerel televizyon... Mercan TV'nin sahibi... Depremde, stüdyosunu su bastı... Binası oturulamaz hale geldi.
İbrahim... Tam sekiz ay... Çadırdan yayın yaptı... Yayını hiç aksatmadı.
Devlet ona konteyner vermek istedi... Yayın için... Konaklama için... Kabul etmedi:
- Benden daha zor durumda olanlar var... Ben çadıra alıştım.
Şimdi... Hasar giderildi... Mercan TV, eski binasında... İbrahim Aslan'ın yüzü gülüyor.
Sohbet ederken... Dedi ki:
- Asıl evi barkı yakılanların yüzlerinin gülmesi önemli... Kalıcı konut inşaatları devam ediyor... İlk etapta 600 ev bitti... İnşallah gelecek ay sahiplerine dağıtılacak... İşte o zaman mutlu olacağız... Yeni yılı güler yüzle karşılayacağız.
***
PAZARCIK
Asrın depremini... Deprem bölgesini... Hasarı... Kalıcı konutları yazarken... Pazarcık'a uğramadan olmaz.
Kahramanmaraş'ın ilçesi... Depremin merkez üssü... 431 can kaybı.
İlçe merkezinde... Kırsalda... Yıkılan bina çok.
Merkezde... TOKİ/kalıcı konut inşaatları tam gaz.
İki yer belirlenmiş... Sağlam zemin... Biri yukarı Pazarcık... Bağdınısağır Mahallesi.
Diğeri... İncirli Mahallesi.
Pazarcık Belediye Başkanı İbrahim Yılmazcan, "Evlerin bir bölümü bu yılın sonunda teslim edilir" dedi.
Kırsal kesim... Bin 500 köy evinin ihalesi yapılmış... İnşaat devam ediyor... 110 da ahır.
Köy evleri... İl ve ilçelerdeki konutlardan gösterişli... Villa.
***
YARIN... BURALARDAYIZ
İller... İlçeler... Kalıcı konutlar... Köy evleri... Çarşı pazar... Ekonomi... İnsan hikâyeleri.
Yarın... Ertesi gün... Buralardayız.